अहिले कोरोनाको त्रासबाट जनजीवन अस्तव्यस्त बनेको छ । सबैजसो बर्गका व्यक्तिहरू कोरोनाको डरबाट आतंकित भएको अवस्था छ । आम जनसमुदाय कोरोनाको कारण आतंकित हुनुपर्ने अवस्था नभएको विज्ञहरू बताउँछन् ।
जनस्वास्थ्य विज्ञ डा. रविन्द्र पाण्डेले मनोबल बढाए कोरोनासँग आत्तिहाल्ने स्थिती नआउने बताएका छन् ।

डा. पाण्डेले कोरोनाबारे विभिन्न १० टिप्स दिएका छन् । 

१. कोरोना अहिलेसम्म नेपालमा फैलिएको छैन । फैलिए पनि त्रास मान्नुपर्दैन । कोरोना कमजोर भाइरस हो । कोरोना संक्रमण भएका व्यक्तिमध्ये ८५प्रतिशतलाई सामान्य खोकी, ज्वरो आएर आफै निको हुन्छ । बाँकी १५ प्रतिशतलाई स्वासप्रश्वासको समस्या देखा पर्न सक्छ । उनीहरूलाई अस्पताल जानुपर्ने हुन्छ । उपचारपछि अधिकांश निको हुन्छन् ।  २–३ प्रतिशतलाई मृत्युको डर हुन्छ । २–३ प्रतिशत मृत्युदर धेरै रोगमा छ ।

२. कोरोना नियन्त्रण गर्न सरकारले धेरै योजना बनाएको छ ।  शुरूदेखि नै प्रभावकारी काम गरेको हुँदा अहिलेसम्म जम्मा १ जनामा मात्र कोरोना संक्रमण देखिएको छ । सरकारले ज्वरो क्लिनिक शुरू गरेको छ । जनचेतना बढाइरहेको छ । हाल दिनमा ५०० जनाको कोरोना संक्रमण टेस्ट गर्ने क्षमता बढाएको छ । बिभिन्न अस्पतालमा आइसीयु र भेन्टिलेटरको संख्या बढाएको छ । स्वास्थ्यकर्मीलाई स्ट्याण्ड बाइ राखेको छ । ६ महिनाको लागि औषधि तथा खाध्य पदार्थको जोहो गरेको छ । चीन तथा अन्य दाता मुलुकबाट आबश्यक उपकरण मगाएको छ । जिल्ला जिल्लामा कोरोना संक्रमण टेस्ट तथा उपचार गर्ने व्यवस्था मिलाउदै छ । आवश्यक परेको खण्डमा पूर्ण लक डाउन गर्ने तयारी गरेको छ । चीन लगायत राष्ट्रले आबश्यक परे जस्तोसुकै सहयोग गर्ने बचन दिएका छन् ।

३. ६० बर्ष उमेर कटेका, औषधि खाइरहेका व्यक्तिलाई जोखिम हुन्छ भनेर भ्रम फैलाइएको छ । यो सत्य होइन । सत्य के हो भने, जुनसुकै उमेरका व्यक्तिहरु जो क्यान्सरको अन्तिम स्टेजमा छन् । अंग प्रत्यारोपण गरेका छन्, मधुमेह नियन्त्रण नभएर किड्नी, मुटु लगायत अंगमा असर भएको छ, ब्लडप्रेसर औषधिबाट नियन्त्रण नभएर मुटुको अप्ठ्यारो रोग छ, एचाइभीको औषधिले काम गर्न छोडेको छ । त्यस्ता व्यक्तिलाई जोखिम छ । जोखिम भनेको मृत्यु होइन । अतिरिक्त ख्याल गर्नुपर्छ भनेको हो । चीन लगायतका देशमा सय बर्ष उमेर पुगेका, दीर्घरोगी तथा एकदम जोखिमपूर्ण स्वास्थ्य भएका निको भएर आरामको जीवनमा फर्केका छन् ।

४. बालबालिकालाई संक्रमण हुने डर न्यून छ, मृत्युदर नगन्य छ ।

५. हामीले मनोबल नबढाए, विज्ञको कुरामा मात्र विश्वास नगरे, हल्ला र भ्रमले डराए, फेक समाचार पत्याए ।

हाम्रो जीवन कोरोना भाइरसले हैन मनोरोगले विध्वंश हुन्छ । धेरै मानिसमा त्रासको कारण आत्मबल घटेको छ। स्वस्थ्य जीवनशैली अपनायो भने कोरोनासंग बिल्कुल डराउनु पर्दैन ।

६. कोरोनाको त्रासले जीवन असामान्य भएमा मनोविद्संग परामर्श लिन सकिन्छ । आबश्यक परे केहि समयको लागि औषधि खानुपर्ने पनि हुन्छ ।

७. योग, ध्यान, नृत्य, संगीत, आर्ट, लेखन, पठन आदिले कोरोना फोबिया हटाउन मद्दत गर्छ ।

८. कोरोना भाइरस हामीलाई खोज्दै घरमा आउदैन । हामी नै खोज्दै भीडभाडमा गएर ल्याउने हो । तसर्थ अधिकतम समय घरमै बसौं ।  सकभर अस्पताल, क्लिनिक नजाऔं । त्यहीबाट संक्रमण सर्न सक्छ, सपिंग मल, सार्वजनिक यातायात, मन्दिर आदिमा अहिले नजाऔं ।

९. मोबिलिटी घटाउने काम गरौँ अर्थात सहरमा आत्तिएर गाउँ जाने, गाउँमा आत्तिएर शहर जाने, धामीझाँक्रीकहाँ जाने, घुम्न जाने जस्ता काम नगरौं ।

१०. आर्थिक क्षति भए डर नमानौं । अवस्था नर्मल भएपछि त्यो क्षति सन्तुलनमा आउँछ । यो चक्र हो ।