कात्तिक २१, २०८०
घरमा माउसुली देखिनु एक सामान्य घटना हो । सामान्यरुपमा हेर्दा यो एक जीव हो तर जीव जन्तु मनुष्यको प्रकृतिको एक महत्वपूर्ण हिस्सा मान्ने हिन्दू शास्त्रमा माउसुली बारे जोडिएको गतिविधिबारे विस्तृत जानकारी छ ।...
काठमाडौं — महाभारतको आदिपर्वमा वैशम्पायन ऋषिले अर्जुनका पनाति जनमेजयलाई इक्ष्वाकु वंशका महाभिष राजाको कथा सुनाएका छन् ।
महाभिष राजाले अश्वमेध र राजसूय यज्ञ गरेर स्वर्गप्राप्ति गरेका थिए ।
एक दिन सबै देवता ब्रह्माजीको सेवामा उपस्थित भए । त्यतिखेर वायुदेवले गंगाको वस्त्रलाई उनको शरीरमा झारिदिए । अनि सबैले आँखा झुकाए तर महाभिषले गंगालाई हेरिरहे ।
त्यसपछि ब्रह्माजीले उनलाई ‘तिमी मृत्युलोक जाऊ र जुन गंगालाई तिमीले ताकिरह्यौ, उसैले तिम्रो अहित गर्नेछिन् भने ।’
तिनै महाभिष शान्तनुका रूपमा जन्मिए ।
प्रतापी राजा प्रतीपपछि उनका पुत्र शान्तनु हस्तिनापुरका राजा भए । पुत्रको कामना गरेर शान्तनुका पिता प्रतीप गंगा किनारमा तपस्या गरिरहेका थिए । उनको तप, रूप र सौन्दर्यबाट मोहित भएर गंगा उनको दाहिने जाँघमा आएर
बसिन् र भनिन्, ‘म तपाईंसँग विवाह गर्न चाहन्छु । म जह्नु ऋषिकी छोरी गंगा हुँ ।’
त्यसपछि राजा प्रतीपले भने, ‘गंगे, तिमी मेरो दाहिने जाँघमा बसेकी छौ जबकि पत्नी जहिले पनि देब्रेतिर वामांगी हुनुपर्छ । दाहिने जाँघ त पुत्रको प्रतीक हो त्यसैले म तिमीलाई बुहारीका रूपमा स्वीकार गर्न सक्छु ।’
त्यसपछि गंगा त्यहाँबाट गइन् ।
महाराज प्रतीपले पुत्र पाएपछि शान्तनु नाम राखे । तिनै शान्तनुसँग गंगाको विवाह भयो । गंगाले शान्तनुबाट आठ पुत्र जन्माइन् जसमध्ये सातजनालाई नदीमा बगाइदिइन् । आठौं पुत्रको माया लागेपछि चाहिँ शान्तनुले राखे र देवव्रत नाम
राखे । तिनै देवव्रत पछि भीष्म भनिन थाले ।
घरमा माउसुली देखिनु एक सामान्य घटना हो । सामान्यरुपमा हेर्दा यो एक जीव हो तर जीव जन्तु मनुष्यको प्रकृतिको एक महत्वपूर्ण हिस्सा मान्ने हिन्दू शास्त्रमा माउसुली बारे जोडिएको गतिविधिबारे विस्तृत जानकारी छ ।...
सनातन धर्ममा गोत्रको धेरै महत्व हुन्छ । ‘गोत्र’को शाब्दिक अर्थ त धेरै व्यापक हुन्छ । यद्यपि विद्वानहरुले समय–समयमा यसरबारे यथोचित व्यख्या गरेका छन् । ‘गो’ अर्थात् इन्द्रिय, र &...
महाभारतको युद्धमा धेरै शूरवीरले आफ्नो प्राण को आहुति दिएका थिए । यो यस्तो युद्ध थियो जसले कुरुक्षेत्र को धरतीलाई रक्तरंजित बनाएको थियो । रगत यति धेरै बगेको थियो कि आज पनि उक्त स्थानको माटो रातो छ ।&...
जन्मदेखि लिएर मृत्युसम्म निर्धारित परम्परा पालन गर्नु हिन्दूहरूको विशेषता हो । पर्वहरूमा मात्र नभएर दिनदिनैको कर्मकाण्डमा पनि धर्म, परम्परा र भगवानको पूजापाठलाई हिन्दूहरू महत्व दिन्छन् । दिनदिनै पूजापाठ गर्ने हिन्...
काठमाडौं -केही मानिस धार्मिक मान्यताका कारण लसुन र प्याज खाँदैनन् । विशेषगरी ब्राह्मणहरू लसुन प्याज खाँदैनन् । यसरी नखानुका वैज्ञानिक र धार्मिक कारण छन् । आयुर्वेदका अनुसार खाद्य पदार्थलाई तीनवटा श्रेणीमा बाँड...
काठमाडौं, — हिन्दू धर्मले सहगोत्रीका बीच विवाह गर्न नहुने विधान गरेको छ । गोत्र भनेको वंश र कुल हो । प्रत्येक नयाँ पुस्तालाई गोत्रले जोड्ने काम गर्छ । जस्तो, कसैको भारद्वाज गोत्र छ भने त्यो व्यक्ति भरद्वा...
सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...
रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन । सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...
कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...