×

NMB BANK
NIC ASIA

स्थानीय तहमा आएको मतलाई हिसाव नगरौं, मतदाता चलायमान हुन्छन्

मंसिर ६, २०७४

NTC
Sarbottam
Premier Steels
Marvel

दुई चरणका प्रदेश सभा र संघीय संसदको निर्वाचन सम्पन्न भएसँगै मुलुक संघीय संरचनामा प्रवेश गर्ने निश्चित छ । अहिले नेपाली कांग्रेस र वाम गठबन्धन सहितका सबै राजनीतिक दलहरु निर्वाचनको कुरुक्षेत्रमा एक अर्काका आम्नेसाम्ने छन् ।

Sagarmatha Cement
Muktinath Bank

यतिखेर मुलुक प्रदेशसभा र प्रतिनिधि सभाको पहिलो चरणमा हुने निर्वाचनको पूर्व सन्ध्यामा छ । दोस्रो चरणमा हुने प्रदेशसभा र प्रतिनिधिसभा निर्वाचन लक्षित प्रचार अभियानमा आफ्नो मध्य विन्दुमा  छ भन्दा हुन्छ । प्रमुख राजनीतिक दलका शीर्ष नेताहरु चुनावमा आफ्नो पक्षमा जन समर्थन जुटाउन विभिन्न निर्वाचन क्षेत्रको भ्रमणका अतिरिक्त कार्यकर्ता परिचालन र ठूला खाले आम सभामा व्यस्त छन् । आफ्नो पक्षमा जनमत जुटाउने कसरतमा लागेका राजनीतिक दलका शीर्ष पंक्तिका नेताहरुले पनि सपनाको खेती गरिरहेका छन् । 


Advertisment
RMC TANSEN
IME BANK INNEWS
shivam ISLAND
धेरै उम्मेदवारले सिद्धान्त र विचार विचारलाई चुनावी एजेण्डा नबनाएर मतदातालाई झुटा आश्वासन बाँडेकै भरमा चुनाव जित्ने दाउमा छन्

निर्वाचन नजिकिँदै जाँदा चुनावी भाषणहरु आरोप प्रत्यारोप र आधारहीन दावीमा केन्द्रीत हुन थालेका छन् । उम्मेदवारहरु पनि मतदाता सामु आफूलाई अब्बल देखाउन प्रतिस्पर्धी उम्मेदवारप्रति व्यंग्य र कटाक्ष गर्न तन्मय देखिएका छन् । उम्मेदवाहरुले झुटा आश्वासन बाँड्न पनि छोडेका छैनन् ।


Advertisment
Nabil box
Kumari

निर्वाचन प्रचार युद्ध स्तरमा भइरहेको छ । शीर्ष नेताहरुले नै अस्वस्थ प्रतिस्पर्धालाई प्रश्रय दिइरहेकाले कार्यकर्ताहरु झडपमा उत्रिने सम्भावनाका कारण स्थिति बढी सम्बेदनशील बन्दै गएको छ । चुनावमा विजय प्राप्त गर्न अन्य दल र तिनका नेतालाई सत्तोसराप गरिरहनै पर्दैन । मतदाता समक्ष आफेना दलका तर्फबाट अन्य दलको भन्दा अब्बल एजेण्डा प्रस्तावित गर्ने हो । मतदाताको मन जित्न अरु दल र नेताहरुलाई गाली गर्नु, होच्याउनु भनेको मतदाता सामु प्रस्तुत गर्न आफ्ना दलका गतिला एजेण्डा,  योजना र कार्यक्रम नहुनु हो ।

Vianet communication
Laxmi Bank

धेरै उम्मेदवारले सिद्धान्त र विचार विचारलाई चुनावी एजेण्डा नबनाएर मतदातालाई झुटा आश्वासन बाँडेकै भरमा चुनाव जित्ने दाउमा छन् । के कारणले हो आफ्नो वास्तविक राजनीतिक सिद्धान्त र विचारलाई स्पष्ट रुपमा अगाडि सारेर मत माग्न खासगरी वाम गठबन्धनका नेताहरु त्यति उत्सुक देखिएका छैनन् । वाम गठबन्धनका शीर्ष नेताले नै लोकतन्त्रलाई व्यवहारमा कार्यान्वयनका लागि वामपन्थीहरु एक हुन लागेको हास्यास्पद दावी गरिरहेका छन् । सार्वभौम मूल्य मान्यता सहितको लोकतन्त्रलाई व्यवहारमा कार्यान्वयन गर्न बामपन्थी शक्तिहरुले योगदान पुर्याएको एउटा पनि दृष्टान्त विश्व राजनीतिक इतिहासमा भने उपलब्ध छैन । 

नेपालका वामपन्थीहरुको पनि लोकतन्त्रको आफ्नै परिभाषा छ । एमाले नेता केपी ओलीले नै नेपाली स्वरुपको लोकतन्त्रको चर्चा  गरिरहेका छन् । उनको चर्चाबाट वाम गठबन्धनले लोकतन्त्रको नेपाली स्वरुप तय गर्ने आशय झल्किन्छ । अधिकांश नेपाली जनता भने विश्वव्यापी मूल्य मान्यता सहितको लोकतन्त्रका पक्षमा छन् । वाम गठबन्धनले तय गर्ने नेपाली स्वरुपको लोकतन्त्रका लागि नेपाली जनताले अतुलनीय वदिलान गरेका पनि होइनन् । लोकतन्त्रको नेपाली स्वरुप तय गर्नु पछिल्लो जन आन्दोलनको मर्म र भावनाका साथै जनताको वलिदानको अवमूल्यन गर्नु हो र त्यसो गर्ने छुट कसैलाई पनि नभएको तथ्य स्मरणीय छ ।

दल विशेषका तर्फबाट निर्वाचनमा प्रतिस्पर्धा गर्ने उम्मेदवारले के सम्म गर्न सक्दछन् भन्ने कुरा न मतदातालाई थाहा छ न उम्मेदवारलाई पनि आफूले कुन कुन कार्य गर्न सक्ने हो कुन कार्य गर्न सक्ने होइन भन्ने नै थाहा छ । मतदाताले आफेनो घरको दैलो मा आइपुगेका उम्मेदवार समक्ष जस्तोसुकै माग पनि राख्ने गरेका छन् । हुँदैन वा आफ्नो सामथ्र्य बाहिरको कार्य हो र गर्न सकिँदैन भन्यो भने मदाता विच्किने आशंकामा उम्मेदवारले मतदाताले अगाडि सारेको जुनसुकै माग पनि सम्बोधन गर्ने वाचा गरिरहेका हुन्छन् । मतदाता आफूले भनेका सवै काम दल विशेषका तर्फबाट बनेका उम्मेदवारले पूरा गर्नुपर्दछ भन्ने र उम्मेदवार तथास्तु भन्दै हिँड्ने यसरी चलिरहेको छ । मतदाता र उम्मेदवार बीच चुनावी राजनीतिक, सामाजिक आर्थिक विकासको असहज अवस्था नेतृत्व र मतदाता दुबैको मानसिकतासँग जोडिएको हुन्छ । सामाजिक कुरितीका रुपमा विद्यमान छाउपडी प्रथा समाप्त पार्न नेतृत्व र जता दबै तयार नदेखिनुको कारण यही हो । जादुयी रुपमा यस्ता समस्याको समाधान हुन सक्दैन ।

उम्मेदवारहरुले चुनाव प्रचारका लागि मुलत घर दैलो कार्यक्रमलाई प्रमुखता दिएको देखिन्छ । मतदाताहरु प्नि उम्मेदवार आफ्नो घर दैलोमा आउन, स्वयमले मत दिन आग्रह गरुन, उम्मेदवार समक्ष आफ्ना माग राख्न पाइयोस् भन्ने पक्षमा देखिन्छन् । कतिपय मतदाताले उम्मेदवारको अनुहारै हेर्न नपाएको भनेर गरेका गुनासा छापा माध्यममा सार्वजनिक नभएका पनि होइनन् । बहुदलीय व्यवस्थामा चुनाव प्रचारको यो शैली त्यति तर्कोचित देखिँदैन । निर्वाचन दलका विचार, सिद्धान्त, नीति, योजना र कार्यक्रमका आधारमा लड्ने हो । सम्बन्धित पार्टीका नेता कार्यकर्ताले हो, चुनावी अभियान सञ्चालन गर्ने । उम्मेदवार एक्लैले आफ्नो चुनावी अभियान हाँक्ने होइन । हिमाली तथा पहाडी जिल्लाका निर्वाचन क्षेत्रमा हरेक मतदाताका घर दैलोमा उम्मेदवार पुग्न सम्भव छैन । सबै गाउँ वस्तीमा मोटरबाटो पुगिनसकेकोले हिमाली तथा पहाडी जिल्लामा पैदल यात्रा निकै कठिन छ । चुनाव प्रचारको यो शैली वास्तवमा अत्यन्त प्रभावकारी भएपनि त्यति सम्भव नहुँदा यसमा पुर्नविचार जरुरी छ । आफ्नो राजनीतिक आवाज मुखरित गर्ने अवसरबाट मतदातालाई बञ्चित हुन नदिन यसका लागि पार्टीहरुले आफ्नो छुट्टै संयन्त्र तयार गर्नु बाञ्छनिय छ ।

आम निर्वाचन मतपत्रका माध्यमबाट सत्ता हात पार्ने संघर्ष हो । चुनावी संघर्षमा सहभागि हुने दलहरुले खेलका नियमहरु भने पालना गर्नु पर्दछ । राजनीतिमा जुनसकुै कार्य पनि जायज हुन्छ भनेर चुनावको हुर्मत लिने कार्य गर्नु हुँदैन । निर्वाचनले लोकतन्त्रलाई बलियो बनाउनु पर्दछ । 

खेलका नियमहरु पलना गर्ने हो भने मात्र निर्वाचन स्वच्छ हुन सक्दछ । स्वच्छ प्रतिस्पर्धा नै निर्वाचन परिणामको बैधताको मापदण्ड हो । प्रतिस्पर्धी दलको खोइरो खन्ने कार्यमै चुनावी प्रचार केन्द्रीत हुँदा दलहरुबीच द्वन्द्वको स्थिति मौलाउँछ । प्रमुख दलहरुबीच जुनससुकै बेला पनि द्वन्द्वको स्थितिले राजनीतिलाई सही दिशामा उन्मुख हुन दिँदैन । 

आन्तरिक राजनीतिक द्वन्द्व नै नेपाल जस्ता विकासोन्मुख मुलुकहरुमा विकासको सबैभन्दा बाधक हो भन्ने कुुरा यहाँ दाहोर्याइरहनु जरुरी छैन । अरुण तेस्रो जल विद्युत आयोजना यस्तै द्वन्द्वका कारण तुहिन पुगेको यथार्थ स्पष्ट छ । यसबाट सिंगो मुलुक नै पीडित बन्न पुगेको हो । चुनाव प्रचारका सिलसिलामा दलका नेताहरुले आन्तरिक द्वन्द्व बढाउन सघाउ पुर्याउने गरी दम्भपूर्ण अभिव्यक्तिलार्य प्रमुखता दिनु भनेको आफैले अगाडि सारेको विकास र समृद्धिको नाराका विरुद्ध हो ।

जनताको मत कुनै दल विशेषको पेवा वा विर्ता होइन । न जनता कुनै दल विशेषका बधुवाँ मजदूरनै हुन् । त्यसैले कुनै पनि नेताले जनमतलाई लिएर आफू भविष्यवक्ता बनिरहनु जरुरी छैन । सबै कुराको अन्तिम फैसला न्यायाधीश जनताबाटै हुन्छ । जनताको स्वविवेक उपर प्रश्न उठाउने छुट कुनै पनि राजनीतिक दल र नतोलाई हुँदैन । अति उत्साहित भएर आम मतदाताले निर्वाधरण गर्नु पर्ने आफ्नो हैसियत आफैले तय गर्नु तम्सिनु जनताको विवेक उपर प्रहार हो । 

निर्वाचन वास्तवमा लोकतन्त्रको आत्मा हो । निर्वाचनका मुख्य पात्र राजनीतिक दलहरुले अस्वस्थ्व प्रतिस्पर्धालाई प्रबद्र्धन गरेको खण्डमा सिंगो राज्य  व्यवस्था उपर त्यसको प्रभाव पर्न जान्छ । एक अर्का उपर आरोप प्रत्यारोप र गाली गलौज गर्ने राजनीतिक दलका नेताहरुको चुनावी भाषण र उम्मेदवारहरुका क्रियाकलापबाट सचेत मतदाता निराश बन्न पुगेका तथ्यालाई नेतृत्व वर्गले ममन गर्नु श्रेयष्कर हुन्छ ।

निर्वाचन मिति नजिकिँदै जाँदा चुनावी रौनक बढ्नु स्वभाविकै हो । धेरै निर्वाचन क्षेत्रमा नेका र वाम गठबन्धनका उम्मेदवारबीच कडा टक्कर हुने अनुमान गरिँदैछ । ठूला साना सबै दलले आफेना उम्मेदवार जिताउन तल्लो तहसम्म आफ्नो सञ्जाल विस्तार गरी मतदाता प्रभावित पार्ने कसरत गरिरहेका छन् । यस्तो अवस्थामा केही दिन यतादेखि विभिन्न निर्वाचन क्षेत्रहरुमा राजनीतिक दलका चुनावी कार्यक्रम र उम्मेदवारालाई लक्षित गरी भएका वम विष्फोटका घटनाले सुरक्षा व्यवस्था विश्वसनीय र भरपर्दो हुन नसकेको तथ्य स्पष्ट भएको छ । निर्वाचन विरोधी गतिविधिहरु विफल तुल्याउन सुरक्षा योजना पुनरावलोकन गरी नयाँ रणनीति अबलम्बनका साथ सुरक्षा व्यवस्था सुदृढ तुल्याउन जरुरी छ । निर्वाचन नजिकिँदै जाँदा चुनावी प्रतिस्पर्धा तीव्र र पेचिलो हुँदै जाने र सुरक्षा सम्वेदनशीलता पनि बढ्ने वास्तविकतालाई ध्यानमा राख्दै सुरक्षा संयन्त्र परिचालिक हुन आवश्यक हुन्छ । 

चुनावको नतिजालाई लिएर जोड घटाउ शुरु भएको छ । स्थानीय तह निर्वाचनको परिणाम र चुनावी तालमेलका कारण वाम गठबन्धनको पल्ला भारी हुने अनुमान र अड्कलवाजी गरिँदै छ । यसरी अनुमान र अडकलवाजी गर्नेहरुले मतदाताहरुको मत स्थिर रहेको विश्वास गरेका छन् । वास्तवमा मतदाता स्वयम नै स्थिर हुँदैनन् बरु चलायमान हुन्छन् ।

उम्मेदवारहरु राष्टिय मुद्दामा भन्दा स्थानीय मुद्दामा केन्द्रीत छन् । मतदाताले पनि स्थानीय विकास निर्माणका सवालहरु उठाएको देखिन्छ । वास्तवमा संघीय प्रतिनिधि सभाको निर्वाचनमा राष्टिय एजेण्डाहरुमा प्रतिस्पर्धा हुनुपर्ने हो । शिक्षा, स्वास्थ्य, सडक, विद्युत, खानेपानी आदि नै साझा समस्या देखिन आएका छन् । सबैजसो निर्वाचन क्षेत्रमा कुनै न कुनै स्वरुपमा यी समस्याहरुको विद्यमानता इनकार गर्न सकिन्न पनि । त्यस्तै सबै दलहरुले आर्थिक समृद्धिलाई साझा मुद्दा बनाएका छन् । दु्रततर आर्थिक विकास नभई आर्थिक समृद्धिको परिकल्पना सार्थक हुन सक्दैन भने आर्थिक विकासका लागि मुलुकमा लगानी मैत्री वातावरण नभई हुँदैन । 

कानूनको शासन बहाल हुन नसकेको खण्डमा लगानी मैत्री वातावरण हुन नसक्ने निश्चित छ । कुनै पनि दलले आफ्नो घोषणापत्रमा मुलुकमा कानूनको शासन बहाल गर्ने विषयलाई प्रमुखता साथ उठाएकै छैनन् । नेतृत्वको अराजक सोच र हुकुमी शैली कानूनको शासन बहालीमा सहयोगी हुन नसक्ने तथ्य सन्देहरहित छ । 

चुनावको नतिजालाई लिएर जोड घटाउ शुरु भएको छ । स्थानीय तह निर्वाचनको परिणाम र चुनावी तालमेलका कारण वाम गठबन्धनको पल्ला भारी हुने अनुमान र अड्कलवाजी गरिँदै छ । यसरी अनुमान र अडकलवाजी गर्नेहरुले मतदाताहरुको मत स्थिर रहेको विश्वास गरेका छन् । वास्तवमा मतदाता स्वयम नै स्थिर हुँदैनन् बरु चलायमान हुन्छन् । चलायमान मत दिगो रुपमा कुनै पार्टीका पक्षमा अडिग रहिरहन्छ  भन्न मिल्दैन । प्रदेश सभा र प्रतिनिधि सभा निर्वाचनमा स्थानीय तहको मत परिणाम फरक पर्न नसक्ने कुनै कारण छैन । न निर्वाचन क्षेत्र कुनै दल विशेषको किल्ला हुन्छ न जनमत कुनै दल विशेषका लागि प्रतिबद्ध र समर्पित नै हुन्छ । दुई वाम पार्टीहरुले स्थानीय निर्वाचनमा प्राप्त गरेको मत पनि स्थिर होइन । मतदाताले स्थानीय निकाय, प्रदेश सभा  र प्रतिनिधि सभामा एउटै राजनीतिक दलका उम्मेदवारहरुलाई जिताउँदछन् भन्न सकिँदैन । मतदाता धेरै परिपक्क भइसकेका छन् । आम मतदाता एउटै राजनीतिक दललाई माथि देखि तलसम्म एक छत्र गर्न दिने पक्षमा नभएर नियन्त्रण र सन्तुलनका पक्षमा छन् ।

दुई वाम दलबीच केन्द्रमा गठबन्धन भए पनि कार्यकर्ता तहमा एकता हुन नसकेकाले शीर्ष पंक्तिका नेताहरुले चुनाव लगत्तै पार्टी एकता गर्ने भनेर पत्ता फ्याँकेको स्पष्ट छ । वाम गठबन्धनका कारण दुबै पार्टी भित्र निराश बन्ने नेता कार्यकर्ताहरुको संख्या सानो नरहेको तथ्य शीर्ष नेतृत्व पंक्तिले नबुझ्नै कुरै भएन । ती निराश नेता कार्यकर्ताहरुको मत अन्यत्र पर्न नदिन दाउका रुपमा चुनाव लगत्तै पार्टी एकताको प्रसंग अगाडि सारिएको हो । एमाले र माओवादी केन्द्रबीच विगत द्वन्द्वबाट सिर्जित असन्तुष्टि भुसको अगो जस्तै भित्र भित्रै सल्किइरहेको छ । चुनाव पछि दुई पार्टीको एकता हुने त्यस्तो कुनै सम्भावना देखिँदैन । लगभग समान स्वभावका ओली र दाहाल एउटै पार्टीमा अट्न सम्भव छैन । विकास र समृद्धिको सपना बाँड्नमा वाम गठबन्धन सवै भन्दा अगाडि देखिन्छ । वाम गठबन्धनका नेताहरुले चटक गर्न सक्दैनन भन्ने तथ्य भने सचेत मतदाताले राम्ररी बुझेकै छन् । 
 

hAMROPATRO BELOW NEWS
TATA Below
मंसिर ३, २०८०

मखमली फुल्दा, मार्सी धान झुल्दा बहिनी आउने छिन्,​ दैलाको तस्वीर छातीमा टाँसी आँसु बगाउने छिन् .....।  हाम्रो समयका चर्चित गायक नारायण रायमाझीको ‘नमुछे आमा दहीमा टीका’ बोलको गीत नि...

कात्तिक ३०, २०८०

कमेडी क्लब चलाउने मुन्द्रे उपनाम गरेका एकजना मान्छे छन्। एकै श्वासमा चारवटा प्रश्न सोध्न सक्ने क्षमता भएका जानेमाने पत्रकार ऋषि धमलाको कार्यक्रममा पुगेर तिनले भन्न भ्याए, 'यो टिकटकका कारण मान्छेहरू अल्छी भए, कुन...

कात्तिक ३०, २०८०

केही वर्षअघि विद्वान प्राध्यापक डा. अभि सुवेदीले कान्तिपुरमा लेख्नुभएको एउटा प्रसंगबाट आजको चर्चा शुरू गर्नु उपयुक्त हुनेछ । त्यस प्रसंगमा नेपाली कांग्रेसका वर्तमान सभापति शेरबहादुर देउवाले पूर्व प्रधानमन्त्रीको हैस...

पुस १९, २०८०

धरान उपमहानगरपालिकाका मेयर हर्क साम्पाङले राष्ट्रपति र प्रधानमन्त्रीको फोटो नगरपालिकाबाट हटाएको विषय अहिले निकै चर्चामा छ । २०५४ मा त्यही प्रकृतिको क्रियाकलाप गरेका थिए, लीला थापा मगरले । जिल्ला विकास समिति...

कात्तिक २४, २०८०

राजधानी काठमाडौंबाट कयौं सय माइल टाढा रहेका जाजरकोट र रुकुम पश्चिम यतिबेला भूकम्पले इतिहासकै सर्वाधिक पीडामा छन् । गोधूलि साँझसँगै ओठ काँप्ने जाडो शुरू हुन थाल्छ । आमाको मजेत्रोमा लपेटिएका बच्चाहरू चि...

फागुन १, २०८०

गरिबको घरआँगन कसैलाई मन पर्दैन । गरिबको लुगाफाटो कसैलाई मन पर्दैन । गरिबले ठूला कुरा गरेको कसैलाई मन पर्दैन । गरिब नाचेको, गरिब हाँसेको कसैलाई मन पर्दैन । यतिखेर गरिबले लडेको जनयुद्ध दिवस पनि कसैलाई मन ...

अपराजित जनयुद्धको पराजित कथा

अपराजित जनयुद्धको पराजित कथा

चैत १४, २०८०

सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...

निर्मोही राज्य र युगीन अवतारको प्रतीक्षामा नेपाली समाज

निर्मोही राज्य र युगीन अवतारको प्रतीक्षामा नेपाली समाज

चैत १२, २०८०

रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन ।  सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...

सत्यको खोजी

सत्यको खोजी

चैत १०, २०८०

कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...

x