कात्तिक २१, २०८०
भैहवाबाट झण्डै २० किलोमिटर पश्चिममा छ रुपन्देहीको सियारी–५ मा बैदौली गाउँ । सोही गाउँकी ३३ वर्षीया सावित्रा खरेल खनाल आमा बन्ने खुसीको मुखैमा थिइन् । विवाह गरेको दुई वर्ष मात्रै पुग्नै लाग्दा सावित्रा आम...
कञ्चनपुर – कुर्सीमा पुगेपछि कुर्सीमै टाँसिरहने प्रवृति नेपाली राजनीतिकर्मीमा हाबी छ । राजनीतिलाई नै व्यापार ठान्ने घातक प्रवृति उत्तिकै मौलाउँदो छ ।
तर कतिपय यस्ता पनि जनप्रतिनिधि छन्, जसले जीविकोपार्जनको पाटो राजनीति होइन, फरक क्षेत्रलाई बनाएका छन् । जसमध्ये एक हुन् कञ्चनपुरको बेलौरी नगरपालिकाका (प्रमुख) मेयर पोतीलाल चौधरी ।
बेलौरी नगरपालिका–५ रामनगर बस्तीमा घर रहेका मेयर पोतीलालले घरसँगै रहेको जग्गामा एकसाथ व्यावसायिक बंगुरपालन, माछापालन, तरकारी खेती, जडीबुटी खेती गर्दै आएका छन् । जसबाट मनग्य आम्दानी समेत गर्दै आएको उनी बताउँछन् ।
मेयर पोतीलालले भने, ‘राजनीति सेवा हो, व्यापार होइन । यसमा आश्रित हुने प्रवृत्ति मुलुकको लागि दूर्भाग्य हो । मेरो पारिवारिक जीविकोपार्जनको बाटो नितान्त कृषि पेशा नै हो । बस् मैलै परम्परागत खेतीपातीलाई व्यवस्थित गर्दै व्यावसायिक बनाउन खोजेको मात्रै हुँ ।’
संयुक्त परिवारमा बस्दै आएका उनी नगरपालिकाबाट घर फर्केलगत्तै घरपरिवारसँग कृषि कर्ममा खटिन्छन् । उत्पादित कृषि उपज उनका परिवारजन नजिकै रहेको बेलौरी बजारसम्म पुर्याउँछन् । परिवारलाई चाहिने तरकारी आफ्नै बारीमा उत्पादन गरिरहेका छन् भने बाँकी तरकारी बिक्रि गरेर बालबालिकाको शिक्षादीक्षालगायत घरका आवश्यकता परिपूर्ति हुने गरेको मेयर पोतीलालले सुनाउँछन् ।
स्थानीय स्तरमा निकै लोकप्रिय रहेका पोतीलाल तत्कालीन नेकपा माओवादीबाट २०७४ सालको स्थानीय तह निर्वाचनमा बेलौरी नगरपालिकाको मेयरमा भारी मतले विजय भए ।
कार्यालय समयका साथै अन्य समयमा पनि जनताकै सेवामा समर्पित उनी जनताको सेवाबाट बाँकी रहेको समयलाई सदुपयोग गरी कृषि कर्ममा अगाडी बढेपछि पौरखी व्यक्तित्वको रुपमा पनि आफ्नो छवि बनाएका छन् ।
‘समय धेरै मूल्यवान छ । मूल्यवान समयलाई व्यवस्थापन गर्न सक्नुपर्छ । कार्यालयबाट फर्केपछि केही समयमा बेमौसमी तरकारी खेती, माछापालन र बँगुरपालन, जडीबुटीमा लाग्छु । परिवारका सदस्यहरूलाई सल्लाह सुुझाव दिन्छु,’ उनले अगाडि थपे ।
१८ वटा बंगुर, ५ हजार माछा, केही जग्गामा मेन्था, केमोमाइल प्रजातिको जडीबुटी खेती गरेको सुनाउँदै उनले खेतीमा परिवारको सदस्यहरूको राम्रो साथ र सक्रियता रहेको बताउँछन् ।
बजारमा नयाँ तरकारी नआउँदै उनले आफ्नो बारीमा बेमौसमी तरकारी फलाइसकेका हुन्छन् । अहिले उनको बारीमा लौकी, करेला, बोडी, भिन्डी, पर्वर लगायत तरकारी फलेका छन् । माछापोखरीमा माछा खेलिरहेका छन् भने माछापोखरीको ढिकमा रहेको बंगुरको खोरमा बंगुरका पाठापाठी हुर्किरहेका छन् ।
व्यावसायिक कृषि कर्मले उनको परिवारका सदस्यहरूलाई घरमै स्वरोजगार भएका छन् । ‘हामी (जनजाति) उसै पनि गरी खाने वर्ग हो । खाद्यान्न आफैं फलाउँछौ । किनेर वा मागेर खाएको अवस्थामा समाजमा अपहेलित हुने मानसिकता उत्तिकै बलियो छ । जुनकारणले निर्वाहमुखी कृषि पेशालाई व्यावसायिक बनाउँदै गएका छौं र बनाउनुपर्छ भन्दै अभियान पनि चलाउँदै आएको छु,’ उनले भने ।
बेलौरीका अधिकांश स्थानीय कृषि पेशामा नै आवद्ध छन् । कतिपयले मेयर पोतीलालबाट नै सिको गर्दै व्यावसायिक कृषि पेशालाई अगाडि बढाएको स्थानीय बताउँछन् । नगर क्षेत्रमा उत्पादित कृषि उपजको बजार स्थानीय बेलौरी बजार, पुनर्वास बजारका साथै कञ्चनपुरको छिमेकी जिल्ला कैलालीको धनगढी बजार पनि हो ।
कृषिलाई प्राथमिकता
बेलारी नगरपालिका कृषिको लागि सम्भावनाले भरिएको क्षेत्र हो । कृषि क्षेत्रलाई नगरपालिकाले आफ्नो बजेट कार्यक्रममा प्राथमिकतामा राख्दै आएको पाइएको छ ।
आर्थिक वर्ष २०७५/२०७६ मा कृषि क्षेत्रतर्फ करीब १ करोड बजेट विनियोजन गरेको नगरपालिकाले सबै कार्यक्रम सफलतापूर्वक गरेको जनाएको छ भने आर्थिक वर्ष २०७६/२०७७ को लागि पनि कृषि क्षेत्रको विकासको लागि करीब १ करोड रुपैयाँको हाराहारीमा बजेट विनियोजन गरेको जनाएको छ ।
नगरपालिकाका प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत छबिलाल नेपाली कृषिको आधुनिकीकरण तथा यान्त्रिकीकरणमा जोड दिँदै कार्यक्रम ल्याएको बताउँछन् । नगर क्षेत्रमा हालसम्म कृषि उपज भण्डार गृह र संकलन केन्द्र नरहेको बताउँदै उनले आर्थिक वर्ष २०७६/२०७७ मा नगरको बेलौरी, कलकत्ता र गोकुलपुरमा भण्डार केन्द्र र कृषि हाट बजार तथा संकलन केन्द्र स्थापना गर्ने योजना रहेको सुुनाउँछन् ।
भैहवाबाट झण्डै २० किलोमिटर पश्चिममा छ रुपन्देहीको सियारी–५ मा बैदौली गाउँ । सोही गाउँकी ३३ वर्षीया सावित्रा खरेल खनाल आमा बन्ने खुसीको मुखैमा थिइन् । विवाह गरेको दुई वर्ष मात्रै पुग्नै लाग्दा सावित्रा आम...
पाल्पामा १९ वर्षीया किशोरीलाई बलात्कार गरेको आरोपमा एक जना पक्राउ परेका छन् । पक्राउ पर्नेमा गुल्मीको इस्मा गाउँपालिका ६ का २६ वर्षीय जिज्ञाश दाहाल रहेका छन् । उनलाई मंगलवार साँझ पक्राउ गरिएको प्रहरीले जनाएको...
नेपाली सेनाका कर्णेल कामेश्वर यादवको घरमा चोरी भएको छ । ललितपुर महानरपालिका–१८ भैँसेपाटीमा रहेको उनको घरबाट १९ लाख ४२ हजार ६ सय रुपैयाँसहित विभिन्न सामानहरू चोरी भएको जिल्ला प्रहरी परिसरका एसएस...
तत्कालीन प्रहरी नायब महानिरीक्षक (डीआईजी) अशोक सिंहले २०७९ फागुन १० गते जिम्मेवारीबाट राजीनामा दिए । प्रहरी महानिरीक्षक (आईजीपी)को लाइनमा रहेका सिंहको जन्ममितिमा कैफियत देखिएपछि राजीनामा दिनुपरेको थियो ।&...
बाराको कलैया उपमहानरपालिका–६ मदर्सा टोलमा रहेको बाल एकता इंग्लिस बोर्डिङ स्कूलका प्रिन्सिपल गुड्डु भनिने रुपेश स्वर्णकारको हत्याका मुख्य योजनाका सोही विद्यालयकी पूर्वशिक्षिका तथा लेखापाल राधा गुप्ता रहेको ख...
पाल्पामा दुईवटा खोलामा डुबेर मंगलवार दुई जनाको ज्यान गएको छ । पाल्पाको तिनाउ गाउँपालिका–३ मा रहेको तिनाउ खोलाको ड्याममा डुबेर घुम्न आएकी भारतीय युवती महिलाको मृत्यु भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय, पाल्पाक...
सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...
रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन । सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...
कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...