कात्तिक ८, २०८०
पहाडमा उखु पेलेर खुदो पकाउने समय पारेर मधेशको गर्मी छल्न राजेन्द्र काका (ठूलो भुँडी लागेकाले हामीले मोटे अंकल भन्थ्यौं) गुल्मीको पहाड घरमा आउँथे । चैत–वैशाखको समयमा कोलबाट पेल्दै गरेको उखुको रस, रसेट...
डा. रामकृष्ण आचार्य
नहाँस्दा त जीवन अझ गाह्रो हुन्छ,
उदास भइ बाँच्न झनै साह्रो हुन्छ ।
जति छ त्यतिले खुसी छर्न सके,
मेहनतले अझ धेरै गर्न सके,
सानो भए नि पसिनाको कमाइ,
चल्छ यो जीवन त्यसैमा रमाइ ।
अरु र आफ्नो जीवन दाँज्नु किन,
अस्वस्थ खेलमा जीवन गाँज्नु किन ।
प्रेम कहिँ त कहिँ हुन्छ धोका,
आत्महत्याले हुन्न लेखाजोखा ।
एउटा बन्द भए अर्को बाटो खुल्छ,
ओइलि झरे नि फेरि फूल फुल्छ ।
चोटबाट त पाठ सिक्नुपर्छ,
काँडो बिझेको भए झिक्नु पर्छ ।
निर्दोष होउ तिमी किन बेर्छौ डोरी,
अन्याय हुन्छ तिमी माथी फेरि।
रुवाउँछ जसले उ पो दोषी हुन्छ,
सम्झ आमाको मन कति रुन्छ।
तिम्रो खुसीमा खुसी हुने सम्झ,
तिमीलाई दुख्दा रूने आँखा सम्झ।
तिमी मर्दा आमाको मुटु कति दुख्ला,
अगति पर्यो भनी दुनियाँले थुक्ला,
दह्रो भएर बाँचेर त हेर,
कसैको लागी हुन्नौ तिमी धेर,
लडेको हैन व्यक्ति बढेको पो हुन्छ,
मेहनतले नै त शिखर चढेको हुन्छ,
कहिँ असफल हुनु नौलो हैन,
असफल हुने तिमी पहिलो हैन,
दु:ख नभएको को छ र जगमा?
प्रयास गरे त पुगिन्छ नभमा।
दु:ख र सुख जीवन कै हो पाटो,
कहिँ चिप्ली लड्ने कहि राम्रो बाटो,
सकिन्न भनेर हिम्मत हार्नु हुन्न,
आत्मविश्वासलाई कहिले मार्नु हुन्न,
गर्न खोज्नेको न काम बन्छ,
वाह वाह प्रयास संसारले भन्छ ।
एकै छिन न हो सम्झेर रुनलाई,
दिन बितेपछि सम्झनन् तिमीलाई,
तातो रीसले सोचाइ घुम्ने गर्छ,
हतासिएर विवेक गुम्ने गर्छ ,
अनमोल जीवन बरु सदुपयोग गरेर,
भरसक बाँचेर किर्ती राखेर।
जान त एकदिन सबै नै हो जाने,
किर्ती न हो मरे पछि लाने,
ईष्र्या, द्वेष, धनले कहिँ हुन्न शान्ति,
मिठो बोली अनि मुहारमा कान्ति,
प्रयास गर हुनेछौ सफल,
सृजना शक्ति हुन्न है विफल ।
सूर्योदय -१३, इलाम
पहाडमा उखु पेलेर खुदो पकाउने समय पारेर मधेशको गर्मी छल्न राजेन्द्र काका (ठूलो भुँडी लागेकाले हामीले मोटे अंकल भन्थ्यौं) गुल्मीको पहाड घरमा आउँथे । चैत–वैशाखको समयमा कोलबाट पेल्दै गरेको उखुको रस, रसेट...
सानीमा भेट्न चितवन गएको थियो गोपाल चार दिन हिँडेर । राप्ती किनार नजिकको सानो गाउँमा बस्दै आएकी थिइन् उनी, जो पहाडमा खान लाउन नपुगेपछि केही वर्ष अघि पुगेकी हुन् त्यतातिर । त्यतिबेला अहिलेजस्तो यातायातको साधन...
गुणराज ढकाल सामाजिक सञ्जालमा अभ्यस्त हुन थालेपछि अध्ययन गर्ने बानी निकै घटेको छ । सामाजिक सञ्जालमा आउने टिप्पणीबाटै हामीले आफ्नो दृष्टिकोण बनाउने गर्दछौं । विषयको गहिराइसम्म पुगेर अध्ययन तथा विश्लेषण गर...
गोपाललाई सानैदेखि धूमपानको लत बसेको थियो, शायद संगतको प्रभाव भनेको यही हुनुपर्छ । घरमा बाबुदाजुहरू हुक्का तान्थे । त्यति बेलाको चलन के भने सबैभन्दा सानोले तमाखु भर्नुपर्ने । त्यतिसम्म त ठीकै थियो, सल्काएर समे...
विसं २०७९ को मदन पुरस्कार प्राप्त गरेको ‘ऐँठन’ उपन्यासका लेखक विवेक ओझालाई गृहनगर टीकापुरमा विभिन्न संघसंस्थाले सम्मान गरेका छन् । ओझालाई नेपाल रेडक्रस सोसाइटी टीकापुर उपशाखा, उद्योग वाणिज्य सङ्घ, ...
असोज तेस्रो साता बिहीबार, बुकीबाट गोठ औल झर्ने दिन । लाहुरेहरू आउनु र बुकीबाट गोठालाहरूको हुल गाउँमा झर्नु दशैंको रौनक हो । ‘भोलि साँझ डाँफे चराउन जाने’, सुत्ने बेला गोठमा सल्लाह भयो । घर...
सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...
रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन । सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...
कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...