कात्तिक २९, २०८०
महाभारतको युद्धमा धेरै शूरवीरले आफ्नो प्राण को आहुति दिएका थिए । यो यस्तो युद्ध थियो जसले कुरुक्षेत्र को धरतीलाई रक्तरंजित बनाएको थियो । रगत यति धेरै बगेको थियो कि आज पनि उक्त स्थानको माटो रातो छ ।&...
पश्चिममा हिप्पी संस्कृति चहिरहँदा संसारभरि लाखौं मानिस महर्षि महेश योगीका भक्त बनिरहेका थिए ।
महर्षि महेश योगीले योग र ध्यानलाई संसारका विभिन्न देशमा पु–याएका थिए ।
आजैको दिन अर्थात् ५ फेब्रुअरी २००८ मा महर्षिको नेदरल्यान्ड्सस्थित घरमा ९१ वर्षको उमेरमा निधन भएको थियो ।
उनले ट्रान्सेन्डेन्टल मेडिटेसन (अनुभवातीत ध्यान) मार्फत संसारभरि लाखौं अनुयायी बनाएका थिए ।
साठीको दशकमा प्रसिद्ध रक ब्यान्ड बीटल्सका सदस्यहरूका साथै अन्य ठूला हस्तीहरूका आध्यात्मिक गुरुका रूपमा उनी प्रसिद्ध भएका थिए ।
महर्षि महेश योगीको वास्तविक नाम महेश प्रसाद वर्मा थियो ।
उनको जन्म १२ जनवरी १९१८ मा भारतको छत्तीसगढमा भएको थियो । उनले इलाहाबादबाट दर्शनशास्त्रमा स्नातकोत्तर उपाधि लिएका थिए ।
सन् १९४० र ५० को दशकमा उनले हिमालयमा आफ्ना गुरुबाट ध्यान र योगको शिक्षा लिएका थिए ।
महर्षिले ध्यान र योगमार्फत स्वास्थ्य र आध्यात्मिक ज्ञान प्राप्त हुने बताएपछि संसारका प्रसिद्ध मानिस उनका अनुयायी भएका थिए ।
बीटल्स ब्यान्डका सदस्यहरू महर्षिले ऋषिकेशमा बनेको अत्याधुनिक आश्रममा हेलिकप्टरमा पुगेका थिए ।
तर बीटल्स ब्यान्डले महर्षिसँग छिट्टै मोहभंग गरे ।
प्रसिद्धिको शिखरमा हुँदा उनलाई केही मानिसले सन्त किन भनाएको भनी सोधे । उनको जवाफ थियो, ‘म मानिसहरूलाई ट्रान्सेन्डेन्टल मेडिटेसन सिकाउँछु । यसले मानिसलाई जीवनभित्र पसेर हेर्ने अवसर दिन्छ । यसले
मानिसलाई शान्ति र आनन्द दिन्छ । पहिले पनि सन्तहरूले यस्तै सन्देश दिन्थे त्यसैले मानिसहरू मलाई पनि सन्त भन्छन् ।’
महर्षि योगीमाथि अनेकौं वृत्तचित्र बनाएका बीबीसीका यावर अब्बासले एकचोटि ऋषिकेशस्थित उनको आश्रममा उनीसँग कुराकानी गरेका थिए ।
अब्बासले सोधे, ‘किन तपाईं र तपाईंको ध्यान योग पश्चिमी देशमा लोकप्रिय छ तर भारतमा त्यसलाई धेरैले मान्दैनन् ?’
महर्षिको उत्तर थियो, ‘पश्चिमी देशमा मानिसहरू कुनै कुरामा वैज्ञानिक कारण भेटे भने तुरुन्तै अपनाउँछन् अनि मेरो ट्रान्सेन्डेन्टल मेडिटेसन योगको सिद्धान्तमा कायम रहँदै पूर्ण रूपमा वैज्ञानिक छ ।’
नेदरल्यान्डमा रहेको महर्षिको विशाल घर पर्यटकहरूका लागि आकर्षणको केन्द्र हो ।
महर्षिले आफ्ना भक्तहरूलाई उड्न सिकाएको दाबी गरेपछि चर्चामा आएका थिए ।
यो महर्षिको ट्रान्सेन्डेन्टल मेडिटेसनकै अंग थियो । त्यसमा उनका भक्तहरू फुर्र उड्ने प्रयास गर्थे ।
महर्षिले उनको फ्लाइङ योगा सिद्धान्त पूरै शोधपछि विकसित गरिएको बताएका थिए ।
सन् २००८ मा उनको संस्थासँग जोडिएको एक प्रतिवृदनअनुसार महर्षिले १५० देशमा ५०० विद्यालय, संसारमा चार महर्षि विश्वविद्यालय र चार देशमा वैदिक शिक्षण संस्थान खोलेका थिए ।
महर्षि महेश योगीको संगठन नाफारहित भएपनि सन् २००८ को प्रतिवेदनमा संगठनसँग दुई अर्ब पाउन्डबराबरको सम्पत्ति रहेको बताइएको थियो ।
सन् २००८ मा महर्षिले आफ्नो काम पूरा भएको अनि गुरुप्रतिको कर्तव्य निर्वाह भएको बताउँदै रिटायरमेन्ट घोषणा गरेका थिए ।
बीबीसी हिन्दीबाट
महाभारतको युद्धमा धेरै शूरवीरले आफ्नो प्राण को आहुति दिएका थिए । यो यस्तो युद्ध थियो जसले कुरुक्षेत्र को धरतीलाई रक्तरंजित बनाएको थियो । रगत यति धेरै बगेको थियो कि आज पनि उक्त स्थानको माटो रातो छ ।&...
जन्मदेखि लिएर मृत्युसम्म निर्धारित परम्परा पालन गर्नु हिन्दूहरूको विशेषता हो । पर्वहरूमा मात्र नभएर दिनदिनैको कर्मकाण्डमा पनि धर्म, परम्परा र भगवानको पूजापाठलाई हिन्दूहरू महत्व दिन्छन् । दिनदिनै पूजापाठ गर्ने हिन्...
महाभारतको युद्ध एक युग समाप्त हुने बेलामा भएको थियो । संसारमा फैलिएको पाप र अनाचारलाई ध्वस्त पारेर धर्मको ध्वज लहराउनका लागि युद्ध अनिवार्य थियो । यावत कमजोरीका बाबजुद पाण्डवहरू धर्मरक्षक भएकाले उनीह...
वास्तुशास्त्र अनुसार घरमा कुन ठाउँमा के कुरा राख्ने नियमको पालना गर्दा सुखसमृद्धि प्राप्त हुन्छ । वास्तु पालन नगर्दा भने स्वास्थ्य र धनहानिका अलावा अन्य धेरै समस्याबाट ग्रस्त भइन्छ । खराब भएको र टुटेफुटेको सामान घ...
महाभारतको युद्ध एक युग समाप्त हुने बेलामा भएको थियो । संसारमा फैलिएको पाप र अनाचारलाई ध्वस्त पारेर धर्मको ध्वज लहराउनका लागि युद्ध अनिवार्य थियो । यावत कमजोरीका बाबजुद पाण्डवहरू धर्मरक्षक भएकाले उनीहरूको म...
काठमाडौं, — हिन्दू धर्मले सहगोत्रीका बीच विवाह गर्न नहुने विधान गरेको छ । गोत्र भनेको वंश र कुल हो । प्रत्येक नयाँ पुस्तालाई गोत्रले जोड्ने काम गर्छ । जस्तो, कसैको भारद्वाज गोत्र छ भने त्यो व्यक्ति भरद्वा...
सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...
रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन । सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...
कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...