कात्तिक १९, २०८०
धेरै मानिसको मुटुरोगका कारण मृत्यु हुन्छ । आजकल त युवा अवस्थामै मुटुरोग वा हृदयघात भएर मर्ने व्यक्तिको संख्या बढ्दो छ । तर हृदयघात हुँदैछ भनी सचेत गराउने संकेतहरू शरीरले पहिल्यै दिन्छ । हुन त सबैलाई यस्त...
चैत ९, २०७६
अहिले कोरोनाको त्रासबाट जनजीवन अस्तव्यस्त बनेको छ । सबैजसो बर्गका व्यक्तिहरू कोरोनाको डरबाट आतंकित भएको अवस्था छ । आम जनसमुदाय कोरोनाको कारण आतंकित हुनुपर्ने अवस्था नभएको विज्ञहरू बताउँछन् ।
जनस्वास्थ्य विज्ञ डा. रविन्द्र पाण्डेले मनोबल बढाए कोरोनासँग आत्तिहाल्ने स्थिती नआउने बताएका छन् ।
डा. पाण्डेले कोरोनाबारे विभिन्न १० टिप्स दिएका छन् ।
१. कोरोना अहिलेसम्म नेपालमा फैलिएको छैन । फैलिए पनि त्रास मान्नुपर्दैन । कोरोना कमजोर भाइरस हो । कोरोना संक्रमण भएका व्यक्तिमध्ये ८५प्रतिशतलाई सामान्य खोकी, ज्वरो आएर आफै निको हुन्छ । बाँकी १५ प्रतिशतलाई स्वासप्रश्वासको समस्या देखा पर्न सक्छ । उनीहरूलाई अस्पताल जानुपर्ने हुन्छ । उपचारपछि अधिकांश निको हुन्छन् । २–३ प्रतिशतलाई मृत्युको डर हुन्छ । २–३ प्रतिशत मृत्युदर धेरै रोगमा छ ।
२. कोरोना नियन्त्रण गर्न सरकारले धेरै योजना बनाएको छ । शुरूदेखि नै प्रभावकारी काम गरेको हुँदा अहिलेसम्म जम्मा १ जनामा मात्र कोरोना संक्रमण देखिएको छ । सरकारले ज्वरो क्लिनिक शुरू गरेको छ । जनचेतना बढाइरहेको छ । हाल दिनमा ५०० जनाको कोरोना संक्रमण टेस्ट गर्ने क्षमता बढाएको छ । बिभिन्न अस्पतालमा आइसीयु र भेन्टिलेटरको संख्या बढाएको छ । स्वास्थ्यकर्मीलाई स्ट्याण्ड बाइ राखेको छ । ६ महिनाको लागि औषधि तथा खाध्य पदार्थको जोहो गरेको छ । चीन तथा अन्य दाता मुलुकबाट आबश्यक उपकरण मगाएको छ । जिल्ला जिल्लामा कोरोना संक्रमण टेस्ट तथा उपचार गर्ने व्यवस्था मिलाउदै छ । आवश्यक परेको खण्डमा पूर्ण लक डाउन गर्ने तयारी गरेको छ । चीन लगायत राष्ट्रले आबश्यक परे जस्तोसुकै सहयोग गर्ने बचन दिएका छन् ।
३. ६० बर्ष उमेर कटेका, औषधि खाइरहेका व्यक्तिलाई जोखिम हुन्छ भनेर भ्रम फैलाइएको छ । यो सत्य होइन । सत्य के हो भने, जुनसुकै उमेरका व्यक्तिहरु जो क्यान्सरको अन्तिम स्टेजमा छन् । अंग प्रत्यारोपण गरेका छन्, मधुमेह नियन्त्रण नभएर किड्नी, मुटु लगायत अंगमा असर भएको छ, ब्लडप्रेसर औषधिबाट नियन्त्रण नभएर मुटुको अप्ठ्यारो रोग छ, एचाइभीको औषधिले काम गर्न छोडेको छ । त्यस्ता व्यक्तिलाई जोखिम छ । जोखिम भनेको मृत्यु होइन । अतिरिक्त ख्याल गर्नुपर्छ भनेको हो । चीन लगायतका देशमा सय बर्ष उमेर पुगेका, दीर्घरोगी तथा एकदम जोखिमपूर्ण स्वास्थ्य भएका निको भएर आरामको जीवनमा फर्केका छन् ।
४. बालबालिकालाई संक्रमण हुने डर न्यून छ, मृत्युदर नगन्य छ ।
५. हामीले मनोबल नबढाए, विज्ञको कुरामा मात्र विश्वास नगरे, हल्ला र भ्रमले डराए, फेक समाचार पत्याए ।
हाम्रो जीवन कोरोना भाइरसले हैन मनोरोगले विध्वंश हुन्छ । धेरै मानिसमा त्रासको कारण आत्मबल घटेको छ। स्वस्थ्य जीवनशैली अपनायो भने कोरोनासंग बिल्कुल डराउनु पर्दैन ।
६. कोरोनाको त्रासले जीवन असामान्य भएमा मनोविद्संग परामर्श लिन सकिन्छ । आबश्यक परे केहि समयको लागि औषधि खानुपर्ने पनि हुन्छ ।
७. योग, ध्यान, नृत्य, संगीत, आर्ट, लेखन, पठन आदिले कोरोना फोबिया हटाउन मद्दत गर्छ ।
८. कोरोना भाइरस हामीलाई खोज्दै घरमा आउदैन । हामी नै खोज्दै भीडभाडमा गएर ल्याउने हो । तसर्थ अधिकतम समय घरमै बसौं । सकभर अस्पताल, क्लिनिक नजाऔं । त्यहीबाट संक्रमण सर्न सक्छ, सपिंग मल, सार्वजनिक यातायात, मन्दिर आदिमा अहिले नजाऔं ।
९. मोबिलिटी घटाउने काम गरौँ अर्थात सहरमा आत्तिएर गाउँ जाने, गाउँमा आत्तिएर शहर जाने, धामीझाँक्रीकहाँ जाने, घुम्न जाने जस्ता काम नगरौं ।
१०. आर्थिक क्षति भए डर नमानौं । अवस्था नर्मल भएपछि त्यो क्षति सन्तुलनमा आउँछ । यो चक्र हो ।
धेरै मानिसको मुटुरोगका कारण मृत्यु हुन्छ । आजकल त युवा अवस्थामै मुटुरोग वा हृदयघात भएर मर्ने व्यक्तिको संख्या बढ्दो छ । तर हृदयघात हुँदैछ भनी सचेत गराउने संकेतहरू शरीरले पहिल्यै दिन्छ । हुन त सबैलाई यस्त...
काठमाडौं –छिट्टै उर्जा प्रदान गर्ने फलको रुपमा चिनिने केराले तपाईलाई स्वस्थ्य मात्रै राख्दैन, केही जटिल प्रकारका रोगबाट पनि बचाउँछ । पूर्ण रुपमा पाकेको केराले तपाईको शरीरलाई धेरै प्रकारका र...
मुखबाट –याल निस्कनु राम्रो कुरा हो किनकि –यालले नै मुखलाई गिलो राख्छ । तर कतिपय मानिसको सामान्यभन्दा बढी नै –याल आउँछ । उठेको बेलामा भन्दा सुतेका बेलामा मुखभित्र धेर –याल ...
कानेगुजीलाई बेवास्ता नगर्नुस् । यसले एमआरआई र एक्सरे नगरिकनै तपाईंको स्वास्थ्य समस्याका बारेमा बताइदिन्छ । १ तपाईंको कानेगुजीले गर्दा कान असाध्यै चिलाउँछ र तपाईं कान कन्याइरहनुहुन्छ भने तपाईंमा संक्रमण ...
काठमाडौंको चन्द्रागिरिस्थित सेतो पहरामा शनिवार दिउँसो कार दुर्घटना हुँदा ५ जनाको मृत्यु भएको छ । काठमाडौंबाट चित्लाङका लागि छुटेको प्रदेश - ३ - ०१ - ०२३ च ६९८५ नम्बरको कार दुर्घट...
मुख शरीरको महत्वपूर्ण अंग हो । खान, बोल्न र हाँस्नमा मुखको विशेष भूमिका हुन्छ । त्यसैले मुखको सरसफाइमा कुनै लापरबाही गर्नुहुँदैन । मुखको सफाइ नगर्दा गन्ध आउने मात्रै होइन, दाँत र गिजामा विभिन्न रोग निम्तिन पनि...
एक दिन काम विशेषले नयाँ सडकतिर गएको थिएँ, मोबाइल टिङटिङ गर्यो । हेरेँ पुराना मित्र जयदेव भट्टराई, सम्पादक मधुपर्क (हाल अवकाश प्राप्त) ले सम्झेका रहेछन् । हामी दुई लामो समयसम्म सँगै रह्यौँ, कहिले गोरखापत्र...
आत्मिक शुद्धताका पक्षपाती दार्शनिक सुकरात चौबाटोमा उभिएर एथेन्सबासीलाई आह्वान गरिरन्थे– ‘तपाईं नीति, सत्य र आत्माको शुद्धताका लागि किन ध्यान दिनुहुन्न ?’ उनका अर्थमा त्यो जीवन बाँच्न योग्य हुँदैन...
दाम्पत्य जीवनको मूलभूत आधार भनेको विवाह संस्कार हो । यस संस्कारले उमेर पुगेका केटाकेटीलीलाई आपसमा मिलेर जीवनरथ अघि बढाउने स्वीकृति दिएको हुन्छ । यसो त संस्कारहरू धेरै छन् । तिनमा १६ संस्कार विशेष महत्व...