काठमाडौं– शरीरको महत्वपूर्ण अङ्ग मिर्गाैलाले काम गर्न छोडेपछि उपचार जति महँगो र झन्झटिलो छ त्यो भन्दा धेरै गुणा सजिलो छ यसको पहिचान र समयमै उपचार । सामान्य परीक्षणले मृगौलाको अवस्था थाहा हुने र समयमै उपचार सजिलो भए पनि मिर्गौला रोगीको संख्या भने दिनानुदिन बढ्दो छ ।

विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनका अनुसार संसारभर १० प्रतिशत मानिस मृगौला सम्बन्धी समस्याबाट प्रभावित छन् । चिकित्सकका अनुसार नेपालमा पनि १० प्रतिशत मानिसमा मिर्गौला सम्बन्धी कुनै न कुनै समस्या छ । 

आधुनिक जीवनशैली, खानपान, व्यस्तता, तनाव आदिका कारण सृजना हुने विभिन्न ‘रिस्क फ्याक्टर’ले मृगौला फेल हुनेहरूको संख्या बढाउँदै लगेको हो । योसँगै उपचारको दायरामा आउने बिरामीको संख्या पनि थपिँदो छ । 

शुद्ध पिउने पानीको अभाव र कडा परिश्रम गरे पनि सोअनुसार पर्याप्त पानी नपिउनाले धेरैको मिर्गौलामा समस्या आउने गर्छ । धेरै मासु खानु पनि मिर्गौलाका लागि घातक हो ।

कसरी गर्ने मिर्गाैलाको हेरचाह ?

वर्षमा एकपटक मिर्गौलाको जाँच गर्नु अनिवार्य छ । त्यसबाहेक मिगौलालाई चाहिने आवश्यक मात्रामा पानी पिउने गर्नुपर्दछ । एक व्यक्तिले सामान्यतः दैनिक अढाईदेखि तीन लिटरसम्म पिसाब हुनेगरी पानी पिउन चिकित्सकको सल्लाह छ ।

प्रारम्भिक तहका जाँचबाट मृगौलामा रहेको गडबडीको संकेत मिलेपछि कुन तहको समस्या छ भन्ने जान्नका लागि भने विशेष परीक्षण गर्नुपर्ने हुन्छ । चिकित्सकहरूका अनुसार आफूखुसी र जथाभावी रूपमा एन्टिबायोटिक र पेन किलर औषधिको प्रयोगले पनि मिर्गाैला खराब हुने क्रम बढाउँदै लगेको छ । 

नियमित व्यायाम, खानपानमा बिशेष ध्यान, शरीरमा तौल र रक्तचापको नियन्त्रणले पनि मिर्गौला जोगाउन ठूलो भूमिका खेल्छ ।

गर्भावस्थामा धेरै रगत बग्यो वा घाउको संक्रमण अन्तिम अवस्थामा पुग्यो भने पनि मिर्गाैलामा असर पर्छ । गर्भावस्थामा धेरै रगत गइरह्यो भने मिर्गाैला कहिल्यै नफर्किने गरी ‘ड्यामेज’ हुन सक्छ । जसलाई ‘एक्युट कर्टिकल नेप्रोसिस’ भनिन्छ ।

मिर्गौला फेल हुने कारण

– वंशाणुगत
– मधुमेह
– उच्च रक्तचाप
– पिसाब सम्बन्धी समस्या
– पाठेघर खस्नु
– मिर्गौलामा पत्थरी, ट्युमर
– प्रोस्टेटको आकारमा बृद्धि
– जन्मजात पिसाब नलीमा खराबी
– रगतमा दूषित पदार्थको प्रवाह
– लामो समय पेनकिलरको प्रयोग
– शरीरमा पानीको कमी ।