काठमाडौं, १ माघ — नेपालको इन्टरनेट सेवा चिनियाँ फाइबर अप्टिक लिंकमा जोडिएपछि चिनियाँ कम्युनिस्ट पार्टीको मुखपत्र ग्लोबल टाइम्समा एउटा विश्लेषण छापिएको छ । 

युआन जिरोङ र बाई तियानतियानको आइतवार प्रकाशित लेखमा नेपालको साइबर सञ्जालमा भारतको दशकौं लामो एकाधिकारलाई चिनियाँ इन्टरनेटले तोडेको लेखिएको छ । 

चाइना टेलिकम ग्लोबलका दक्षिण एसियाली प्रतिनिधि वाङ योङलिनले ग्लोबल टाइम्सलाई बताएअनुसार, परीक्षण परिणामले नयाँ फाइबर अप्टिक लिंकबाट काठमाडौं र हङकङको समयान्तर ७३ मिलिसेकेन्डले घट्नेछ । यो भारतीय ब्यान्डविथभन्दा ५० मिलिसेकेन्ड तीव्र गति हो । 

वाङले पहाडी इलाकामा बिछ्याइएको ८२ किलोमिटर लामो फाइबर अप्टिक लिंकले नेपालको इन्टरनेटको विविधता तथा सुरक्षालाई बढाउने अनि नेपालीहरूलाई सस्तो इन्टरनेट सुविधा उपलब्ध गराउने बताए । 

नेपाल टेलिकम र चाइना टेलिकम ग्लोबलले शुक्रवार सेवा शुरु गरे । चीनको केरुङ र नेपालको रसुवागढीमा फाइबर अप्टिक केबल बिछ्याएपछि सेवा शुरु भएको हो । 

नेपालका लागि चिनियाँ राजदूत यु होङले चीन–नेपाल फाइबर अप्टिक लिंकले दुई देशबीचको सम्पर्क बढ्ने अनि यसबाट द्विपक्षीय व्यापारमा वृद्धि हुने बताए । पेटी सडक परियोजनाअन्तर्गत चीन र नेपालबीचको सहकार्य परियोजनाको सफल उदाहरणका रूपमा फाइबर अप्टिक रहेको उनको भनाइ थियो । 

नेपालले पेटी सडक परियोजनामा सन् २०१७ मा प्रवेश गरेको थियो । 

वर्षौंसम्म नेपाल इन्टरनेटका लागि भारतीय टेलिकम कम्पनीहरू भारती एयरटेल र टाटा कम्युनिकेसन्सप्रति निर्भर थियो । यसकारण नेटवर्क बिग्रने समस्या भइरहन्थ्यो । 

स्थानीय इन्जिनियरहरूले भारतीइ साएबर सम्पर्क सञ्जालको अस्थिर इन्टरनेट पहुँच र चर्को मूल्यका बारेमा गुनासो गर्ने गरेको ग्लोबल टाइम्सले पत्ता लगाएको छ । 

इन्जिनियरहरूले नयाँ फाइबर अप्टिक लिंकबाट नेपाल अब भारत र चीनबीच डाटा ट्रान्सफरिङ हब बन्ने असन यसले नेपालको इन्टरनेट अर्थतन्त्र उकासिने तथा देशको आर्थिक समृद्धि सुनिश्चित गर्ने अपेक्षा राखेका छन् । 
नेपालमा दुई करोड ८० लाख मानिसमध्ये ६० प्रतिशतले इन्टरनेटमा पहुँच बनाएका छन् । 

चिनियाँ फाइबर अप्टिक लिंकलाई भारतीय सञ्चारमाध्यमले व्यापक रूपमा उल्लेख गरेका छन् । बेइजिङको प्रभाव नेपालमा बढेकोमा नयाँ दिल्ली चिन्तित छ । 

सन् २०१६ मा चीनले नेपाललाई तेस्रो मुलुकसँग सामानहरूको व्यापार गर्नका लागि बन्दरगाह दिने सहमति जनाएको थियो । दुवै देशले अन्तर्देशीय रेलमार्ग बनाउने सहमति पनि गरेका छन् । 

‘चीन र भारतबीच रहेको सानो मुलुकका रूपमा नेपालले आफ्नो राष्ट्रिय हितअनुकूल हुने गरी अन्य देशहरूसँग सहकार्य गर्ने अधिकार राख्छ । चीनले दक्षिण एसियामा भारतको अद्वितीय प्रभावलाई सम्मान गर्छ र क्षेत्रमा प्रभाव जमाउन प्रतिस्पर्धा गर्दैन । भारतले जिरो सम गेम खेल्ने सोच परिवर्तन गर्नुपर्छ,’ चाइनिज एसोसिएसन फर साउथ एसियन स्टडिजमा आबद्ध अनुसन्धानकर्ता कियान फेङ बताउँछन् ।