कात्तिक १३, २०८०
संयुक्त राष्ट्रसंघका महासचिव एन्टिनियो गोटरेसको भ्रमणका बेला नेपालको शान्ति प्रक्रिया फेरि एकपटक अन्तर्राष्ट्रिय समुदायमाझ चर्चाको विषय बनेको छ । नेपालको शान्ति प्रक्रियाको शुरूआती चरणमा राष्ट्र संघले सहजीक...
फ्रान्स विगत चार हप्तायता तनावग्रस्त छ । राजधानी शहर पेरिस प्रदर्शनकारीहरूलाई नियन्त्रण गर्न खटिएका प्रहरीको कारवाहीका कारण रणभूमि हुन पुगेको दृश्य टेलिभिजनका पर्दाबाट विश्वभरका मानिसले हेरिरहेका छन् । हिजो शनिवारका घटनाबाट जोगिँदै समाचार सङ्कलन गर्न खटिएका पत्रकारहरू समेत प्रहरीको ज्यादतीमा परेको जानकारी एसोसिएटेड प्रेस (एपी)ले दिएको छ; एपीकै तीनजना पत्रकार परिचयपत्र देखाउँदा-देखाउँदै आफ्ना उपकरणबाट वञ्चित भएका थिए । संयुक्त राष्ट्रसंघ सुरक्षा परिषद्को स्थायी सदस्य, युरोपको प्रमुख राष्ट्र, फ्रान्समा समेत प्रेस स्वतन्त्रता कुण्ठित भएको देखिएको छ । सयकडौं फ्रान्सेलीहरू शान्तिपूर्ण विरोध प्रदर्शन गर्दा पक्राउ परेका छन् । घटनाक्रममा केही मानिसले ज्यान समेत गुमाउनुपरेको छ ।
राष्ट्रपति इमानुएल म्याक्रोंको सरकारले इन्धन लगायतका अनेक दैनिक उपभोगका वस्तुहरूमा चर्को करका दर लागू गरेकोले उपभोक्ताहरू आक्रोशित भै विरोध प्रदर्शनमा ओर्लेको हुन् भनेर प्रहरी कारवाहीलाई तीव्र पारेको दाबी गर्दैछन् । राजनीतिक मतभिन्नताले उपभोक्ता आन्दोलनलाई कमजोर हुन दिएको छैन । यसमा अति वामपन्थी र अति दक्षिणपन्थी भन्न सकिने समेतका मानिसहरूको सहभागिता छ । महँगी नै असन्तुष्टि र आक्रोशको मुख्य कारण भएकोमा सन्देह छैन । सरकारले प्रारम्भिक सम्बोधनमा इन्धनमाथिको प्रस्तावित कर तत्काल लागू नगर्ने भनि पनि सकेको हो । तर विरोधको सिलसिला रोकिएको छैन ।
यी नयाँ घटना-विकासलाई नियाल्ने विश्लेषकहरूले विरोधको आयाम व्यापक राजनीतिक र सामाजिक परिवर्तनसित गाँसेर हेर्न थालेका छन् । सन् १७८९ को फ्रान्सिसी क्रान्तिको झझल्को ल्याउने परिवेश निर्माण भैरहेको चर्चा पनि सुनिन लागेको छ । ‘क्रान्ति’ शब्दले झस्किने सत्ताधारीहरूले चालू विरोधलाई शान्ति सुरक्षाको मामिलाको रूपमा मात्र प्रस्तुत गरिरहेका छन् । यस्तै प्रकृतिका घटना भारत वा चीनमा भएको भए पश्चिमी राष्ट्र र पश्चिमी जगतको प्रेसले क्रान्ति नै मान्ने थिए । अन्तर्विरोधका कारकहरू सतहमा आएको चर्चाका साथसाथै पश्चिमी पद्धति नै सर्वोत्कृष्ट भएको निचोड निकाल्ने थिए; यसमा शङ्का छैन ।
परिप्रेक्ष्य यो छ । हेरौं, समाजमा व्याप्त अन्तर्विरोधलाई पश्चिमी संसारको एक प्रमुख मुलुकले यसको सम्बोधन कसरी गर्छ । बाँकी विश्वका लागि यो कुरा सूक्ष्म अध्ययन र विवेचनाको विषय हुनेछ ।
संयुक्त राष्ट्रसंघका महासचिव एन्टिनियो गोटरेसको भ्रमणका बेला नेपालको शान्ति प्रक्रिया फेरि एकपटक अन्तर्राष्ट्रिय समुदायमाझ चर्चाको विषय बनेको छ । नेपालको शान्ति प्रक्रियाको शुरूआती चरणमा राष्ट्र संघले सहजीक...
लोकान्तर सञ्चार प्रालिद्वारा सञ्चालित लोकान्तर डट्कम (Lokantar.com) स्थापनाको सात वर्ष पूरा गरेर आजदेखि आठौं वर्षमा प्रवेश गरेको छ । यस अवसरमा सबैभन्दा पहिला हामी हाम्रा समस्त पाठक, विज्ञापनदाता र शुभेच्छुकहरूप्...
प्रतिनिधिसभाको पहिलो अधिवेशनमा नेता/सांसदको हाजिरी लोकान्तर डट्कमले सार्वजनिक गरिदिएपछि नेताहरूको जवाफदेहिताको बहस शुरू भएको छ । जनप्रतिनिधिको सर्वोच्च थलो संसद्मा ठूला भनिएका दलका शीर्ष न...
काकाकुल काठमाडौंको सपना र विकासको विद्रूप नमूना बनेको मेलम्ची खानेपानी आयोजना फेरि एकपटक उद्घाटन गरिएको छ । सिंहदरबारस्थित प्रधानमन्त्री कार्यालयमा बनाइएको धारो खोलेर प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रच...
संघीयताप्रति नै वितृष्णा जगाउने गरी कोशी प्रदेशसभामा भइरहेको संविधानको खेलबाडमाथि सर्वोच्चले रोक लगाइदिएको छ । मुख्यमन्त्रीका रूपमा कांग्रेस संसदीय दलका नेता उद्धव थापाले प्रदेश सभामा लिएको विश्वासको मतसम्बन्...
लामो समयको गृहकार्य र बहसपछि नेपाल आयल निगमले असार ३१ गते मध्यरातदेखि इन्धनको स्वचालित मूल्य प्रणाली कार्यान्वयनमा ल्याएको छ । स्वचालित प्रणाली कार्यान्वयनमा आएसँगै देशभर इन्धनको मूल्य घटेको छ । सर्वसाधार...
हामी १५औं अन्त्य गरेर १६औं योजनाको तयारीमा जाँदै छौं । दलका शीर्ष नेताबीच १६औं योजनाको विषयमा छलफल भएको छ । १५औं योजनाको असफलता र नमिलेका कुरालाई १६औं मा सुधार्छौं । हाम्रो गन्तव्य कहाँ हो भन्ने संविधानले ...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...
एक दिन काम विशेषले नयाँ सडकतिर गएको थिएँ, मोबाइल टिङटिङ गर्यो । हेरेँ पुराना मित्र जयदेव भट्टराई, सम्पादक मधुपर्क (हाल अवकाश प्राप्त) ले सम्झेका रहेछन् । हामी दुई लामो समयसम्म सँगै रह्यौँ, कहिले गोरखापत्र...