काठमाडौँ, १० चैत– सरस्वती ज्ञवालीद्वारा आफ्नो आत्मकथामा आधारित रहेर लेखिएको ‘लालटिनको उज्यालोमा’ पुस्तक आज यहाँ सार्वजनिक गरिएको छ । 

राष्ट्रिय सूचना आयोगका सूचना आयुक्त यशोदा तिमिल्सिना, समालोचक प्राध्यापक डा.कृष्णचन्द्र शर्मा, नेकपा एमालेका सांसद बिन्दा पाण्डेले संयुक्त रुपमा सो पुस्तकको विमोचन गरे । 

अक्षर क्रिएसन्स् नेपालद्वारा प्रकाशित सो पुस्तक २४४ पृष्ठ र ३२० रुपैयाँ मूल्यको छ । उक्त पुस्तकमा २८ वटा विभिन्न उपशीर्षक छन् र तिनमा फरक प्रसंग, भोगाई र अनुभूति समेटिएको छ । 

घरमै बसेर अध्ययन गर्ने वातावरण समेत नपाएकी एउटी नारीले आफ्नो अध्ययनपछि शिक्षिका र राजनीतिकर्मीका रुपमा समाज परिवर्तनका लागि गरेको संघर्षका कथाहरुलाई यस पुस्तकमा समेटिएको छ । 

शिक्षा र चेतनाको अभाव रहेका नेपालका पश्चिम पहाडी विकट गाउँहरुमा महिलाको अवस्था र उनीहरुले आफ्नो शिक्षा तथा आधारभूत अधिकार प्राप्तिका लागि गर्नुपरेका संघर्षपूर्ण कठिन परिस्थितिहरुलाई पुस्तकमा उल्लेख गरिएको छ । 

पाल्पाको मदनपोखरामा जन्मिएकी लेखिका ज्ञवालीले २०४० को दशक र त्यसपछिको पाल्पा, गुल्मीसहित त्यस क्षेत्रका नारीको अवस्था र आफैले त्यस समयमा भोग्नुपरेका जागिरे र राजनीतिकर्मीको जीवनका यथार्थ भोगाइहरुलाई सो पुस्तकमा आत्मकथाका रुपमा उतारेकी छन् । 

एकजना राजनीतिक कार्यकर्ताका रुपमा सरस्वतीले एकातिर बुहार्तन र अर्कातर्फ जागिरका साथै संगठन निर्माणको कार्यका अनेक कठिन भोगाइहरुलाई सो पुस्तकमा उतारेकी छन् । त्यसमा उनले गुल्मी जिल्लामा महिला संघको गठन र आफू अध्यक्ष भएर संगठन हाँक्नुपर्दाका अप्ठेराहरुलाई पनि समेटेका छन् । 

त्यस्तै उनले आफ्नो जिवनमा करिब एक दर्जन कार्यालयमा जागिर खाएको तर राजनीतिक पूर्वाग्रहका कारण कहिल्यै स्थायी हुन नसकेको यथार्थलाई पनि आत्मकथाका रुपमा पुस्तकमा लेखेका छन् । 

लेखिका सरस्वतीले एउटी श्रीमतीका रुपमा आफ्ना राजनीतिकर्मी श्रीमानकाे सफलता र प्रगतिका लागि आफ्नो जागिर र आकांक्षाहरुलाई पनि बिर्सिदिनेगरी निर्वाह गरेको भूमिकालाई पनि आत्मकथाका रुपमा वर्णण गरेकी छन् । 

पुस्तकको शीर्षक ‘लालटिनको उज्यालोमा’ लेखिकाले आफ्नो शिक्षिकाको जागिरसँग जोडेर लालटिनकै भएपनि उज्यालोतर्फको यात्राको बिम्बका रुपमा प्रस्तुत गरेकी हुन् । 

तर पुस्तकको अन्तिमतिर भने उनले मस्तिष्क पक्षाघात भएकी हाल २८ वर्षीया आफ्नी छोरीको जीवनलाई पनि उज्यालोकै रुपमा ब्याख्या गरेकी छन् । पुस्तकमा देखिन्छ— छोरी क्षितिज पक्षाघातको बिरामी भएर ह्वीलचियरको सहायताले बाँचेकी छिन् तर अहिले पनि उनी लेखिकाको एक्लोपनको साथी हुन् र उनको स्याहार सुसारमा लेखिका बडो भावनात्मक रुपमा खटेकी छन् । 

यसरी छोरी, बुहारी, पत्नी, आमाका साथै समाजका अनेक भूमिकासँग एउटी नारी कसरी कामगर्न सक्छे भन्ने बारेमा पुस्तकमा लेखिकाले बयान गरेकी छन् । 

त्यसैगरी एउटी महिलाले घर परिवारसँगै राजनीतिक कार्यकर्ताको उत्तरदायित्वको बहन गर्नेकार्य कसरी सम्भव हुनसक्छ भन्ने अनेक पाटोहरुको प्रस्तुती पनि यस पुस्तकमा निकै रोमाञ्चक रुपमा समेटिएको छ ।