बुटवल – रूपन्देहीको ओमसतिया गाउँपालिका–५ का महेन्द्र कुर्मीलाई बैंकबाट पैसा लिएर घरतर्फ फर्किंदै गर्दा आइतवार रोहिणी–३ मा अज्ञात समूहले गोली प्रहार गरी हत्या गर्‍यो ।

पत्नी र बच्चाकै अगाडि आपराधिक समूहले कुर्मीलाई ३ राउन्ड गोली प्रहार गरी उनको साथमा रहेको ५ लाख रूपैयाँ समेत लुटेर लग्यो । उनको हत्यामा संलग्नलाई रूपन्देही प्रहरीले पक्राउ गर्न सकेको छैन ।

गएको चैतमा बुटवल–२ मैनाबगरस्थित अटोभिलेजमा काम गर्ने भारतीय मजदूर फिरोज खानको उनकै पत्नी साइना खातुनको योजनामा हत्या भयो । खानलाई गोली प्रहार गरी भागेर भारत पसेका खातुनका भिनाजु कादिर अन्सारीलाई प्रहरीले पक्राउ गर्न सकेको छैन ।

मोटरसाइकलमा आएका २ अपरिचित समूहले कपिलवस्तु कृष्णनगर–१० विद्यानगरका ४५ वर्षीया पारस पुरीलाई गएको चैत १७ गते गोली हाने ।

गम्भीर घाइते पुरीको उपचारको क्रममा बुटवलस्थित लुम्बिनी प्रादेशिक हस्पिटलमा मृत्यु भयो । गत वर्ष नै कपिलवस्तुको शुद्धोधन–४ मोतिभारीका २८ वर्षीया दीपेन्द्र चौधरीको हत्या भयो ।

यी तराईका जिल्लामा साना हतियारले मच्चाएका केही आतंकका उदाहरण मात्र हुन् । खुला सीमानाका कारण साना हतियारको चलखेल बढ्दै जाँदा सीमावर्ती जिल्लामा अपराधका घटना पनि ह्वात्तै बढ्दै गएका छन् । यी घटनामा संलग्न कुनैलाई प्रहरीले पक्राउ गर्न सकेको छैन ।

हतियार प्रयोग गर्नेहरू अपराध र लुटपाटमा संलग्न देखिन्छन् । प्रदेश राजधानीमै अपराध बढ्दै जाँदा सर्वसाधारणले असुरक्षित महसूस गरेका छन् ।

प्रदेश ५ प्रहरी प्रमुख प्रहरी नायव महानिरीक्षक सुभाष विक्रम शाहले खुला सिमाना र साना हतियार प्रहरीका लागि टाउको दुखाइ भएको बताए । भारतका विभिन्न शहरमा सहजै किन्न पाइने साना हतियार सीमावर्ती जिल्लासम्म भित्रिने गरेका छन् । ती हतियार अपराधमा प्रयोग भएको पाइन्छ । 

‘भारतमा सहजै किन्न पाइने साना हतियार विभिन्न क्षेत्रबाट नेपाल भित्रिन्छन्,’ शाहले लोकान्तरसँग भने, ‘खराब प्रवृत्ति भएका व्यक्ति ती हतियार अपराध, लुटपाट, चन्दा आतंकमा प्रयोग गर्छन् । रूपन्देहीमा आइतवार भएको घटना पनि त्यस्तै प्रकृतिको हो ।’

अपराधीले सडक नाका हुँदै हातहतियार नेपाल नभित्र्याउने गरेको उनले बताए । ‘हतियार खेतैखेत भित्र्याउँछन् । जसले गर्दा प्रहरीलाई चुनौती थपिँदो छ,’ उनले भने ।

घटनामा संलग्न दोषीलाई प्रहरीले पक्राउ गर्न सकेको छैन । जसले गर्दा अपराधीको मनोबल बढ्दै जाने सर्वसाधारण बताउँछन् । सामान चोरी र सामान्य विवादमा समेत गोली चलाउन थालिएको छ । जिल्लामा हतियारधारी असुली, चोरी र विभिन्न अपराधका घटना भइरहेका छन् ।

गत असारमा रुपन्देहीको गैडहवामा अज्ञात समूहले गोली हानेर ४ लाख ६३ हजार रुपैयाँ लुटेको थियो । गैडहवा ताल सरसफाइ समितिको रकम लिएर आएकी गैडहवा गाउँपालिका–४ की रेशमकुमारी मल्लबाट रकम लुटिएको थियो ।

लुम्बिनीस्थित कृषि विकास बैंकबाट निकालेको सो रकम मोटरसाइकलमा आएका व्यक्तिले गोली चलाएर लुटेको प्रहरीले जनाएको छ । मल्लले आफ्नो २ लाख र बाँकी ताल सरसफाइ समितिको रकम गरी ४ लाख ६३ हजार बोकेकी थिइन् ।

सीमावर्ती तराईका जिल्लामा साना हतियारले लामो समयदेखि नै समस्या गराउँदै आएको छ । पारिपट्टि सहज र सलुभ रुपमा पाइने हतियारको प्रभाव नेपालमा पनि परेको छ ।

कपिलवस्तु प्रहरी प्रमुख एसपी दीपशम्शेर राणाले कपिलवस्तुमा साना हतियार ठूलो चुनौतीको रूपमा रहेको बताए । ‘भारतको उत्तर प्रदेश र बिहार प्रदेशका केही शहरमा साना हतियार खुला रूपमै किन्न पाइने गरेको बताइन्छ,’ एसपी राणाले लोकान्तरसँग भने, ‘त्यहीँबाट किनेर ल्याएका हतियार सीमावर्ती जिल्लामा अपराधमा प्रयोग भएको देखिन्छन् । सशस्त्र द्वन्द्वकालको समयका हतियार पनि अपराधमा प्रयोग भएका छन् ।’

सीमावर्ती भारतीय क्षेत्रबाट पेस्तोल, माउजर र नलकटुवा चोरबाटो हुँदै नेपाल भित्र्याउने गरिएको उनले बताए । ‘हतियारको दम्भ देखाएर सर्वसाधारणलाई त्रासमा राख्ने गरिन्छ,’ उनले भने । साना हतियार सीमावर्ती क्षेत्रमा ५ हजारदेखि ५० हजार रूपैयाँसम्म किन्न पाइने उनले बताए ।

३ वर्षअघि युवा संघ रुपन्देहीका अध्यक्ष दुर्गा तिवारीको हत्या, तत्कालीन एमाले कार्यकर्ता बलु पौडेलको हत्यामा पनि कुख्यात अपराधी मनोज पुनले पनि भारतमा सहजै पाइने साना हतियार प्रयोग गरेको प्रहरी अनुसन्धानबाट देखिएको जनाइएको छ । खुला सीमाका कारण बुटवल क्षेत्रमा साना हतियारको त्रास दिन प्रतिदिन बढ्दो छ । 

रूपन्देही प्रहरी प्रमुख हृदय थापाले जिल्लामा भएका अपराधका घटनामा संलग्नको सुक्ष्म रूपमा अनुसन्धान गरिरहेको बताए । ‘तराईमा हतियार र लागूऔषध कारोबारी छन् । तिनीहरू यस्ता सामग्री ओसारपसार गर्छन् । यस्ता काममा सीमा क्षेत्रका भारतीय नागरिक पनि प्रयोग भएको देखिन्छ,’ थापाले भने ।

सीमा क्षेत्रमा हुने अपराध रोक्न नेपाल र भारतका प्रहरी, स्थानीय तह र सर्वसाधारणको संयुक्त प्रयास भए मात्र न्यूनीकरण गर्न सहज हुने थापा बताउँछन् । सडकका अपराध रोक्न राखिएको सीसीटीभी फुटेज संकलन गरी कुर्मी हत्याको अनुसन्धान गरिरहेको उनले बताए ।

खुला सीमा, नियमित र छड्के जाँचको अभाव, हतियारसम्बन्धी प्रभावकारी कानून नहुनु, चेकजाँचका लागि प्रभावशाली प्रविधिको अभाव, राजमार्गमा अपर्याप्त जाँचजस्ता कारणले पनि हातहतियार सहजै बुटवल, पाल्पा हुँदै पोखरा काठमाडौंसम्म पुग्छन् ।