मंसिर १७, २०८०
मुख शरीरको महत्वपूर्ण अंग हो । खान, बोल्न र हाँस्नमा मुखको विशेष भूमिका हुन्छ । त्यसैले मुखको सरसफाइमा कुनै लापरबाही गर्नुहुँदैन । मुखको सफाइ नगर्दा गन्ध आउने मात्रै होइन, दाँत र गिजामा विभिन्न रोग निम्तिन पनि...
कोभिड–१९ भनिने कोरोनाभाइरसको कुनै पनि खोप विकसित भइसकेको छैन ।
तर विभिन्न देशका वैज्ञानकहरूले एक सय वर्ष पुरानो एउटा खोपले रोगप्रतिरोधक क्षमता बढाएर कोरोना लागेका मानिसमा देखिने श्वासप्रश्वासको समस्याका लक्षणलाई घटाउन सक्छ कि भनी परीक्षण गरिरहेका छन् ।
अस्ट्रेलिया र युरोपका शोधकर्ताहरूले बेसिल काल्मेट–ग्वेरिन भनिने बीसीजी खोपलाई कोभिड–१९ विरुद्ध उपयोग गर्न सकिन्छ कि भनी परीक्षण गरिरहेका हुन् । क्षयरोगसँग लड्नका लागि १०० वर्षअघि उक्त खोप विकसित गरिएको थियो । अहिले नेपालका स्वास्थ्य केन्द्रमा जन्मने सबै शिशुलाई बीसीजी खोप लगाउने गरिएको छ ।
बीसीजी खोपको क्लिनिकल ट्रायल (मानवमाथिको परीक्षण) दुई समूहमा गर्न थालिएको छ । ती हुन् स्वास्थ्यकर्मी र वृद्धवृद्धा । यी दुईथरी नै कोरोनाको उच्च जोखिममा रहन्छन् ।
बीसीजी खोपमा क्षयरोगको जीवन्त तर कमजोर बनाइएको ब्याक्टेरिया हुन्छ जसले शरीरलाई एन्टीबडी बनाउन लगाएर क्षयरोगको ब्याक्टेरियामाथि आक्रमण गराउन प्रेरित गर्छ । यसलाई अनुकूलित रोगप्रतिरोधक प्रतिक्रिया अर्थात् अडाप्टिभ इम्युन रेस्पोन्स भनिन्छ किनकि शरीरले रोग उत्पन्न गराउने जीवाणुको सामना गरेपछि त्यसविरुद्ध रक्षाकवच तयार पार्छ । अधिकांश खोपहरूले एक्लो प्याथोजिन अर्थात् रोगाणुविरुद्ध अनुकूलित रोगप्रतिरोधक प्रतिक्रिया निर्माण गर्छन् ।
अरू खोपहरूभन्दा भिन्न बीसीजी खोपले शरीरमा निहित रोगप्रतिरोधक प्रणालीलाई बढाउँछ । शरीरमा विभिन्न किसिमका रोगाणु प्रवेश गर्न र संक्रमण गराउनबाट रोक्ने यो पहिलो पंक्तिको प्रतिरक्षक हो ।
अफ्रिकी मुलुक गिनी–बिस्सउमा गरिएको एक अध्ययनमा बीसीजी खोप लगाएका बालबालिकाको मृत्युदर नलगाएकाको भन्दा ५० प्रतिशत कम रहेको पाइयो । क्षयरोगका केसहरू घटेको भनी गरिने व्याख्याभन्दा बीसीजीको असरले मृत्युदर घटेको व्याख्या बढी विश्वसनीय छ । केही अध्ययनहरूले किशोरहरू र वृद्धहरूमा श्वासप्रश्वासमा संक्रमण यसै गरी कम भएको पाए ।
कोरोनाभाइरसविरुद्ध बीसीजी खोपको प्रभावकारिताका विषयमा वैज्ञानिकहरूसँग कुनै ठोस तथ्यांक छैन ।
बीसीजीका खोप विभिन्न प्रकारका छन् र विभिन्न किसिमका क्षयरोगविरुद्ध सुरक्षा दिने तिनका फरक फरक क्षमता छन् । कोभिड–१९ विरुद्ध लड्ने रोगप्रतिरोधक क्षमतालाई थप बलियो बनाउने सामर्थ्य कुन बीसीजी खोपमा छ भन्ने कुरा वैज्ञानिकहरूले निर्धारण गर्न बाँकी छ ।
कोभिड–१९ विरुद्धको लडाइँमा बीसीजी खोपको प्रभावकारिताको परीक्षण परिणाम आउन कैयौं महिना लाग्ने वैज्ञानिकहरूले बताएका छन् । त्यसैले मानिसहरूले बीसीजी लगाउन हतारो गर्नुहुँदैन किनकि वयस्कहरूमाझ यसको व्यापक परीक्षण गरिएको छैन र यो हानिकारक हुन सक्छ । अनि बीसीजी खोपलाई कोभिड–१९ विरुद्ध उपयोग गर्दा बालबालिकाका लागि खोपको कमी भएर क्षयरोगसँग लड्ने उनीहरूको क्षमतामा असर पुग्न सक्छ ।
रोयटर्सबाट
मुख शरीरको महत्वपूर्ण अंग हो । खान, बोल्न र हाँस्नमा मुखको विशेष भूमिका हुन्छ । त्यसैले मुखको सरसफाइमा कुनै लापरबाही गर्नुहुँदैन । मुखको सफाइ नगर्दा गन्ध आउने मात्रै होइन, दाँत र गिजामा विभिन्न रोग निम्तिन पनि...
काठमाडौं- खान–पिनमा शौकीन व्यक्तिलाई कुनै विशेष खाद्य पदार्थको लाभ तथा हानीबारे जानकारी हुँदैन । उनीहरुलाई त्यो कुराले फरक पनि पर्दैन । किनकी त्यस्ता व्यक्तिलाई जुन खानेकुराको स्वाद मनपर्यो, त्यसलाई नखाइ ...
काठमाडौं –छिट्टै उर्जा प्रदान गर्ने फलको रुपमा चिनिने केराले तपाईलाई स्वस्थ्य मात्रै राख्दैन, केही जटिल प्रकारका रोगबाट पनि बचाउँछ । पूर्ण रुपमा पाकेको केराले तपाईको शरीरलाई धेरै प्रकारका र...
काठमाडौंको चन्द्रागिरिस्थित सेतो पहरामा शनिवार दिउँसो कार दुर्घटना हुँदा ५ जनाको मृत्यु भएको छ । काठमाडौंबाट चित्लाङका लागि छुटेको प्रदेश - ३ - ०१ - ०२३ च ६९८५ नम्बरको कार दुर्घट...
काठमाडौं— भुइँमा बस्न छोडेको कति वर्ष भयो ? बस्न र खाना खान पनि तपाईं कुर्सीकै प्रयोग गर्नुहुन्छ, हैन त ? अब भुइँमा सुत्नुभएको छ भनी प्रश्न सोध्दा तपाईं हाँस्नुहुन्छ होला । पहिला हाम्रा पूर्खाहरू भुइँमा ...
मुखबाट –याल निस्कनु राम्रो कुरा हो किनकि –यालले नै मुखलाई गिलो राख्छ । तर कतिपय मानिसको सामान्यभन्दा बढी नै –याल आउँछ । उठेको बेलामा भन्दा सुतेका बेलामा मुखभित्र धेर –याल ...
सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...
रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन । सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...
कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...