काठमाडौं –नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (नेकपा)को पोलिटब्यूरो गठन प्रक्रिया विवादका श्रृंखलाहरूमा फसेको छ । अध्यक्षद्वय केपी शर्मा ओली र पुष्पकमल दाहाल 'प्रचण्ड' दुवै व्यस्त हुनु प्रमुख कारण बताइए पनि समस्याको मुख्य जड भने पोलिटब्यूरोका आकांक्षीहरूको व्यवस्थापन नै हो । 

केही दिनअघि स्थायी कमिटी सदस्य मणि थापाले लोकान्तरलाई केन्द्रीय सदस्यको कार्यविभाजन भएपछि मात्र पोलिटब्यूरो गठन हुने सम्भावना रहेको बताएका थिए । हालसम्म केन्द्रीय सदस्यहरूको कार्यविभाजन भएको छैन ।

जनवर्गीय संगठनहरूको एकीकरणको घोषणासँगै बन्ने भनिएको पोलिटब्यूरो केन्द्रीय सदस्यको कार्यविभाजन र पोलिटब्यूरोका आकांक्षीहरूको व्यवस्थापन गर्न नसकेका कारण थप विवादित हुँदै आइरहेको देखिन्छ । 

सरकार प्रमुख रहेका अध्यक्ष ओली बजेट निर्माणमा व्यस्त भएकाले कार्यविभाजन र पोलिटब्यूरो गठनका लागि समय दिन नसकेको स्थायी कमिटीका एक सदस्यले बताए । उनका अनुसार कार्यविभाजन र पोलिटब्यूरो गठनमा कुनै असहमति छैन, तर केही औपचारिक विषयमा छलफल बाँकी रहेकाले बजेट घोषणा लगत्तै छलफलमा जुटेर छिट्टै पोलिटब्यूरो घोषणा गर्ने तयारी छ । 

यसअघि सार्वजनिक भइसकेका नामको सूचीमा नारायण शर्मा पौडेल, तिलक परियार, टंक आङबुहाङ, गंगा कार्की, पुष्पविक्रम मल्ल, रामकुमार शर्मा, कुमार पौडेल, मुक्ति प्रधान, वामदेव क्षेत्री, कमल चौलागाई, लेखनाथ न्यौपाने, इन्द्र आङ्बो, लक्ष्मण पन्त नपरेपछि पूर्वमाओवादी खेमाका असन्तुष्टहरूले आफ्नो नाम नपरेको भन्दै पोलिटब्यूरो गठनमा अवरोध गरिरहेका छन् । 

पूर्व एमाले पक्षमा राजेन्द्र राई र ठाकुर गैरेले आफ्नो नाम नपरेकाले चित्त दुखाएका छन् । प्रधानमन्त्री ओली बजेटका लागि व्यस्त भनिएको भएपनि पोलिटब्यूरो गठनमा आकांक्षीहरूको व्यवस्थापन नै प्रमुख कारण देखिएको छ । 

१ सय ४७ सदस्यीय पोलिटब्यूरोमा पूर्वमाओवादीबाट ६६ र पूर्वएमालेबाट ८१ जना रहने समझदारी बनिसकेको छ । गतसाताको आइतवार बस्ने भनिएको सचिवालय बैठक समाचार तयार पार्दासम्म बस्न सकेको छैन ।

आइतवार तयारी नपुगेको भन्दै दुईपटक सचिवालय बैठक स्थगित भएको थियो । पार्टीको आधिकारिक निर्णयविना नै पोलिटब्यूरो सदस्यहरूको नाम सार्वजनिक भएपछि अध्यक्ष प्रचण्डले यो अन्तिम नाम नभएको भन्दै आकांक्षीहरूलाई थामथुम पारिरहेका छन् । 

विभागको नेतृत्वमा पनि तनाव !

नेकपामा संगठन विभाग, अन्तर्राष्ट्रिय विभाग र स्कुलिङ विभाग महत्त्वपूर्ण र शक्तिशाली विभाग मानिन्छन् । यी तीनमध्ये पनि संगठन विभाग सबैभन्दा शक्तिशाली विभाग हो । कार्यविभाजन गर्दा यी विभागहरू सचिवालय सदस्यले पाउने लगभग पक्कापक्की छ । तर संगठनको नेतृत्व कसले लिने भन्नेमा कुरा बाझिएको स्रोतले बताएको छ । 

सञ्चारमाध्यमहरूमा प्रचण्डले वामदेव र ओलीले बादललाई अघि सारेको भन्दै समाचारहरू प्रकाशित भएपनि सचिवालयले त्यसको खण्डन गरेको छैन । उल्लेखित केही तर्कहरू ती समाचार पुष्टि गर्ने खालका भएपनि ठ्याक्कै त्यस्तो विवाद नभएको एक सचिवालय सदस्यले बताए । 'नेकपामा संगठन प्रमुखको जिम्मेवारी निर्वाह गर्न सक्ने नेताहरू धेरै छन्,' उनले लोकान्तरसँग भने, 'आधिकारिक कुरा बाहिर नआएको स्थितिमा नाम नै तोकेर बाहिर आएको छ, त्यो ठीक होइन । नेताहरूबीच सामान्य छलफल, मतविभाजन हुने कुरा नौलो हुँदै होइन ।'

पार्टी सचिवालयमा अध्यक्षद्वय बाहेकका सातै जना नेताहरूलाई महत्त्वपूर्ण विभाग बाँड्ने तयारी रहेको स्रोतले जनाएको छ, तर कसले कुन विभाग सम्हाल्ने भन्नेमा मतैक्यता रहेको छैन । वरिष्ठ नेताद्वय झलनाथ खनाल र माधवकुमार नेपाल पूर्वप्रधानमन्त्री समेत रहिसकेका हुन् भने नेता नेपाल त १३ वर्षभन्दा बढी तत्कालीन एमालेका महासचिव रहेका थिए । 

त्यसपछि वामदेव गौतम, नारायणकाजी श्रेष्ठ, ईश्वर पोखरेल, रामबहादुर थापा 'बादल' र विष्णु पौडेल छन् । यी नेताहरूलाई संगठन विभाग, स्कूलिङ विभाग, प्रादेशिक मामिला विभाग, विदेश विभाग, राजकीय मामिला तथा सुशासन विभाग बाँड्ने तयारी रहेको छ । अध्यक्षद्वय र महासचिव विष्णु पौडेलले केन्द्रीय सदस्यको कार्यविभाजनका लागि ४८ पृष्ठ लामो प्रतिवेदन तयार गरिसकेको स्रोत बताउँछ ।