काठमाडौं ३ फागुन– नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले प्रधानमन्त्रीको दोस्रो कार्यकाल शुरु गरेका छन् । २०७२ साल असोज २५ गते पहिलो पटक प्रधानमन्त्री बनेका ओली २०७४ साल फागुन ३ गते दोस्रो पटक प्रधामनन्त्री बनेका हुन् । 

माओवादी केन्द्रले सरकारलाई दिएको समर्थन फिर्ता लिएपछि ओलीले २०७३ साल साउन १९ गते राजीनामा गरेर सरकारबाट बाहिरिएका थिए । ओलीपछि माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड र कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवा प्रधानमन्त्री बनेका थिए । 

देशमा संघीयता कार्यान्वयनको चरणमा रहेको बेला प्रधानमन्त्री बन्ने ओली पहिलो व्यक्ति हुन् । 

बिहीवार नै प्रधानमन्त्री नियुक्त भएर ओलीले राष्ट्रपति विद्या भण्डारीबाट शपथ लिएका हुन् । सरकारबाट बाहिरिएको ५ सय ६१ दिनपछि ओली सिंहदरवारमा पुनरागमन भएको छ । 

पहिलो इनिङ

पहिलो पटक केपी ओली २०७२ साल असोज २५ गते प्रधानमन्त्री नियुक्त हुँदा देशमा भारतीय नाकाबन्दी लागेको थियो । सुशील कोइराला सरकारको अन्तिममा भारतले नेपालमाथि संविधानमा असन्तुष्टि जनाउँदै नाकाबन्दी गरेको थियो । भारतीय नाकाबन्दीकाबीच प्रधानमन्त्री बनेका ओली भारसँग नझुकेको भन्दै वाहावाही पाएका थिए । 

‘नाका सुचारु नगरि भारत भ्रमण जान्न’ भन्दै ओलीले भारतीय प्रधानमन्त्रीको निमन्त्रणा अस्विकार गरेको विषय र भारतसँग नझुकेको भन्दै ओलीलाई राष्ट्रवादी नेता भन्दै उनको व्यापक समर्थन भएको थियो । भलै कतिपयले यसलाई खोक्रो राष्ट्रवाद भन्दै विरोधसमेत गरेका थिए । 

नेपालको इतिहासमै पहिलो पटक प्रधानमन्त्रीको बहिर्गन चर्चित बनेको थियो । ओलीलाई काम गर्न नदिएको र राष्ट्रवादी प्रधानमन्त्रीलाई निकाल्ने काम भएको भन्दै सडकमा ‘आइएम विथ केपी ओली’को नारा समेत लागेको थियो । 

आलोचना

ओली पहिलो पटकको प्रधानमन्त्री बन्दा चर्चासँगै आलोचनामा परे । हावाबाट बिजुली, घर घरमा ग्यासलाइन, आफ्नै पानी जहाज लगायतका ओलीको भाषण र कार्यक्रमको विपक्षीहरुले आलोचना गरेका थिए । हुनै नसक्ने विषयमा ओलीले भाषण गरेर जनतालाई ‘गुमराह’मा राखेको आरोप उनीमाथि लाग्यो । तर समर्थकहरुले भने ओलीले आशाको सञ्चार गरेको र गरे सम्भव छ भन्ने देखाएको भन्दै उनको प्रशंसा गरेका थिए । अबको उनको दोस्रो इनिङ कसरी अगाडि बढ्छ त्यो समयले देखाउने नै छ ।

को हुन् ओली ?

नेकपा एमालेका अध्यक्ष एवं नवनिर्वाचित प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीको जन्म २००८ साल फागुन ११ गते तेह्रथुमको इवामा भएको हो । तेह्रथुमबाट झापा बसाइँ सरेका ओली हाल भक्तपुरको बालकोटमा स्थायी रुपमा बस्दै आएका छन् । 

ओली २०७१ साल असारमा सम्पन्न नेकपा एमालेको नवौ राष्ट्रिय महाधिवेशनबाट अध्यक्षमा निर्वाचित भएका थिए । २०७४ सालको प्रतिनिधिसभा निर्वाचनमा झापा ५ बाट ओली भारी बहुमतले प्रतिनिधिसभा सदस्यमा निर्वाचित भएका थिए । 

ओली ०७२ साल असोज २५ गतेदेखि २०७३ साल साउन १९ गतेसम्म पहिलोपटक प्रधानमन्त्री बनेका थिए । प्रधानमन्त्रीको पहिलोे कार्यकालमा ओलीले छिमेकी मित्रराष्ट्र चीनसँग ऐतिहासिक पारवहन सन्धी गरेका थिए । 
नेपाल–चीन रेल्वे सम्झौता, पेट्रोलियम पदार्थ आयात गर्ने सम्झौता, खनिज उत्खनन् सम्झौता र अन्तर्राष्ट्रिय विद्युत ट्रान्समिशन लाइन लगायतका सम्झौता ओलीको पालामा भएको थियो । 

ओलीको राजनीतिक यात्रा २०२३ सालमा माक्र्सबादी अध्ययन दलमा संगठित भई प्रारम्भ भएको हो । २०२५ सालबाट तत्कालीन नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी सम्बद्ध विधार्थी फाँटको फ्रयाक्सन कमिटीमा आबध्द भई ओलीले नेतृत्व गरेका थिए । 

२०२६ सालमा नेकपा कम्युनिष्ट पार्टीको सदस्यता पाएका ओली तत्कालीन झापा विद्रोहका एक जना नेता हुन् । निरंकुश पञ्चायती व्यबस्थाका विरुद्धको आन्दोलनमा ओली २०२७ साल फागुन १६ गते झापाबाट गिरफ्तार भएका थिए । 

२०३० साल असोज २३ बाट ओलीको जेल जीवन प्रारम्भ भएको थियो । ओलीले लगातार १४ वर्ष जेल जीवन विताएका छन् । २०४४ साल असार ११ मा ओली भद्रगोल जेलबाट रिहा भएका थिए । 

२०४४ साल पुस २ गते धादिङको धुसा गाउँ पञ्चायत ७ स्यादुलमा भूमिगत रुपमा बसेको तत्कालीन नेकपा मालेको बैठकबाट ओली केन्द्रीय कमिटि सदस्य बनेका थिए । २०४९ सालमा सम्पन्न नेकपा एमालेको पाँचौं महाधिवेशनदेखि २०७१ सालसम्म ओली स्थायी समिति सदस्य थिए । 

ओली एमाले भातृ संगठन युवा संघ नेपालको संस्थापक अध्यक्ष पनि हुन् । २०४८, २०५१ र २०५६ सालको संसदीय निर्वाचनमा ओली झापाबाट निर्वाचित भएका थिए ।

२०५१ सालमा बनेको एमालेको नौ महिने सरकारको समयमा ओलीले गृह मन्त्रीको जिम्मेवारी पाएका थिए । २०६२–६३ सालको जनान्दोलनपछि स्वर्गीय गिरिजाप्रसाद कोइरालाको नेतृत्वमा गठित सरकारमा ओलीले उपप्रधानमन्त्री तथा परराष्ट्रमन्त्रीको जिम्मेवारी सम्हालेका थिए । 

यो पनि पढ्नुस्

के हुनेछन् नयाँ सरकारका प्राथमिकता ?