कात्तिक २१, २०८०
काठमाडौं- आलु भान्सामा अनिवार्य रुपमा पाइने परिकार हो । आलु, अन्य सागसव्जी, तरकारीमा मिसाएर मात्र नभइ तरकारी बनाएर उसीनेर तारेर आदी विभिन्न तरिकारले पकाउन सकिन्छ । विश्वभर नै आलुको बढी प्रयोग हुने ...
काठमाडौँ, २० जेठ-दम तथा खोकीका रोगीले श्वासप्रश्वाससम्वन्धी व्यायाम गर्दा फाइदा हुने अध्ययनले देखाएको छ । भक्तपुरमा गरिएको पछिल्लो तीन बर्षको अध्ययनले दम खोकीका बिरामीले व्यायाम गर्दा फाइदा हुने देखिएको हो ।
त्रिभुवन विश्वविद्यालय शिक्षण अस्पताल, पल्मोनरी एण्ड क्रिटिकल केयर मेडिसिन विभाग, सोलिड नेपाल र जापानी सहयोग नियोग(जाइका)ले संयुक्त रूपमा गरेको उक्त अध्ययनले दमरोगीले व्यायाम गर्दा स्वाथ्यमा सुधार भएको बताएका थिए ।
व्यायाम गर्दा मांसपेशीहरू सुगङ्गठित हुने, श्वासप्रश्वासमा सजिलो हुने, छातीको मांसपेशी पनि तन्दुरुस्त हुनुका साथै सामाजिक सांस्कृतिक रूपमा सहजता हुने अध्ययनले देखाएको छ ।
दमखोकीका दीर्घ रोगीले औषधिसँगसँगै स्वाशप्रश्वाससम्बन्धी व्यायाम गराउँदा रोगको प्रभाव कम भएको छ, अध्ययनमा सहभागी डा. खेम कार्कीले बताउनुभयो । उहाँले यसबाट गुणस्तरीय जीवनयापन गर्न सहज हुने समेत जानकारी दिनुभयो ।
विश्वमा २५ करोड मानिसलाई दमखोकी छ भने तीमध्ये प्रतिवर्ष ३० लाख मानिसको मृत्यु हुनेगरेको छ । यस्ता रोगीमध्ये ९० प्रतिशत नेपाल जस्तो अल्पविकसित वा विकासशील मुलकका नागरिक छन् ।
नेपालमा दमखोकीका नौ लाख ६० हजार विरामी रहेको विश्व रोगभार सर्वेक्षण २०१६ ले देखाएको छ । विश्वमा प्रति लाख तीन हजार छ सय जनामा दमखोकी छ भने नेपालमा चार हजार आठ सय जनामा छ ।
त्यसैगरी नेपालमा प्रतिवर्ष १६ हजार व्यक्तिको मृत्यु दमखोकीकै कारण हुने गर्दछ । त्यसमा पनि प्रति लाखमा १२० महिला र १०३ पुरुषको दम तथा खोकीकै कारणले मृत्यु भइरहेको छ ।
डा. कार्कीले दमखोकीका कारण मृत्यु हुनेको संख्यामा महिलाको संख्या बढी रहेको बताउनुभयो । तथ्याङ्क अनुसार नेपालमा दमखोकीको समस्या अत्यधिक छ । दमखोकी लागिसके पछि निको नहुने हुँदा अस्वस्थ मानिसको संख्या पनि दिन प्रतिदिन बढ्दै गएको छ ।
डा. कार्कीले बढी उमेरका मानिसमा दमखोकीको समस्या बढी हुने गरेको बताउनुभयो । वरिष्ठ छातिरोग विशेषज्ञ डा. करविरनाथ योगीले दमखोकीका प्रमुख कारक तत्वमा धुमपान र वायुप्रदुषण मुख्य रहेको बताउनुभयो ।
उहाँले धुम्रपानले गर्ने असरमध्ये दमखोकी एक प्रमुख समस्या रहेको भन्दै अहिले पनि २७ प्रतिशत पुरुष र छ प्रतिशत महिलाले धुमपान गर्ने गरेको जानकारी दिनुभयो ।
कूल रोगीमध्ये ३१ प्रतिशत मानिस भने अरूले धुम्रपान गर्दा निस्केको धुँवाबाट प्रभावित हुने गरेका छन् । डा. योगीले घर भित्र आगो बाल्दा निस्केको धुवाँ र वायु प्रदूषण पनि उत्तिकै जिम्मेवार रहेको बताउनुभयो । उहाँले नेपालमा शहरी क्षेत्रमा वायु प्रदुषण तीव्र गतिले बढ्नुको प्रमुख कारण सवारी साधनको संख्यामा भएको व्यापक वृद्धि हो भन्नुभयो ।
सन् २००० मा २ लाख ५० हजारको सङ्ख्यामा रहेका सवारी साधन सन् २०१७ सम्ममा आउँदा करीब २४ लाख पुगेको छ । त्यसै गरी ६६ प्रतिशत घरमा खाना पकाउन वा अन्य घरेलु प्रयोजनका लागि दाउरारगुईठा बाल्ने अवस्था छ । दमखोकीका विरामीका लागि आवश्यक आधारभुत औषधीहरू राज्यले निशुल्क रूपमा प्रदान गर्दै आएको छ ।
जीवनभर औषधी खानुपर्ने भएकाले विरामीहरूको जीवन कष्टकर बन्दै गएको उहाँको भनाई छ ।
उहाँले दमखोकीका विरामीलाई औषधी सँगसगै छातीलाई तन्दुरुस्त राख्ने अभ्यास खानपिन र जीवनशैलीसँग सम्बन्धित आनीबानीमा परिवर्तन ल्याउने गरी तयार गरिएको श्वासप्रश्वास व्यायाम विधिको सही उपयोगले रोगीको जीवनमा सकारात्मक परिवर्तन आउने कुरा नेपालमै गरिएको प्रयोगबाट सिद्ध भैसकेको बताउनुभयो ।
तीन वर्ष लगाएर अध्ययन गरिएको रिपोर्ट सार्वजनिक कार्यक्रममा स्वास्थ्य राज्य मन्त्री पद्यमा अर्यालले सूर्तिजन्य पदार्थ नियन्त्रणका लागि सरकार अग्रसर रहेको बताउनुभयो । उहाँले सूर्तिजन्य पदार्थको प्रयोगलाई नियन्त्रण गर्न सूर्तिमा लगाइदै आएको करको दरमा वृद्धि गर्ने तथा कानुन कार्यान्वयमा जोड दिने थालनी गरेको बताउनुभयो । गाेरखापत्रमा खबर छ ।
काठमाडौं- आलु भान्सामा अनिवार्य रुपमा पाइने परिकार हो । आलु, अन्य सागसव्जी, तरकारीमा मिसाएर मात्र नभइ तरकारी बनाएर उसीनेर तारेर आदी विभिन्न तरिकारले पकाउन सकिन्छ । विश्वभर नै आलुको बढी प्रयोग हुने ...
स्वस्थ फ्याट, भिटामिन र मिनरलले भरिएको ओखर खाँदा मस्तिष्कको स्वास्थ्य राम्रो हुन्छ र स्मरणशक्ति पनि बढ्छ । त्यसबाहेक शरीरको समग्र स्वास्थ्यका लागि पनि यो लाभदायक छ । ओखरमा प्रोटीन, क्याल्सियम, म्याग्नेसियम, आइरन, फस्फो...
काठमाडौं— भुइँमा बस्न छोडेको कति वर्ष भयो ? बस्न र खाना खान पनि तपाईं कुर्सीकै प्रयोग गर्नुहुन्छ, हैन त ? अब भुइँमा सुत्नुभएको छ भनी प्रश्न सोध्दा तपाईं हाँस्नुहुन्छ होला । पहिला हाम्रा पूर्खाहरू भुइँमा ...
काठमाडौं- खान–पिनमा शौकीन व्यक्तिलाई कुनै विशेष खाद्य पदार्थको लाभ तथा हानीबारे जानकारी हुँदैन । उनीहरुलाई त्यो कुराले फरक पनि पर्दैन । किनकी त्यस्ता व्यक्तिलाई जुन खानेकुराको स्वाद मनपर्यो, त्यसलाई नखाइ ...
काठमाडौंको चन्द्रागिरिस्थित सेतो पहरामा शनिवार दिउँसो कार दुर्घटना हुँदा ५ जनाको मृत्यु भएको छ । काठमाडौंबाट चित्लाङका लागि छुटेको प्रदेश - ३ - ०१ - ०२३ च ६९८५ नम्बरको कार दुर्घट...
मुखबाट –याल निस्कनु राम्रो कुरा हो किनकि –यालले नै मुखलाई गिलो राख्छ । तर कतिपय मानिसको सामान्यभन्दा बढी नै –याल आउँछ । उठेको बेलामा भन्दा सुतेका बेलामा मुखभित्र धेर –याल ...
ललितपुरको गोदावरीस्थित सनराइज हलमा नेकपा (एमाले)का दुई महत्वपूर्ण कार्यक्रम भए । एमालेको प्रथम विधान महाधिवेशन (२०७८ असोज १५ र १६ गते) सनराइज हलमै भएको थियो । विधान महाधिवेशनले विभाजनदेखि चौतर्फी घेराबन्दी...
हामी १५औं अन्त्य गरेर १६औं योजनाको तयारीमा जाँदै छौं । दलका शीर्ष नेताबीच १६औं योजनाको विषयमा छलफल भएको छ । १५औं योजनाको असफलता र नमिलेका कुरालाई १६औं मा सुधार्छौं । हाम्रो गन्तव्य कहाँ हो भन्ने संविधानले ...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...