जेठ २२, २०८०
प्राध्यापक डा. जयराज आचार्यले प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’को भारत भ्रमण फलदायी नभएको टिप्पणी गरेका छन् । देशको प्राथमिकतालाई पहिचान गर्न नसक्दा प्रधानमन्त्री चुकेको उनको टिप्पणी छ । ‘हा...
कात्तिक २, २०७५
चाडपर्वका बेला शान्तिसुरक्षा जटिल विषय बन्ने गर्छ । सुरक्षा निकायले चाडपर्वलाई लक्षित गरी विशेष कार्यक्रम र योजना समेत ल्याउने गर्छन् । २ नम्बर प्रदेशमा दशैंदेखि छठ पर्वसम्म विशेष सुरक्षा बन्दोबस्त मिलाउनुपर्ने हुन्छ ।
चाडपर्वको सुरक्षा योजना र सीके राउतदेखि विप्लव समूहसम्मका गतिविधिबारे २ नम्बर प्रदेश प्रहरी प्रमुख तथा प्रहरी नायव महानिरीक्षक (डीआईजी) दिनेश अमात्यसँग लोकान्तरकर्मी अजय अनुरागीले गरेको कुराकानीको अंश :
विजयादशमी तथा छठ पर्वलाई लक्षित गरेर के कस्तो सुरक्षा योजना तथा रणनीति लागू गर्नुभएको छ ?
– दशैं लगायतका चाडपर्वलाई लक्षित गरेर प्रदेशका ८ वटै जिल्लाका जिल्ला प्रहरी कार्यालयका प्रमुखलाई वैज्ञानिक र व्यवस्थित तरिकाले सुरक्षा योजना बनाएर व्यवस्थित तरिकाले प्रहरी परिचालन गर्न मैले निर्देशन दिएको थिएँ । सोही अनुरुप ८ वटै जिल्लामा प्रहरी परिचालित भएका छन् ।
राजमार्गदेखि ग्रामीण बस्ती तथा शहरी इलाका होस् वा सीमावर्ती इलाका नै किन नहोस् सबै ठाउँमा प्रभावकारी ढंगले प्रहरीको सक्रियता बढाइएको छ ।
राजमार्गमा गुड्ने रात्रीकालीन बस लगायतका सवारीसाधनलाई लक्षित गरेर लुटपाटका घटना नहोस्, सवारी दुर्घटना नहोस् भन्नेतर्फ केन्द्रीत हुँदै ठाउँठाउँमा प्रहरीको चेक प्वाइन्ट, हेल्प डेस्क, रिफ्रेश डेस्क स्थापना गरिएको छ ।
प्रदेशको सर्लाहीको कर्मैया र सप्तरीको शम्भुनाथमा स्थानीय तहसँग समन्वय गर्दै रिफ्रेश डेस्क स्थापना गरिएको छ । त्यहाँ आउने सबै रात्रीकालीन बसलाई रोकेर चालक, सहचालकलाई रोकेर चिया खुवाएर रिफ्रेश गराउने गरिएको छ । २० वटा जति रात्रीकालीन बस भेला भइसकेपछि सबै बसमा सुरक्षाकर्मीलाई राखेर गन्तव्यसम्म पुर्याउने गरिन्छ ।
रात्रीकालीन बसमा लूटपाट हुने गरेका घटना विगतमा हुने गरेकाले बसमै सुरक्षाकर्मी राखेर आफ्नो प्रदेशसम्म सुरक्षा प्रदान गर्दै आएका छौं ।
त्यसैगरी पथलैया, निजगढ, कर्मैया, बर्दिबास, शम्भुनाथ, कोशी ब्यारेज, भारदह लगायतका ठाउँमा हेल्प डेस्क राखिएको छ । बसमा टिकट दिएर नचढाउने, सिट नदिने, बिच बाटोमै ओरालिदिने, निर्धारित दरभन्दा बढी भाडा लिने, दुर्व्यवहार गर्ने लगायतका समस्या समाधान गर्नका लागि हेल्प डेस्क स्थापना गरिएको छ ।
आजसम्म कार्यान्वयन भएको योजनाबाट हामी सन्तुष्ट छौं । यो सुरक्षा योजना छठ पर्वका लागि मंसिर १ गतेसम्म प्रदेशमा लागू रहन्छ । आवश्यकता अनुसार परिमार्जन पनि हुन सक्छ । अहिले त्यही योजनालाई लक्षित गरेर राजमार्ग लगायत विभिन्न ठाउँमा प्रदेश प्रहरी कार्यालयले थप ४ सय प्रहरी परिचालन गरेको छ ।
चाडपर्वका बेलामा भारतबाट घर फर्किंदा सीमा क्षेत्रमा नेपाली लुटिने गर्छन् । अहिले कस्तो अवस्था कस्तो छ ?
– विभिन्न चाडपर्वको मुखमा नेपालीहरू आफ्नो घर फर्किंदा विभिन्न नाकामा विगतमा लुटिने गर्थे । कसैले प्रलोभन दिएर, कसैलाई नशालु पदार्थ सेवन गराएर वा अन्य तरिकाले नेपालीलाई लुट्ने गर्थे । तर, यस पटक हाम्रा ८ वटै जिल्लाका प्रहरी प्रमुखले भारतीय समकक्षीसँग छलफल गरेर भारतीय सुरक्षाकर्मीलाई पनि सतर्क गराइएको छ ।
भारतले पनि सीमावर्ती क्षेत्रमा गस्तीलाई बढाएको छ भने हामीले पनि आफ्नो नाकातर्फ विभिन्न स्थानमा छोटो तथा लामो दूरीसम्मका गस्तीलाई प्रभावकारी बनाएका छौं । साथै सादा पोशाक र पोशाकमै पनि प्रहरीलाई बढी सक्रिय बनाएकाले यो प्रदेशमा यस पटक सीमामा लुटिएको घटना भने भएको छैन । त्यसमा हामीले सफलता हात पारेका छौं ।
प्रदेशमा दूर्गापूजाका लागि पण्डाल बनाउने, मेला लगाउने, भजन सन्ध्यासँगै सांस्कृतिक कार्यक्रम आयोजन हुँदा भक्तजनको भीडभाड बढ्दा केही चोरीका घटना, बलात्कारका घटना पनि भएको छ नि !
- मैले तथ्यांक नै संकलन गरेको छु कि यो प्रदेशका ८ वटै जिल्लामा ३ सय ४७ स्थानमा पण्डाल निर्माण गरेर दूर्गा पूजा गर्ने, पूजाअर्चना गर्ने, प्रार्थना गर्ने, सांस्कृतिक कार्यक्रम आयोजना गर्ने लगायतका काम भइरहेको छ ।
ठूलो संख्यामा उपस्थित हुने भक्तजनको सुरक्षाका लागि पनि हामीले सुरक्षाकर्मी परिचालित गरेका छौं । केही बलात्कारका घटना त्यहाँ मन्दिर भएको स्थानमा नभएर त्यहाँबाट केही पर लगेर घटना भएको कुरा छ ।
सामान्य कुटपिटका घटना पनि आएका छन् । त्यस्ता अपराधका प्रतिवादीलाई पक्राउ गर्न हामी सफल भएका छौं । कुनै अप्रिय घटना भने हामीले हुन दिएका छैनौं ।
महोत्तरीको औरहीमा एक ८ महिने बालिकाको बलात्कार गरेर हत्या गरेको घटनामा प्रतिवादीको पहिचान भइसकेपनि पक्राउ पर्न सकेको छैन । किन ?
– त्यहाँ घटना हुनासाथ प्रहरी परिचालित भएको थियो । महोत्तरी प्रहरीले अनुसन्धान गर्दा प्रतिवादीको पहिचान पनि भएको थियो । अझ त्यस घटनाका प्रतिवादीलाई पक्राउ गर्नकै निम्ति प्रदेश प्रहरी कार्यालयबाट समेत १ सय ५० जनाको सुरक्षाकर्मीको टोली मैले पनि पठाएको थिएँ । तर, त्यहाँ घना उखुखेती भएको एरिया, जंगल समेत भएको हुनाले प्रतिवादी फरार हुन सफल भएपनि हामी पक्राउ गर्न प्रयत्नशील नै छौं । १–२ महिना लुकिछिपी बस्न सकेपनि प्रतिवादीलाई छिट्टै पक्राउ गरेर कानूनको दायरामा ल्याउन सफल हुनेछौं ।
प्रदेशमा महिला हिंसाका घटना, बलात्कारका घटना, एसिड आक्रमणका घटनासम्म भइरहेका छन् । प्रहरीले किन रोक्न सफल भएको छैन ?
- हाम्रो गृहमन्त्री ज्यूको ८२ बुँदे कार्यक्रममा समेत महिला हिंसा न्यूनीकरण गर्ने कार्यक्रम अन्तर्गत हामी अब चाँडै गाउँगाउँ, बस्तीबस्ती, टोलटोलमा जनचेतनाको स्तर बढाउन परिचालित हुँदैछौं । कस्ता–कस्ता घटना कानूनको दायरामा आउन सक्छन् भन्ने कुराको जानकारी दिन पनि हामी जाँदैछौं ।
महिला हिंसाका घटनामा हामी शून्य सहनशील भएर अगाडि जाँदैछौं । प्रतिवादीलाई पक्राउ गरेर कानूनको दायरामा ल्याउन हामी कुनै कसर बाँकी राख्दैनौं ।
प्रदेशमा लागूऔषधको कुलतमा समेत युवाहरू फसेका छन् । त्यसविरुद्ध प्रहरीले के–कस्तो अभियान चलाएको छ ?
– ५ महिनाभित्रमा हामीले प्रदेशको ८ वटै जिल्लाबाट करीब ५ सय जनालाई पक्राउ गरेर लागूऔषधविरुद्ध मुद्दा नै दर्ता गरेर कारबाही अगाडि बढाएका छौं । १ हप्ता पनि भएको छैन, सिराहाबाट हामीले भारी परिणाममा १ जना व्यक्तिको घरबाट लागूऔषध बरामद गरेका छौं ।
प्रहरीले मात्र गरेर हुन्न । समाज नै लागूऔषधविरुद्ध जबसम्म लाग्दैन, नियन्त्रण हुन सक्दैन । सजिलै तरिकाले रुपैयाँ कसरी कमाउन सकिन्छ भन्ने सोचका साथ युवाहरू कुलतमा फसेका छन् । युवा मात्रै होइन, ६५ वर्षका मानिस पनि लागूऔषधमा पक्राउ परेका छन् । त्यसैले सबै पक्ष यस समस्याप्रति गम्भीर हुनु पर्छ ।
प्रदेशमा अवैध गाँजाको खेती पनि हुने गरेको छ नि !
– प्रदेशमा ९० प्रतिशत अवैध गाँजाखेती निर्मुल भइसकेको म दावाका साथ भन्न सक्छु । कोही कसैले लुकिछिपी खेती गरिरहेको छ भने त्यो पनि प्राप्त हुने गरेको सूचनाका आधारमा प्रहरीले नष्ट गर्ने गरेको छ ।
म सप्तरीमा एसपी हुँदा मैले आफैंले पनि ४ तले घरमा प्रत्येक तलामा गाँजाको खेती गरेको पाएको थिएँ । त्यसलाई कारबाही गरेको थिएँ । अहिले यो प्रदेशमा गाँजाखेती भइरहेको छैन ।
तर, यो प्रदेश अहिले पनि अवैध गाँजा तस्करीको लागि ट्रान्जिट प्वाइन्ट रहेको छ नि !
– हो, अन्य प्रदेशमा उत्पादन भएर यो प्रदेशको बाटो प्रयोग गरेर भारतमा तस्करी भइरहेको कुरा हामीले पनि सूचना र जानकारी भने पाएका छौं । विगतमा जस्तो ट्रकमा त होइन तर सानो–सानो पोकामा गाँजाको तस्करी भइरहेको छ भने पनि त्यसविरुद्ध हामी कारबाही गर्न तयार छौं । हामी सक्रिय छौं, त्यस्ता गतिविधि पनि नियन्त्रणमा आउँछन् ।
खुला सीमाका कारण अन्य कुराको पनि तस्करी बढेको छ नि यो प्रदेशमा ?
– ९० प्रतिशतभन्दा बढी तस्करी नियन्त्रणमा आइसकेको छ । चालू आर्थिक वर्षको ३ महिनामा मात्रै यो प्रदेशबाट ९ करोड रुपैयाँसम्मको अवैध वस्तु प्रहरीले जफत गरेर भन्सार तथा राजस्व कार्यालयमा बुझाएको छ । स–सानो पोकामा हुने गरेको तस्करी पनि नियन्त्रित भइसक्यो भनेर म पनि भन्न सक्दिन । धेरै नाकाहरू छन्, प्रहरीलाई छल्दै स–सानो पोकामा तस्करी गर्ने र कहीँकतै डम्प गर्ने र पछि ट्रकमा तस्कारी गर्ने गरेको कुरा भइरहेका छन् ।
भारतको बिहारमा १ ट्रक मरिच बरामद भएको थियो । नेपालबाट त्यो मरिच गएको थियो । स–सानो परिणाममा लुकिछिपी लग्ने र ठूलो परिणाममा भण्डारण भएपछि ट्रकमा लाद्ने गरेको प्रवृत्तिलाई पनि नियन्त्रण गर्न हामी लागि परेका छौं ।
सीके राउतलाई जनकपुरमा खुल्लमखुल्ला कार्यक्रम गर्न दिनुभयो र फेरि रौतहटमा अदालतबाट किन पक्राउ गर्नुभयो ?
– जनकपुरमा असोज ३ गते राउतको कार्यक्रम सफल भयो भन्दा पनि कारबाहीका लागि विश्लेषण गर्दा कुन कानून आकृष्ठ हुन्छ भन्नेतर्फ हामीले हेर्नुपर्छ । अभिव्यक्ति स्वतन्त्रताका आधारमा उनले कार्यक्रम गर्न पाए । तर, जसरी देश बिखण्डनका कुराहरू आयो त्यसकै आधारमा उनीविरुद्ध राज्य विरुद्धको कसूर र संगठित अपराधको मुद्दा अन्तर्गत रौतहटबाट पक्राउ गरिएको हो ।
राउतविरुद्ध त्यही मुद्दा जिल्ला प्रहरी कार्यालय धनुषामा पनि दर्ता भएको छ । उनलाई यहाँ धनुषामा पनि ल्याएर अनुसन्धान गरिन्छ ।
प्रदेशमा विप्लव समूहको के–कस्ता गतिविधि देखिएका छन् ?
विप्लव समूहका करीब ५० देखि ६० जनासम्म कार्यकर्तालाई हामीले पक्राउ गरेका छौं । १ जनालाई त सुतली बमसहित पक्राउ गरेका छौं । शान्ति सुरक्षालाई असर पार्ने कुनै पनि व्यक्ति, समूह वा संगठन वा जुनसुकै पृष्ठभूमि किन नहोस् हामी त्यसलाई चुनौती ठान्दछौं र त्यस्ता चुनौतीको सामना गर्न हामी तयार पनि छौं ।
अहिलेको अनुसन्धानबाट विप्लव समूह भूमिगत भएर हिंसात्मक गतिविधि गर्न सक्ने सम्भावना कतिको देखिएको छ ?
– अहिले अनुसन्धान चली नै रहेको छ । उहाँहरूको हरेक गतिविधिलाई हामीले नजिकबाट नियालिरहेका छौं । उहाँहरूको संगठन विस्तारदेखि अन्य गतिविधिमाथि हाम्रो नजिकबाट निगरानी छ । कानूनविरुद्ध कुनै गतिविधि भए हामी त्यस्ता गतिविधिविरुद्ध कारबाही गर्न तयार छौं ।
अदालतबाट कसूरदार ठहर भएका फरार अपराधीलाई पक्राउ गर्न के–कस्ता योजना छन् ?
– म यो प्रदेशमा आएको ५ महिनाभित्र २ सय ४७ जना फरार प्रतिवादी तथा कसूर ठहर भएका अपराधीलाई पक्राउ गरेर अदालतमा बुझाएका छौं ।
प्राध्यापक डा. जयराज आचार्यले प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’को भारत भ्रमण फलदायी नभएको टिप्पणी गरेका छन् । देशको प्राथमिकतालाई पहिचान गर्न नसक्दा प्रधानमन्त्री चुकेको उनको टिप्पणी छ । ‘हा...
वैशाख १० गते हुने प्रतिनिधिसभा सदस्यको उपनिर्वाचन नजिकिँदै गर्दा चितवनमा राजनीतिक गतिविधि बढेको छ । मंसिर ४ को चुनावमा रास्वपा विजयी भएको चितवन २ मा उपनिर्वाचनका माध्यमबाट आफ्नो राजनीतिक विरासत फर्काउन न...
नेपाली कांग्रेसबाट धोका भएको र गठबन्धन सम्बन्धमा पुनर्विचार गर्नुपर्ने अवस्था आउन सक्ने प्रधानमन्त्री एवं नेकपा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डको अभिव्यक्तिले राजनीति तरंगित छ । माओवादीको विधा...
नेकपा एमाले संसदीय दलका उपनेता सुवास नेम्वाङले आफूलाई नेपालको संसदीय अभ्यासमा अनुभवी र अभिभावकीय छवि बनाउन सफल भएका छन् । तत्कालीन संविधानसभा अध्यक्षसमेत रहेका नेम्वाङले संविधानसभासहित छ पटक व्यवस्थापिका&nd...
बैतडीको झुलाघाटदेखि पाँचथरको चिवाभञ्ज्याङसम्म मध्यपहाडी यात्रा सकेर नेकपा एमालेको नेतृत्व काठमाडौं फर्किएको छ । संसद्को प्रमुख प्रतिपक्षी दल एमालेको नेतृत्वले मध्यपहाडी यात्राका दौरान सरकारको चर्को आलोचना गरेक...
नेकपा (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले नेपाल समाजवादी पार्टी (नेसपा)का एकजना अध्यक्ष महिन्द्र राय यादवलाई पार्टी एकताका लागि पत्र पठाएपछि नेसपामा खैलाबैला उत्पन्न भएको छ ।&nb...
हामी १५औं अन्त्य गरेर १६औं योजनाको तयारीमा जाँदै छौं । दलका शीर्ष नेताबीच १६औं योजनाको विषयमा छलफल भएको छ । १५औं योजनाको असफलता र नमिलेका कुरालाई १६औं मा सुधार्छौं । हाम्रो गन्तव्य कहाँ हो भन्ने संविधानले ...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...
एक दिन काम विशेषले नयाँ सडकतिर गएको थिएँ, मोबाइल टिङटिङ गर्यो । हेरेँ पुराना मित्र जयदेव भट्टराई, सम्पादक मधुपर्क (हाल अवकाश प्राप्त) ले सम्झेका रहेछन् । हामी दुई लामो समयसम्म सँगै रह्यौँ, कहिले गोरखापत्र...