मंसिर १७, २०८०
मुख शरीरको महत्वपूर्ण अंग हो । खान, बोल्न र हाँस्नमा मुखको विशेष भूमिका हुन्छ । त्यसैले मुखको सरसफाइमा कुनै लापरबाही गर्नुहुँदैन । मुखको सफाइ नगर्दा गन्ध आउने मात्रै होइन, दाँत र गिजामा विभिन्न रोग निम्तिन पनि...
काठमाडौं — भारतीय क्रिकेट टीमका कप्तान विराट कोहलीले भेगन आहार लिन शुरू गरेका छन् । अर्थात् उनले अब माछामासु, अण्डा, दूध, मह लगायतका खानेकुरा खाने छैनन् ।
प्रख्यात टेनिस खेलाडी सेरेना विलियम्स पनि गर्भवती भएपछि आहारमा परिवर्तन गर्दै भेगन बनेकी छन् ।
त्यस्तै विश्वप्रसिद्ध फूटबल खेलाडी लियोनेल मेस्सी पनि गेम सीजनका बेलामा भेगन बनेका छन् ।
आखिर खेलाडीहरू धमाधम किन भेगन बनिरहेका छन् त ? खेलाडीहरूको आहारकी विशेषज्ञ दीक्षा छाबडा भेगन आहार दुई तरिकाले लिन सकिने बताउँछिन् ः फलाहार र मधुरो आगोमा पकाइएका तरकारी खाने वा गहुँ, मकै,
दाल जस्ता अन्न खाने र उच्च फ्याटयुक्त एभोकाडो खाने । यी दुई तरिकाको मिश्रण पनि हुन सक्छ ।
भेगन आहार लिँदा खेलाडीहरूको चोटपटक छिटो ठीक हुने भएकाले यसको चलन बढेको हो ।
छाबडाका अनुसार, भेगन आहारले शरीरलाई विषाक्त तत्त्वबाट मुक्त गर्छ । यस्तोमा चोटग्रस्त खेलाडीले एन्टीअक्सिडेन्ट र भिटामिन लिनुपर्ने हुन्छ । त्यस्ता खानेकुराले घाउ सुन्निन दिँदैनन् र शरीरलाई विषरहित बनाउँछन् ।
चोट लागेको बेलामा उच्च चिनी भएको खानेकुरा र रातो मासु खाँदा शरीरलाई धेरै नै हानि पुग्छ ।
भेगन आहारमा भिटामिनका साथसाथै फाइबरको मात्रा अधिक हुन्छ र यो मोटोपन कम गर्न सहायक हुन्छ । फाइबरयुक्त खानेकुराले पेट पनि भरिएको अनुभव हुन्छ र आवश्यकताभन्दा बढी खानेकुरा खाइँदैन ।
तर जनावरबाट उत्पादित पदार्थ नखाँदा प्रोटीनको खुराकको कमी हुन पुग्छ । खेलमा प्रोटीन सेवन अति नै जरूरी हुन्छ । यसको भरपाइ कसरी गर्ने त ?
पोषणविद् तथा स्वास्थ्य प्रशिक्षक अवनि कौलका अनुसार, खेलअनुरूप तथा शरीरअनुरूप खुराक आवश्यक हुन्छ ।
तौल उठाउने वा बडीबिल्डरका लागि प्रोटीन अत्यन्त आवश्यक हुन्छ । दौडमा भाग लिने खेलाडीका लागि भने तागतका साथसाथै ऊर्जाको पनि आवश्यकता हुन्छ । त्यो कुरा कार्बोहाइड्रेटयुक्त आहारबाट पूरा हुन्छ ।
त्यसको पूर्तिका लागि सही मात्रामा प्रोटीन, कार्बोहाइड्रेट खान जरूरी हुन्छ ।
भेगन आहारले ब्लड सुगर लेभल र कोलेस्ट्रोल लेभल कम हुन्छ र मधुमेह लाग्ने सम्भावना बन्छ । त्यसैले भेगन आहारमा प्रोटीनयुक्त खानेकुरा पनि पार्नु अति नै जरूरी हुन्छ ।
भेगन आहारमा प्रोटीनको कमी पूरा गर्नका लागि दाल, सोयाबीन, चना, काउली, किनोआ लगायतका खानेकुरा खानुपर्छ ।
भेगन आहारमा फाइटोकेमिकल पनि हुन्छन् र तिनले क्यान्सर जस्ता रोगलाई प्रतिरोध गर्छन् ।
वातावरणमा कुनै नोक्सानी नगर्ने हुनाले पनि धेरै मानिसले अचेल भेगन आहार अपनाउने गरेको कौल बताउँछिन् ।
पोषणविद् तथा मेटाबोलिक सन्तुलन प्रशिक्षक हर्षिता दिलावरीका अनुसार, भेगन आहारमा माइक्रोन्युट्रिएन्ट्सको आवश्यकता पूरा गर्नका लागि अतिरिक्त भिटामिनका गोली सेवन गर्नुपर्ने हुन्छ ।
त्यसो त भेगन आहारमा फाइटोकेमिकल्स पनि हुन्छन् तर भिटामिन बी१२ चाहिँ जनावरबाट उत्पादित पदार्थमा सजिलै पाइन्छन् र तिनको सेवन जरूरी हुन्छ ।
त्यसैले भेगन आहारमा दलहन, अन्न र सोयाबीन जरूरी हुन्छ । एक खेलाडीका लागि प्रोटीन, कार्बोहाइड्रेट, भिटामिन डी र फ्याट्टी एसिड अत्यन्तै जरूरी हुन्छ ।
बीबीसी हिन्दीबाट
मुख शरीरको महत्वपूर्ण अंग हो । खान, बोल्न र हाँस्नमा मुखको विशेष भूमिका हुन्छ । त्यसैले मुखको सरसफाइमा कुनै लापरबाही गर्नुहुँदैन । मुखको सफाइ नगर्दा गन्ध आउने मात्रै होइन, दाँत र गिजामा विभिन्न रोग निम्तिन पनि...
काठमाडौं- खान–पिनमा शौकीन व्यक्तिलाई कुनै विशेष खाद्य पदार्थको लाभ तथा हानीबारे जानकारी हुँदैन । उनीहरुलाई त्यो कुराले फरक पनि पर्दैन । किनकी त्यस्ता व्यक्तिलाई जुन खानेकुराको स्वाद मनपर्यो, त्यसलाई नखाइ ...
मुखबाट –याल निस्कनु राम्रो कुरा हो किनकि –यालले नै मुखलाई गिलो राख्छ । तर कतिपय मानिसको सामान्यभन्दा बढी नै –याल आउँछ । उठेको बेलामा भन्दा सुतेका बेलामा मुखभित्र धेर –याल ...
काठमाडौं –छिट्टै उर्जा प्रदान गर्ने फलको रुपमा चिनिने केराले तपाईलाई स्वस्थ्य मात्रै राख्दैन, केही जटिल प्रकारका रोगबाट पनि बचाउँछ । पूर्ण रुपमा पाकेको केराले तपाईको शरीरलाई धेरै प्रकारका र...
कानेगुजीलाई बेवास्ता नगर्नुस् । यसले एमआरआई र एक्सरे नगरिकनै तपाईंको स्वास्थ्य समस्याका बारेमा बताइदिन्छ । १ तपाईंको कानेगुजीले गर्दा कान असाध्यै चिलाउँछ र तपाईं कान कन्याइरहनुहुन्छ भने तपाईंमा संक्रमण ...
काठमाडौं— भुइँमा बस्न छोडेको कति वर्ष भयो ? बस्न र खाना खान पनि तपाईं कुर्सीकै प्रयोग गर्नुहुन्छ, हैन त ? अब भुइँमा सुत्नुभएको छ भनी प्रश्न सोध्दा तपाईं हाँस्नुहुन्छ होला । पहिला हाम्रा पूर्खाहरू भुइँमा ...
सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...
रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन । सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...
कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...