पुस १९, २०८०
धरान उपमहानगरपालिकाका मेयर हर्क साम्पाङले राष्ट्रपति र प्रधानमन्त्रीको फोटो नगरपालिकाबाट हटाएको विषय अहिले निकै चर्चामा छ । २०५४ मा त्यही प्रकृतिको क्रियाकलाप गरेका थिए, लीला थापा मगरले । जिल्ला विकास समिति...
सुर्खेत – नेपालीले हर्षोल्लास एवं पारिवारिक मिलनका साथ महान पर्व बडादशैं मनाइरहेका छन् ।
दशैंका बेला विदेशमा रहेका अधिकांश नेपाली स्वदेश फर्किने गरेका छन् । तर, भारतका केही शहरमा बस्ने नेपालीलाई दशैंको रौनकले मनमा छोएपनि व्यवहारमा छुँदैन ।
रोजगारीका लागि भारत पुगेका ‘बम्बैवाला’ बडादशैंको दिन पनि रोजगारीमै व्यस्त हुन्छन् । आठबीस नगरपालिका–६ का केशबहादुर थापा भारत महाराष्ट्रको राजधानी मुम्बईको मलाडमा सेक्युरिटी गार्डमा काम गर्न लागेको ८ वर्ष भयो । उनी हरेक २ वर्षमा स्वदेश आउँछन् । तर, उनी दशैंमा कहिल्यै घर आउँदैनन् ।
सुर्खेतको पञ्चपुरी नगरपालिकाका अशोक ढुंगाना महाराष्ट्रको पोइसर क्षेत्रमा काम गर्दै आइरहेका छन् । ४५ वर्षीय उनी त्यहाँ काम गर्न थालेको २४ वर्षभन्दा बढी भएको बताउँछन् । उनी तिहारपछि मात्रै घर जाने र दशैंतिहार मनाउने गरेर घर नजाने गरेको बताउँछन् ।
कालिकोटको मान्म घर भएका रितेश शाही महाराष्ट्रको ठाणे जिल्लाको मुलुण्डमा नोकरी गर्छन् । उनी पनि दशैंका लागि भनेर घर फर्किने गरेका छैनन् । उनले दशैं मनाउन घर गएर ३०–४० हजार खर्च गर्नुभन्दा तिहारको बोनस लिएर घर जानुमा राम्रो हुने बताए ।
‘तिहारमा डबल (दोब्बर) पैसा कमाइन्छ । तिहारको कमाइले घरपरिवारलाई २ महिना खाना खान पुग्छ,’ उनले भने, ‘त्यस्तो अवसर छोडेर दशैं मान्न किन जानु र गाउँमा ?’
मुम्बई र ठाणेमा मात्रै करीब ४ लाखभन्दा बढी नेपाली रहेको अनुमान गर्ने प्रवासी नेपाली संघ भारतका केन्द्रीय महासचिव डम्बर रावलले दशैंमा नेपाली घर नफर्किनाको कारण तिहार बोनस नै भएको बताउँछन् । ‘यहाँ अधिकांश नेपाली युवा सेक्युरिट गार्डको नोकरी गर्ने गर्छन्,’ उनले भने, ‘नोकरी गर्ने स्थानमा तिहारको बेलामा खाइपाई आएको तलब बराबरको रकम थप हुने र अन्य कमाई पनि बढ्ने भएका कारण नेपालीहरू दशैं मनाउन घर नफर्केका हुन् ।’
उनका अनुसार नेपालमा दशैंतिहारलाई महत्त्वपूर्ण पर्वका रुपमा लिने गरिन्छ भने भारतको महाराष्ट्रमा तिहारलाई महत्त्वपूर्ण पर्वका रुपमा लिने गरिन्छ । ‘दशैं नमनाउने भन्ने त हुँदैन । तर, यहाँका भारतीयले दशैंभन्दा बढी महत्त्व तिहारलाई दिने गर्छन्,’ उनले भने, ‘त्यही कारण नेपालीहरू एक महिनामा डबल नाफा हुने काम छोडेर घर आउन मान्दैनन् ।’
भवनहरूमा सुरक्षा गार्डको काम गर्ने युवालाई सीप सिकेर नेपाल फर्कन भन्दै अभियान नै चलाएको उनले बताए । ‘हामीले हाम्रा संगठनमा आवद्ध तथा अन्य सम्पर्कमा आएका युवालाई काम सिकेर घर जान बारम्बार भन्दै आएका छौं,’ उनले भने, ‘अहिले करीब २० प्रतिशत प्रवासी नेपालीले प्रवासमा नै काम सिक्दै नोकरी गर्दै आइरहनुभएको छ ।’
धरान उपमहानगरपालिकाका मेयर हर्क साम्पाङले राष्ट्रपति र प्रधानमन्त्रीको फोटो नगरपालिकाबाट हटाएको विषय अहिले निकै चर्चामा छ । २०५४ मा त्यही प्रकृतिको क्रियाकलाप गरेका थिए, लीला थापा मगरले । जिल्ला विकास समिति...
केही वर्षअघि विद्वान प्राध्यापक डा. अभि सुवेदीले कान्तिपुरमा लेख्नुभएको एउटा प्रसंगबाट आजको चर्चा शुरू गर्नु उपयुक्त हुनेछ । त्यस प्रसंगमा नेपाली कांग्रेसका वर्तमान सभापति शेरबहादुर देउवाले पूर्व प्रधानमन्त्रीको हैस...
हाम्रा पुर्खाहरूले २०० (सन् १८१४) वर्षअघि कस्तो समाजमा जीवनयापन गरे ? यसको लेखाजोखा हेर्दा कहालिलाग्दा तथ्यबाहेक केही भेटिन्न । मूलतः पूर्वदेखि पश्चिमसम्म मध्यपहाडी क्षेत्रका युवाहरू लावालस्कर लागेर युद्धमा होमिए ।...
गरिबको घरआँगन कसैलाई मन पर्दैन । गरिबको लुगाफाटो कसैलाई मन पर्दैन । गरिबले ठूला कुरा गरेको कसैलाई मन पर्दैन । गरिब नाचेको, गरिब हाँसेको कसैलाई मन पर्दैन । यतिखेर गरिबले लडेको जनयुद्ध दिवस पनि कसैलाई मन ...
डिसेम्बर पहिलो साता एनसेलको माउ कम्पनी आजियाटाले आफ्नो रेनोल्ड होल्डिङ्स यूकेको शतप्रतिशत स्वामित्व गैरआवासीय नेपाली सतिशलाल आचार्यको कम्पनी स्पेक्ट्रलाइट यूकेलाई बेच्न गरेको सम्झौताबारे समाचार बाहिरिएको झन्डै ३ हप्...
राजधानी काठमाडौंबाट कयौं सय माइल टाढा रहेका जाजरकोट र रुकुम पश्चिम यतिबेला भूकम्पले इतिहासकै सर्वाधिक पीडामा छन् । गोधूलि साँझसँगै ओठ काँप्ने जाडो शुरू हुन थाल्छ । आमाको मजेत्रोमा लपेटिएका बच्चाहरू चि...
स्वधर्म भन्ने शब्द हामीमध्ये धेरैले सुन्ने गरेका छौँ । स्वधर्मको आदि शिक्षक, प्रचारक वा आचार्य भगवान् कृष्ण हुन् । उनले सर्वप्रथम अर्जुृनलाई यसको शिक्षा दिएका थिए कुरुक्षेत्रको युद्ध मैदानमा । यसका आधुनिक व्याख्याता भने ...
गठबन्धनको नयाँ समीकरणसँगै पुनर्गठित मन्त्रिपरिषद्मा नेकपा (माओवादी केन्द्र)का तीन मन्त्री दोहोरिए । पार्टी नेतृत्वको निर्णयप्रति केही युवा सांसदले आक्रोश व्यक्त गरे । माओवादी पार्टी एउटा भए पनि सहायक गुट धेरै छन्...
उमेरले ३५ वर्ष पुग्नै लाग्दा मैले लोकसेवा आयोगको फाराम भरें । ३५ वर्ष कटेको भए फाराम भर्न पाउँदैनथें, तर नियुक्ति लिँदा भने ३५ वर्ष कटिसकेको थिएँ । लोकसेवा आयोगको सिफारिशअनुसार क्षेत्रीय सिञ्चाइ निर्देशनालयले...