मंसिर १९, २०८०
कुनै राजनीतिक संक्रमण वा अवरोध नभएको समयमा मन्त्रीहरूबीच कसले राम्रो काम गर्ने भनेर प्रतिस्पर्धा हुनुपर्ने हो । तर, विडम्बना ! सहज राजनीतिक अवस्थामा पनि झन्डै एक वर्षसम्म सरकारमा रहेका अधिकांश मन्त्रीको कार्यप्रगति ...
पुस २८, २०७५
काठमाडौं— भारतमा चुनावको सरगर्मी बढेसँगै चलचित्र उद्योगलाई पनि चुनावको ज्वरो लागेको छ ।
शुक्रवारदेखि प्रसिद्ध राजनीतिकर्मीहरूको जीवनीमा आधारित फिल्महरूको लर्को नै लागेको छ । आमनिर्वाचन आउनै लाग्दा ती फिल्महरू विभिन्न भाषामा रिलिज भएका छन् वा सार्वजनिक हुने क्रममा छन् ।
तर ती फिल्ममा पक्षरहितताको अपेक्षा नगर्नुस् । एकातर्फ ती फिल्मले नेतालाई प्रेरणादायक व्यक्तित्वका रूपमा चित्रित गरेका छन् । अर्कातर्फ भने दी एक्सिडेन्टल प्राइम मिनिस्टर जस्ता फिल्म छन् । पूर्वप्रधानमन्त्री मनमोहन सिंहको जीवनीमा आधारित यो फिल्मविरुद्ध भारतको सर्वोच्च अदालतमा मुद्दा परेको छ । पूर्वप्रधानमन्त्रीको सम्मानलाई हानि गर्ने उद्देश्यले बनाइएको राजनीतिक प्रचारबाजी भएको आरोप लगाउँदै मुद्दा दायर गरिएको हो ।
अनि एनटीआर कथानायकुदु नामक तेलुगु फिल्म पनि शुक्रवार नै सार्वजनिक भएको छ । दुई भागमा बनेको यो फिल्म आन्ध्र प्रदेशका दिवंगत पूर्वमुख्यमन्त्री एनटी रामा रावको जीवनीमा आधारित छ ।
प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीलाई नायक ठान्नेहरूले उनको जीवनीमा आधारित फिल्म हेर्न पाउने भएका छन् र त्यसमा विवेक ओबरोय मोदीको भूमिकामा छन् । अनि शुक्रवार नै सार्वजनिक भएको फिल्म उरीमा पनि नरेन्द्र मोदीको भूमिका छ ।
त्यस्तै शिवसेना दलका दिवंगत प्रमुख बाल ठाकरेको जीवनीमा आधारित फिल्म पनि जनवरी महिनाको अन्त्यतिर सार्वजनिक हुन लागेको छ । नवाजुद्दीन सिद्दीकीले ठाकरेको भूमिका निर्वाह गरेका छन् ।
अनि अभिनेता मामूटीले आन्ध्र प्रदेशका अर्का दिवंगत पूर्वमुख्यमन्त्री वाईएस राजशेखरा रेड्डीको भूमिका निर्वाह गरेको फिल्म यात्रा फेब्रुअरी महिनामा सार्वजनिक हुने भएको छ ।
तेलंगानाका मुख्यमन्त्री के चन्द्रशेखर रावमाथिको फिल्मको पनि घोषणा गरिएको छ । उनी हालै प्रचण्ड बहुमतका साथ दोस्रो कार्यकालका लागि निर्वाचित भएका छन् । अनि आन्ध्र प्रदेशमा उनका प्रतिद्वन्द्वी एन चन्द्राबाबु नायडु र तमिलनाडुकी दिवंगत पूर्वमुख्यमन्त्री जे जयललिताका फिल्म पनि बन्ने घोषणा गरिएका छन् ।
फिल्म निर्माताहरूले आमनिर्वाचनको फाइदा उठाउने हिसाबमा यसबेला फिल्म सार्वजनिक गर्न खोजेको भन्ने आरोप नकारेका छन् तर महाराष्ट्र र आन्ध्र प्रदेशमा यसै वर्षको अन्त्यतिर विधानसभा निर्वाचन हुन लागेको छ ।
‘हामी निर्माताहरूले फिल्म सार्वजनिक गर्ने समयको पूर्वयोजना बनाएको जस्तो लाग्दैन,’ सन्दीप सिंहले बताए । उनी मोदीको जीवनीमा आधारित फिल्मका सहनिर्माता हुन् र फिल्मको शीर्षक पीएम नरेन्द्र मोदी राखिएको छ । फिल्मलाई ओमङ कुमारले निर्देशन गर्दैछन् र उनले यसअघि मेरी कोम र सरबजीत जस्ता बायोपिकहरू बनाएका छन् ।
‘हामी सबैले व्यक्तिगत रूपमा कसरी र कहिले आ–आफ्नो फिल्म बनाउने भनी निर्णय गरेका हौं किनकि हामीलाई कथा मन परेको थियो । अहिले राजनीतिक प्रकृतिको हल्लाखल्ला भइरहेको छ र हामी सबैले त्यसलाई प्रत्यक्ष देख्न पाएका छौं त्यसैले यस्ता फिल्महरू एकैचोटि आएको जस्तो देखिन्छ,’ सिंहले थपे ।
दी एक्सिडेन्टल प्राइम मिनिस्टर फिल्मविरुद्ध सर्वोच्च अदालतमा मुद्दा परेको कुरा माथि नै उल्लेख गरिएको छ । यसबारेमा फिल्मका निर्देशक विजय रत्नाकर गुट्टेले कुनै प्रतिक्रिया दिन चाहेनन् ।
तर फिल्म निर्माताका रूपमा आफ्नो काम भनेको कथा बताउनु हो र कुनै पनि राजनीतिक दलको एजेन्डालाई रणनीति नबनाउनु हो भन्ने सिंहको भनाइ छ ।
‘यी पात्रहरू रोचक छन् किनकि हामीहरू एकदमै प्रभावशाली भारतीयहरूको बारेमा कुराकानी गरिरहेका छौं,’ ठाकरे फिल्मका निर्देशक अभिजीत पन्सेले भने । आफ्नो फिल्म दिवंगत शिवसेना प्रमुखप्रतिको श्रद्धाका रूपमा रहेको र यसले एक सामान्य कार्टूनिस्टबाट महान् राजनीतिकर्मीका रूपमा उनले गरेको यात्रालाई वर्णन गरेको पन्सेको भनाइ छ ।
आफ्नो फिल्म डेढ वर्षअघि घोषणा गरिएको र यसको एक मात्र उद्देश्य जनवरी २३ मा ठाकरेको जन्मजयन्तीको अवसर पारेर रिलिज गर्नु हो, उनले भने । उनको टोलीलाई यति धेरै राजनीतिक जीवनीहरूको योजना बनाइएको थाहै नभएको उनी बताउँछन् ।
‘मलाई लाग्छ, सबै राजनीतिक दलले बलिउड एक गम्भीर कारोबार भएको थाहा पाएका छन् । राजनीति, बलिउड र क्रिकेट हाम्रो देशका सबभन्दा प्रभावशाली वस्तु हुन् । तर ठाकरे बनाउनुमा कुनै एजेन्डा थिएन र यसले राजनीतिक जीवनीको युगको आरम्भ गरेको पनि हैन । अनेकौं जीवनी यसअघि नै बनिसकेका छन् । अहिले यो विषय समाचारमा छाउनुमा मिडिया मात्र एक कारण हो,’ पन्सेले भने ।
‘वास्तवमै (यस फिल्मका विषयमा) जिज्ञासा हुनेछन् र यसले निर्वाचन प्रक्रियालाई मद्दत पनि गर्न सक्छ तर त्यस्तो उद्देश्य वा महत्त्वाकांक्षा यसले लिएको छैन,’ उनले थपे ।
त्यसो त भारतीय जनता पार्टीले आफ्नो आधिकारिक ट्विटर अकाउन्टबाट दी एक्सिडेन्टल प्राइम मिनिस्टरको ट्रेलर शेयर गरेर यो फिल्मलाई इन्डोर्स गरेर राजनीतीकरण गरिसकेको छ ।
बक्स अफिसमा कमाइका अलावा फिल्म निर्माताहरूले सार्वजनिक छलफल र प्रेस कभरेजमार्फत फिल्मको प्रचार गर्न खोजिरहेका छन् । राजनीतिले कसरी विज्ञापनको भव्य रकम दिलाउन सक्छ भन्ने यसले देखाएको छ । ‘यी फिल्महरूले एक निश्चित समयको राजनीतिक भाष्यलाई अघि बढाउने कुरामा कुनै शंका छैन,’ राजनीतिक विश्लेषक मनीषा प्रियमले बताइन् ।
यसअघिको उल्लेखनीय राजनीतिक जीवनीमा आधारित फिल्महरूमा गुलजारको निर्देशनमा बनेको फिल्म आँधी हो जसमा इन्दिरा गान्धीको राजनीतिको थोरबहुत प्रतिबिम्ब रहेको मानिएको थियो । अनि केतन मेहताको निर्देशनमा सरदार वल्लभभाइ पटेलको जीवनीमा आधारित फिल्म सरदार बनेको थियो सन् १९९३ मा र त्यसमा सरदारको भूमिका परेश रावलले निर्वाह गरेका थिए ।
फुलन देवीको जीवनीमा आधारित भै शेखर कपूरले बनाएको फिल्म ब्यान्डिट क्वीनले उनलाई चुनाव जित्न सहयोग गरेको थियो । उनी समाजवादी पार्टीकी सांसद बनेकी थिइन् ।
सन् २०१३ मा आगामी वर्षको चुनावको छेको पारेर मद्रास क्याफे नामक फिल्म सार्वजनिक गरिएको थियो । श्रीलंकाको गृहयुद्ध र राजीव गान्धीको हत्याका विषयमा बनेको उक्त फिल्मले तत्कालीन कांग्रेस सरकारको एजेन्डा बोकेको विश्लेषणहरू भएका थिए भलै कंग्रेसले सन् २०१४ को चुनावमा लज्जास्पद पराजय भोग्नुपरेको थियो ।
अहिले चुनावकै समय पारेर सार्वजनिक भएका राजनीतिक जीवनीमा आधारित फिल्महरूले जानिँदो नजानिँदो तवरले निर्वाचन परिणाममा असर त पक्कै पार्छन् किनकि भारतमा चलचित्रको प्रभाव ठूलो छ ।
लाइभमिन्टमा प्रकाशित लता झाको विश्लेषणमा आधारित
कुनै राजनीतिक संक्रमण वा अवरोध नभएको समयमा मन्त्रीहरूबीच कसले राम्रो काम गर्ने भनेर प्रतिस्पर्धा हुनुपर्ने हो । तर, विडम्बना ! सहज राजनीतिक अवस्थामा पनि झन्डै एक वर्षसम्म सरकारमा रहेका अधिकांश मन्त्रीको कार्यप्रगति ...
दुई–दुईपटक मिर्गौला फेरेको शरीर । मध्यजाडो नजिकिँदै गरेका मंसिरका चिसा दिन । त्यसमाथि वृद्धावस्था । यस्तो बेला ७० नाघेकाहरूको अधिकांश समय ओछ्यानमै बित्छ । नभए पनि घरको चार दिबारभित्र आराम गरेर अनि तात...
चरम आर्थिक संकटबाट गुज्रिएको श्रीलंकाले सन् २०२२ को अन्त्यतिर औषधि किन्ने क्षमता पनि गुमाएको थियो । ५० अर्ब डलरभन्दा बढीको विदेशी ऋण 'डिफल्ट' भएको थियो भने लाखौंले रोजगारी गुमाएका थिए । दशौं लाख मान्छे...
आफ्नो तेस्रो कार्यकालको दोस्रो वर्षलाई प्रभावकारी बनाउने भनी दाबी गरेका प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले कांग्रेस महामन्त्री गगन थापालगायत केही नेतासँग नियमित सल्लाह सुझाव लिन थालेका छन् । रा...
अन्तिम समयमा आएर कुनै फेरबदल नभएको खण्डमा सम्भवत: आज एनसेलको शेयर खरिद बिक्री सम्बन्धमा छानबिन गर्न सरकारले गठन गरेको समितिले आफ्नो अध्ययन प्रतिवेदन बुझाउने छ । बहस चरम उत्कर्षमा पुगेका कारण एक निजी कम्पनीको अप्...
सत्ता र शक्तिको आडमा गैरकानूनी ढंगले सरकारी जग्गा हडप्ने नेपालको शक्तिशाली व्यापारिक घराना चौधरी ग्रुपमाथि राज्यको निकायले पहिलोपटक छानबिन थालेको छ । काठमाडौंको बाँसबारीमा ठूलो परिमाणमा सरकारी जग्गा...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...
एक दिन काम विशेषले नयाँ सडकतिर गएको थिएँ, मोबाइल टिङटिङ गर्यो । हेरेँ पुराना मित्र जयदेव भट्टराई, सम्पादक मधुपर्क (हाल अवकाश प्राप्त) ले सम्झेका रहेछन् । हामी दुई लामो समयसम्म सँगै रह्यौँ, कहिले गोरखापत्र...
आत्मिक शुद्धताका पक्षपाती दार्शनिक सुकरात चौबाटोमा उभिएर एथेन्सबासीलाई आह्वान गरिरन्थे– ‘तपाईं नीति, सत्य र आत्माको शुद्धताका लागि किन ध्यान दिनुहुन्न ?’ उनका अर्थमा त्यो जीवन बाँच्न योग्य हुँदैन...