जनकपुरधाम, ३० चैत- जुन दिन सर्वेन्द्र खनाल प्रहरी महानिरीक्षकमा नियुक्त भए, त्यही दिन भूमिगत समूहका नाइके राजन मुक्ति उर्फ रञ्जित झालाई धनुषा जिल्ला अदालतले जन्मकैदको सजाय सुनायो ।

प्रहरीको सर्वाधिक खोजीको सूचीमा रहेका झा तिनै व्यक्ति हुन्, जसलाई सर्वेन्द्रले भारतको पटनाबाट पक्राउ गरेर ल्याएका थिए । पक्राउ गर्नेले प्रहरीको नेतृत्व सम्झाल्दै गर्दा पक्राउ पर्नेले जन्मकैदको सजाय पाए, यो गज्जबको संयोग पनि रह्यो ।

कर्तव्य ज्यान, अपहरण, हात हतियार तथा खरखजाना मुद्दामा दोषी ठहर गर्दै न्यायाधीश राधाकृष्ण उप्रेतीको एकल इजलासले उनलाई जन्मकैदको फैसला सुनाएको हो ।

बुधबार न्यायाधीश उप्रेतीले सुनाएको फैसलामा २१ फागुन २०६५ मा जनकपुर– १ बस्ने श्रवनकुमार श्रेष्ठलाई अपहरण गरी हत्या, १६ माघ २०६४ मा वीरबहादुर मोक्तानको हत्या र २ भदौ २०६५ मा आफ्नै भूमिगत समूहका कार्यकर्ता सुनिलकुमार झाले चन्दा उठाएर भागबण्डामा अनियमितता गरेको भन्दै हत्या गरेको कसुरमा जन्मकैदको सजाय हुने उल्लेख छ ।

त्यसैगरी हत्याका लागि प्रयोग गरिएको अवैध हातहतियार तथा खरखजाना मुद्दामा पनि दोषी ठहर गर्दै ४ वर्ष कैद र ७० हजार जरिवाना तोकिएको छ । उनलाई जतिसुकै सजाय तोकिए पनि अधिकतम सजाय जन्मकैद भोगेपछि अन्य सबै मिनाहा हुने न्यायाधीश उप्रेतीले लोकान्तरलाई बताए ।

महत्त्वपूर्ण कुरा के भने राजन मुक्तिको हकमा अहिले अदालतको एउटा मात्र इजलाशमा रहेको चारवटा मुद्दाहमा फैसला भएको छ, जबकि अदालतकै अन्य इजलासमा संगठित अपराधदेखि हत्या, अपहरण, बम विस्फोट, फिरौती, चन्दा, हत्या प्रयास लगायतका थुप्रै मुद्दामा फैसला हुन बाँकी छ ।

राजन मुक्तिमाथि ३१ जघन्य अपराधका अभियोग छन्, एक व्यक्तिमाथि यति अभियोग लागेको धनुषामा पहिलो पटक हो ।

जिल्ला सरकारी वकिल कार्यालय धनुषाका अनुसार जनतान्त्रिक तराई मुक्ति मोर्चाका सुप्रिमो राजन मुक्ति भनिने रञ्जित झालगायत उक्त समूहका ९ जनाविरुद्ध संगठित अपराध अन्तर्गत धनुषा जिल्ला अदालतमा मुद्दा विचाराधीन अवस्थामा छ ।

राजन मुक्तिसँगै महोत्तरी साढा २ का मोर्चाका पोलिटव्यूरो सदस्य भाष्कर मुक्ति, सन्तोष भनिने दीपक सिंह, धनुषा लक्कड– ८ पीबीएम कमाण्डर जय मुक्ति भनिने बुलन यादव, महोत्तरी बथनाहा– ४ का एसटीएफ कमाण्डर अजय मुक्ति भनिने दीपककुमार सिंह, बथनाहा–४ का मोर्चाका एसटीएफ कमाण्डर सुरज मुक्ति भनिने दीपेन्द्र ठाकुर, बथनाहा– १ का मोर्चाका एसटीएफ कमाण्डर एवम् सूचना संकलक सञ्जिव झा, भारत सीतामढी जिल्ला सीतामढी टाउन बस्ने मोर्चाका सदस्य तोफेल खान, अशोकजी भनिने अशोक यादव र भारत सितामढी सुरसण्ड बस्ने मोर्चाका सदस्य नितिन तिवारीविरुद्ध दुईवटा संगठित अपराधको मुद्दा चलाइएको छ ।

त्यसैगरी राजन मुक्तिलगायत अन्य अभियुक्तविरुद्ध १० वटा कर्तव्य ज्यान, दुईवटा बम विस्फोट र एक ज्यान मार्ने उद्योग सम्बन्धी मुद्दा धनुषा जिल्ला अदालतमा छ । जिल्ला प्रशासन कार्यालय धनुषामा १२ वटा हातहतियार तथा खरखजानाको मुद्दा चलाइएको छ ।

मुद्दाको प्रकृति र संवेदनशीलताका कारण राजन मुक्तिलगायत अन्य प्रतिवादीहरूको मुद्दाको सुनुवाई बन्द इजलासमा भएको थियो । अभियोग पत्रको सक्कल फाइल शिलबन्द गरेर अदालतमा बुझाइएको थियो । साक्षीहरूको गोपनियता कायम राख्नका लागि सांकेतिक नाम साथ अभियोग पत्र तयार गरिएको थियो ।

राजन मुक्तिले दिएका प्रेस वक्तव्य, उनको फेसबुक स्टाटस, प्रहरीको प्रतिवेदन, केही साक्षीहरूले आएर गरेको कागज, पहिलेको अपराधिक पृष्ठभूमि, प्रहरीको प्रतिवेदन लगायतलाई आधार बनाएर अभियोग पत्र दायर गरिएको थियो ।

राजन मुक्तिविरुद्ध जिल्ला प्रशासन कार्यालय धनुषाले हातहतियार तथा खरखजानाको मुद्दामा यसअघि पनि जरिवाना गरिसकेको छ । धनुषाका प्रमुख जिल्ला अधिकारी वसन्तराज गौतमको इजलासबाट ६ भदौ २०६९ मा फरार प्रतिवादी राजन मुक्तिको हकमा रु. १ लाख जरिवाना, अर्का प्रजिअ हरिकृष्ण उपाध्यायको इजलासबाट रु. १ लाख जरिवाना, प्रजिअ कमलेश्वरप्रसाद सिन्हाको इजलासबाट रु. ६ हजार जरिवानाको सजाय सुनाइसकिएको छ । त्यसैगरी धनुषा जिल्ला अदालतमा ५ वटा मुद्दा विचाराधीन अवस्थामा छ ।

यसरी पक्राउ परे ‘राजन मुक्ति’

उनलाई २०७० मंसिरमा भारतको पटनाबाट पक्राउ गरिएको थियो । पत्रकार उमा सिंहको हत्यामा संलग्न उमेश यादव कैलालीबाट पक्राउ परेपछि राजनको नजिक पुग्न प्रहरी सफल भएको थियो । उमेशको बयानका आधारमा राजनका सार्प सुटर महोत्तरी बथनाहाका अजय मुक्ति भनिने दीपक सिंह पक्राउ परे । जसले राजनबारे धेरै सूचना प्रहरीलाई दिए ।

तिनै सूचनाको आधारमा २९ कातिक साँझ तत्कालीन नारायणी अञ्चल प्रहरी प्रमुख वरिष्ठ प्रहरी उपरीक्षक (हालका आईजीपी) सर्वेन्द्र खनालको टोली भारतको पटना पुग्यो । भारतीय प्रहरी अधिकारीहरूसँगको समन्वयले राजनलाई पक्राउ गर्न सहयोग पुगेको बताउँदै तत्कालीन एसएसपी खनालले लोकान्तरकर्मीलाई भनेका थिए, ‘पटनाका डीआईजी लगायत अधिकारीहरूसँग अनौपचारिक वार्ता गरेपछि राजनलाई पक्राउ गर्ने योजना बनायौं ।’

मंसिर १ गते दिउँसो नेपाल प्रहरीको टोलीले राजनलाई फोन गरेर पटनाको गान्धी मैदानमा बोलायो । आफ्नै सहयोगीले बोलाएको भन्ने ठानेर उनी निर्धक्कसँग गान्धी मैदान आउँदै थिए, त्यसैक्रममा भारतीय प्रहरीले उनलाई बाटोमै पक्राउ गर्‍यो । त्यो दिन र एकरात थुनामा राखेर उनलाई नेपाल ल्याइयो ।

भारतको मोतीहारीका एसपी विनय कुमार, पटनाको एसटीएफका डीआईजी अमित कुमार, भारतीय इन्टेलिजेन्स व्यूरोका एसपी परेश सक्सेना र पूर्वी तथा पश्चिमी चम्पारणका एसपीले राजनको खोजी गर्न नेपाल प्रहरीलाई सघाएका थिए ।

त्यसअघि प्रहरीले आफ्नो परिवारका सदस्यलाई पक्राउ गरेपछि वार्ताको बहानामा उनीहरूलाई छुटाउन राजन सफल भएका थिए ।

अपराधमा यस्तो शैली

‘फोन रिसिभ करने में आपको दिक्कत होती है, मुझे आपको गोली मारने में कोही दिक्कत नही होगी’, उनले जनकपुरका व्यापारी, कर्मचारी, चिकित्सक लगायतलाई मोबाइलमा एसएमएस गरी चन्दाका लागि यसैगरी धम्की दिन्थे ।

धनुषाको लक्ष्मीपुर बगेवा– ७ का विद्यानन्द झाका छोरा रञ्जित झा उर्फ राजन मुक्तिको नाम सुन्नेवित्तीकै सिंगो तराई थर्कमान हुन्थयो । किनभने अपहरण, हत्या, जग्गा कब्जा, डकैती, चन्दा, धाकधम्कीका लागि माहिर थिए ।

मधेस आन्दोलन हुनुअघि नेपाल सद्भावना पार्टी ‘आनन्दीदेवी’ सम्बद्ध युवा मञ्चका केन्द्रिय सदस्य झा २०६३ माघदेखि सशस्त्र समूह जनतान्त्रिक तराई मुक्ति मोर्चा राजन समूहमा आबद्ध भई धनुषा इञ्चार्जको भूमिकामा पुगेका थिए । त्यसपछि भूमिगत रहेरै उनले अपराधको श्रृंखला बढाउँदै लगे । अपराधकै बलमा उनी केन्द्रीय सदस्य पनि बने ।

२०६५ सालमा आर्थिक हिनामिना गरेको झाले अध्यक्ष ज्वाला सिंह (नागेन्द्र पासवान) पोलिटव्यूरोका बहुमत सदस्यको समर्थनमा कारबाही गरी आफैँ अध्यक्ष बनेको दाबी गरेका थिए ।

अन्य विभिन्न आपराधिक भूमिगत समूहसँग एकता गरेपछि सम्पूर्ण तराई मधेसमा जनमिलिसिया नीति एवम् अत्याधुनिक हतियारले सुसज्जित सैन्य दास्ता परिचालन गर्ने निर्णय गराए । त्यसपछि उनले मधेसमा नेपाल प्रहरी र सशस्त्र प्रहरीको क्याम्प वरिपरि कम्तिमा २ सय मिटरभित्र का बस्ती र घरहरू १० दिनभित्र खाली गर्न उर्दीसमेत जारी गरेका थिए ।