कात्तिक २१, २०८०
काठमाडौं- आलु भान्सामा अनिवार्य रुपमा पाइने परिकार हो । आलु, अन्य सागसव्जी, तरकारीमा मिसाएर मात्र नभइ तरकारी बनाएर उसीनेर तारेर आदी विभिन्न तरिकारले पकाउन सकिन्छ । विश्वभर नै आलुको बढी प्रयोग हुने ...
पछिल्ला केही वर्षदेखि तीब्र रुपमा बढिरहेको ग्लोवल वार्मिङका कारण जलवायू परिवर्तन एक बिकराल समस्या बन्दै गइरहेको छ ।
वैज्ञानिक खोजबाट पत्ता लागेको छ कि जलवायु परिवर्तनले वातावरणमा मात्र हैन, हामीले उपभोग गर्ने अन्नमा समेत गम्भीर असर पारिरहेको छ ।
जलवायु परिवर्तनका कारण खाद्य पदार्थ (अन्न)को गुणत्वका साथै उनीहरुको रसायनिक बनावटमा समेत बदलाव आइरहेको छ । खाद्यान्नमा भिटामिन, मिनरल्स जस्ता पोषक तत्वको कमि हुँदै गइरहेको छ ।
एक नयाँ खोजबाट पत्ता लागेको छ कि जलवायु परिवर्तनका कारण वायुमण्डमा बढिरहेको कार्बन डाइअक्साइडका कारण धान खेती सबैभन्दा बढी प्रभावित भएको छ ।
कार्बन डाइअक्साड बढी हुने क्षेत्रमा उब्जनी हुने धानमा पोषक तत्वको मात्रा घट्दै गइरहेको छ । जसका कारण विश्वमा ठूलो समस्या निम्तिन सक्ने वैज्ञानिकहरुले चेतावनी दिएका छन् । किनकी विश्वका धेरै ठाउँमा पहिलेदेखि नै कुपोषण र भोखमरीको समस्या छ ।
जलवायु परिवर्तनका कारण अब विश्वमा कुपोषणको शिकार हुने मानिसको संख्या बढ्न सक्ने वैज्ञानिकहरुले बताएका छन् ।
यूएस डिपार्टमेन्ट अफ एग्रिकल्चरका प्लान्ट फिजियोलोजिस्ट तथा यो शोधका सह–लेखक लुइस एच सिज भन्छन्, ‘जब हामी खाद्य सुरक्षाको कुरा गर्छौं त यो कुरामा विशेष ध्यान दिन्छौं कि, जलवायु परिवर्तनको असर अन्न उत्पादनमा कसरी परिरहेको छ ?’
साइन्सेज एडभान्समा प्रकाशित यो शोधका लागि लुइस एच सिज र उनका साथीले जापान र चीनमा अध्ययन गरेका थिए ।
उनीहरुले जापान र चीनका धान खेतमा प्रयोग गरेका थिए । जसमा १८ अलग–अलग प्रजातिका धानलाई अध्ययनमा समावेश गरिएको थियो ।
उनीहरुले अध्ययनका दौरान १८ प्रजातिका धानलाई अधिक कार्बन डाइअक्साइड भएको र सामान्य हावापानी भएको क्षेत्रमा उत्पादन गरेका थिए । जब सामान्य वातावरण र धेरै कार्बन डाइअक्साइड भएका खेतमा उत्पादन गरिएको चामलको तुलना गरियो, त्यसमा धेरै नै फरक पाइयो ।
बढी कार्बन डाइअक्साइड ग्यास भएको क्षेत्र अन्तर्गतका खेतमा उत्पादन गरिएको धानको चामलमा प्रोटिन, आइरन र जिंक जस्ता तत्वको धेरै कमि पाइयो । यो चामलमा भिटामिन बी१, बी२, बी५ र बी९ को मात्रा पनि धेरै कम पाइयो ।
यो शोधमा धान (चामल)माथि यसकारण प्रयोग गरियो कि, विश्वभरका २० अर्बभन्दा धेरै मानिसको प्राथमिक भोजको स्रोत चामल हो ।
काठमाडौं- आलु भान्सामा अनिवार्य रुपमा पाइने परिकार हो । आलु, अन्य सागसव्जी, तरकारीमा मिसाएर मात्र नभइ तरकारी बनाएर उसीनेर तारेर आदी विभिन्न तरिकारले पकाउन सकिन्छ । विश्वभर नै आलुको बढी प्रयोग हुने ...
काठमाडौंको चन्द्रागिरिस्थित सेतो पहरामा शनिवार दिउँसो कार दुर्घटना हुँदा ५ जनाको मृत्यु भएको छ । काठमाडौंबाट चित्लाङका लागि छुटेको प्रदेश - ३ - ०१ - ०२३ च ६९८५ नम्बरको कार दुर्घट...
काठमाडौं –छिट्टै उर्जा प्रदान गर्ने फलको रुपमा चिनिने केराले तपाईलाई स्वस्थ्य मात्रै राख्दैन, केही जटिल प्रकारका रोगबाट पनि बचाउँछ । पूर्ण रुपमा पाकेको केराले तपाईको शरीरलाई धेरै प्रकारका र...
मुखबाट –याल निस्कनु राम्रो कुरा हो किनकि –यालले नै मुखलाई गिलो राख्छ । तर कतिपय मानिसको सामान्यभन्दा बढी नै –याल आउँछ । उठेको बेलामा भन्दा सुतेका बेलामा मुखभित्र धेर –याल ...
स्वस्थ फ्याट, भिटामिन र मिनरलले भरिएको ओखर खाँदा मस्तिष्कको स्वास्थ्य राम्रो हुन्छ र स्मरणशक्ति पनि बढ्छ । त्यसबाहेक शरीरको समग्र स्वास्थ्यका लागि पनि यो लाभदायक छ । ओखरमा प्रोटीन, क्याल्सियम, म्याग्नेसियम, आइरन, फस्फो...
धेरै मानिसको मुटुरोगका कारण मृत्यु हुन्छ । आजकल त युवा अवस्थामै मुटुरोग वा हृदयघात भएर मर्ने व्यक्तिको संख्या बढ्दो छ । तर हृदयघात हुँदैछ भनी सचेत गराउने संकेतहरू शरीरले पहिल्यै दिन्छ । हुन त सबैलाई यस्त...
हामी १५औं अन्त्य गरेर १६औं योजनाको तयारीमा जाँदै छौं । दलका शीर्ष नेताबीच १६औं योजनाको विषयमा छलफल भएको छ । १५औं योजनाको असफलता र नमिलेका कुरालाई १६औं मा सुधार्छौं । हाम्रो गन्तव्य कहाँ हो भन्ने संविधानले ...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...
एक दिन काम विशेषले नयाँ सडकतिर गएको थिएँ, मोबाइल टिङटिङ गर्यो । हेरेँ पुराना मित्र जयदेव भट्टराई, सम्पादक मधुपर्क (हाल अवकाश प्राप्त) ले सम्झेका रहेछन् । हामी दुई लामो समयसम्म सँगै रह्यौँ, कहिले गोरखापत्र...