कात्तिक १५, २०८०
१. नमस्कारको चलन हिन्दु संस्कृतिमा मानिस हात जोडेर एक अर्कालाई अभिवादन गर्छन् जसलाई नमस्कार भनिन्छ । यो परम्पराका पछाडिको सामान्य कारण भनेको दुवै हात जोडेर गरिने अभिवादनले सम्मान झल्काउँछ । तर वैज्ञानिक र...
राजधानी काठमाडौं मन्दिरै–मन्दिरको शहर पनि हो । यहाँ टोल–टोलमा मन्दिर देख्न पाइन्छ ।
कोरोना भाइरस संक्रमणको खतरा बढेर देश नै ‘लक–डाउन’ भएका बेला मठमन्दिर सुनसान छन् । ‘लक–डाउन’ले भक्तजनहरू मन्दिर आउन छाडेपछि मठ–मन्दिरका भगवान् पनि क्वारेन्टाइनमा बसेजस्तै भएका छन् ।
उपत्यकाका मन्दिरका ढोकामा ताला लगाइएको देखिन्छ, मन्दिरका प्राङ्गण उराठलाग्दा देखिएका छन् ।
सरकारले धार्मिक र सार्वजनिक स्थलमा २५ जनाभन्दा बढी मानिस भेला नहुन आग्रह गरेको दिनदेखि नै मठमन्दिरमा चहलपहल घटेको हो । ‘लक–डाउन’ घोषणा गरेपछि ३ दिनयता मठमन्दिरमा नियमित पूजा गर्न आउने पुजारी समेत देखिएका छैनन् ।
हिन्दू मान्यता अनुसार कलात्मक मूर्ति तयार गरेर प्राणप्रतिष्ठा गरिसकेपछि त्यसमा ‘ईश्वरीय शक्ति’ भएको मानिन्छ । दर्शनार्थी र भक्तजनले भरिने मठमन्दिर लकडाउनपछि सुनसान देखिन्छन् ।
अत्यावश्यक कामबाहेक यतिबेला सबै काठमाडौंबासी आ–¬आफ्नो घरमा बसिरहेका छन्, बाहिर निस्केका छैनन् । मन्दिरमा पूजापाठ गर्दा हुने भीडभाडले समेत कोरोना भाइरसको संक्रमण फैलिने भएका कारण मठमन्दिर बन्द गरिएका छन् ।
१. नमस्कारको चलन हिन्दु संस्कृतिमा मानिस हात जोडेर एक अर्कालाई अभिवादन गर्छन् जसलाई नमस्कार भनिन्छ । यो परम्पराका पछाडिको सामान्य कारण भनेको दुवै हात जोडेर गरिने अभिवादनले सम्मान झल्काउँछ । तर वैज्ञानिक र...
सनातन धर्ममा गोत्रको धेरै महत्व हुन्छ । ‘गोत्र’को शाब्दिक अर्थ त धेरै व्यापक हुन्छ । यद्यपि विद्वानहरुले समय–समयमा यसरबारे यथोचित व्यख्या गरेका छन् । ‘गो’ अर्थात् इन्द्रिय, र &...
वास्तुशास्त्र अनुसार घरमा कुन ठाउँमा के कुरा राख्ने नियमको पालना गर्दा सुखसमृद्धि प्राप्त हुन्छ । वास्तु पालन नगर्दा भने स्वास्थ्य र धनहानिका अलावा अन्य धेरै समस्याबाट ग्रस्त भइन्छ । खराब भएको र टुटेफुटेको सामान घ...
महाभारतको युद्ध एक युग समाप्त हुने बेलामा भएको थियो । संसारमा फैलिएको पाप र अनाचारलाई ध्वस्त पारेर धर्मको ध्वज लहराउनका लागि युद्ध अनिवार्य थियो । यावत कमजोरीका बाबजुद पाण्डवहरू धर्मरक्षक भएकाले उनीहरूको म...
महाभारतको युद्ध एक युग समाप्त हुने बेलामा भएको थियो । संसारमा फैलिएको पाप र अनाचारलाई ध्वस्त पारेर धर्मको ध्वज लहराउनका लागि युद्ध अनिवार्य थियो । यावत कमजोरीका बाबजुद पाण्डवहरू धर्मरक्षक भएकाले उनीह...
काठमाडौं -केही मानिस धार्मिक मान्यताका कारण लसुन र प्याज खाँदैनन् । विशेषगरी ब्राह्मणहरू लसुन प्याज खाँदैनन् । यसरी नखानुका वैज्ञानिक र धार्मिक कारण छन् । आयुर्वेदका अनुसार खाद्य पदार्थलाई तीनवटा श्रेणीमा बाँड...
सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...
रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन । सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...
कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...