काठमाडौं २९ मंसिर– पूराना संसदवादी दलहरुले मुलुकको समस्या समाधान गर्न नसक्ने भन्दै नेपालको बैकल्पिक राजनीतिक धारको वकालत गरेका नयाँ शक्ति पार्टी नेपाल र विवेकशील साझा पार्टीले यसपटकको निर्वाचनमा धक्का खाएका छन् । 

यसपटकको निर्वाचनवाट राष्ट्रिय दल बन्ने र अर्को पटक मुलुकको नेतृत्व गर्ने दुवै दलको महत्वकांक्षा थियो । स्थानीय तहको चुनावमा काठमाडौंमा विवेकशील र साझा पार्टीले पाएको मतका आधारमा यसपटक विवेकशील साझा राष्ट्रिय पार्टी बन्ने धेरैको आकलन थियो । 

भर्खरै सम्पन्न प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभा निर्वाचनमा बैकल्पिक राजनीतिको वकालत गर्ने दलले कमजोर प्रदर्शन गरेका छन् । नयाँ शक्ति पार्टीले प्रत्यक्षतर्फ प्रतिनिधिसभामा एक र प्रदेश सभामा दुइ सीट जितेको छ । प्रदेश नम्बर ४ बाट उसले समानुपातिकमा १ सीट पाउने सम्भावना छ । 
विवेकशील साझाले प्रत्यक्षतर्फ एउटा पनि सीट जित्न सकेन । प्रतिनिधिसभामा काठमाडौं १ मा निकटतम प्रतिद्वन्द्वीसम्म बनेको छ । प्रदेश नम्बर ३ मा समानुपातिकबाट विवकेशीलले समानुपातिक तर्फ सांसद पाउने सम्भावना छ । तर चुनावको नजिता उनीहरुले अपेक्षा गरेजस्तो आएन । 

बैकल्पिक राजनीतिक धारको वकालत गर्ने दलहरुले ‘काम नलाग्ने’ भन्ने गरेका पूराना र ठूला दललाई नै यसपटक पनि मतदाताले अनुमोदन गरिदिएका छन् । कुनै दलको सदस्यता नलिएका र कतै नखुलेका मतदाताले आफूहरुलाई मत हाल्ने विवेकशीलको अपेक्षा थियो । शहरी युवालाई केही हदसम्म आकर्षण गर्न सकेपनि साझाले अपेक्षाकृत मत पाएन । 

सामाजिक सञ्जालहरुमा चर्चा बटुले पनि विदेशमा रहेका विवेकशीलका समर्थकहरु भोट हाल्न आइदिएनन् । त्यसैले चुनाव अघि सामाजिक सञ्जालमा देखिएको प्रचार अनुसार विवेकशीलले भोट पाएन । 

विवेकशील साझा पार्टीका प्रवक्ता सूर्यराज आचार्य यसपटकको चुनावबाट आफूहरुको पार्टी राष्ट्रिय दल बन्न नसकेपनि बैकल्पिक राजनीधिक धारको विकल्प भएको दावी गर्छन् । ‘मुलुकमा बैकल्पिक राजनीतिक धारको औचित्य बाँकी छ भन्ने हामीहरुले पाएको भोटले स्पष्ट गरेको छ,’ आचार्यले लोकान्तरसंग भने, ‘पूर्वप्रधानमन्त्रीले नेतृत्व गरेको नयाँ शक्ति र यसअघि संसदका चौथो शक्ति रहेको राप्रपाले भन्दा धेरै भोट ल्याउनु त्यसैको संकेत हो ।’

आचार्यले जनताको मत जित्न सकेपनि ‘चुनावी इन्जिनियरिङ’मा आफूहरु सफल नभएको टिप्पणी गरे । ‘चुनावका बेला कयौं अपारदर्शी चलखेल भए, पारदर्शीताको वकलात गर्ने भएकोले हामीहरु त्यस्ता अपारदर्शी कृयाकलापमा लागेनौ,’ आचार्यले भने । उनका अनुसार काठमाडौं क्षेत्र नम्बर २ मा नयाँ शक्तिका उम्मेदवार नेकपा एमालेमा प्रवेश गरेपछि समर्थकहरुले औपचारिक रुपमा पत्र लेखेमा विवेकशीललाई भोट हाल्ने बताएका थिए । 

‘तर हामीले त्यसो गरेनौ, किनकी पारदर्शीता हाम्रो मूल मर्म हो,’ आचार्यले भने । यसपटक राष्ट्रिय दल बन्न चुकेपनि आगामी निर्वाचनमा विवेकशील साझा पार्टीको हैसियत राम्रो बन्ने उनले दावी गरे । 

नयाँ शक्ति नेपालका प्रचार विभाग प्रमुख प्रशान्त सिंहपनि आफूहरुले नेपालमा राजनीतिक विकल्पको औचित्य झन पुष्टि भएको बताउँछन् ।  

‘हामीले गर्न खोजेको बैकल्पिक राजनीति भन्दापनि रनजनीतिको विकल्प दिन खोजेको हो,’ प्रवक्ता सिंहले लोकान्तरसंग भने, ‘तर हामीले यो कुरा मतदातालाई राम्रोसंग बुझाउन सकेनौ ।’ नेपालको राजनीतिमा कांग्रेस, कम्युनिष्ट, भारत र मधेश जस्ता केही शव्दाबलीले काम गरेपनि आफूहरुले २१ औ शताव्दीमा नयाँ राजनीतिक सिद्धान्त स्थापित गर्न खोजेको उनले बताए । 

अर्को चुनाव सम्ममा जनताको चेतनास्तर बढ्ने र आफूहरुले मतदातालाई बुझाउन सक्ने प्रवक्ता सिंहको विश्वास छ । ‘विवेकशीलले उही पूरानै कुरा गरिरहेको छ, तर तरिका फरक छ, हामी नयाँ कुरा गरिरहेका छौ,’ उनले दावी गरे । यद्यपिछ प्रवक्ता सिंह आफूहरुले भन्दा विवेकशीललाई जनताले पत्याएको स्वीकार्छन् । 

‘हाम्रा तीन जना उम्मेदवारले चुनाव जित्नु भयो, त्यो उम्मेदवारको व्यक्तित्वका कारण हो, तर हामीले स्थापित गर्न खोजेको राजनीतिको विकल्पवारे बुझाउन नसक्नु कमजोरी रह्यो,’ प्रवक्ता सिंह भन्छन् । 

नयाँ शक्तिका संयोजक डा बाबुराम भट्टराई आफ्नो चुनावी क्षेत्रमा केन्द्रित रहनु परेकोले समानुपातिकतर्फ मत बढाउन नसकिएको नयाँ शक्तिको मूल्याङ्कन छ । यसअघि स्थानीय तहको चुनावमा नयाँ शक्तिले सप्तरी र रसुवामा दुईवटा गाउँपालिकाको प्रमुखमा चुनाव जितेको थियो ।