विगत केही समययता अमेरिकाले चीनविरुद्धको शाब्दिक आक्रमण बढाएको छ । ट्रम्प प्रशासनले लिएका कतिपय फैसला पनि चीनविरुद्ध छन् । 

कोरोनाभाइरस महाव्याधि चलिरहँदा यी दुई देशबीचको तनाव झनै चर्किएको हो । 

कोरोनाभाइरसले संसारभरि अझ विशेषगरी अमेरिकामा निकै क्षति पुर्‍याएको छ र त्यसका लागि चीन दोषी भएको भनी अमेरिकाका राष्ट्रपति डोनल्ड ट्रम्पले आरोप लगाएका छन् । 

संसारभरि प्रतिष्ठामा आँच आइरहेकाले गर्दा अमेरिका त्यसबाट आहत भएर अहिले चीनसँग यति धेरै चिढिएको हो । भारतीय विश्लेषक सुधीन्द्र कुलकर्णीका अनुसार, अहिले संसारमा पश्चिमको दबदबा अन्त्य भइरहेको छ र अन्य देशको वर्चस्व बढिरहेको छ । ती अन्य देशको श्रेणीमा चीन सबभन्दा अगाडि छ । अर्थतन्त्रका सवालमा चीन संसारको दोस्रो सबभन्दा ठूलो मुलुक हो । 

आगामी १० वर्षमा चीनले आफूलाई पछि पारिदिने हो कि भनी अमेरिकालाई डर लागेको छ । यही नै हो चीनसँग अमेरिका चिढिनुको सबभन्दा ठूलो कारण । 

अमेरिकाको अर्थतन्त्र अहिले १७ खर्ब डलरको छ भने चीन अलिकति मात्र पछि छ । उसको अर्थतन्त्र १२ देखि १३ खर्ब डलर छ । अर्थतन्त्रको यो घट्दो दूरीले अमेरिकाको चिन्ता बढाएको हो ।

सन् २०१५ मा चीन सरकारले १० वर्षको एक भिजन प्रस्तुत गरेको थियो । त्यसको उद्देश्य चीनलाई उद्योग तथा प्रविधिको क्षेत्रमा शक्तिशाली बनाउनु हो । त्यसलाई उनीहरूले मेड इन चाइना २०२५ नाम दिए । 

राष्ट्रपति सी चिनफिङले चीनलाई साइबर शक्ति बनाउने इच्छा प्रकट गरिसकेका छन् । 

चीन अहिले कृत्रिम बौद्धिकताको स्टार्टअपका लागि सबभन्दा ठूलो क्यापिटल मार्केट बनेको छ । उससँग डेटा र सस्तो श्रमको फाइदा छ । 

अनि चीन संसारभरिका लागि महत्त्वपूर्ण आपूर्ति शृंखला हो । चीनको शेनजेन र क्वाङ्चो शहरमा लगभग सबै सामानको कम्पोनेन्ट बन्छ । लगभग सबै स्मार्टफोनको चिप चीनमै बन्छ । त्यसैले संसारभरिको प्रविधिमा चीनको पहुँच छ । 

दी इकोनोमिस्ट पत्रिकाका अनुसार, चीनले विगत २० वर्षमा कुनै पनि देशभन्दा तीव्र गतिमा आणविक भट्टी बनाएको छ । चीनमा ४३ गिगाबाइट क्षमताका आणविक भट्टी छन् जुन अमेरिका र फ्रान्सभन्दा मात्र पछाडि हो । 

अमेरिकाको नीतिलाई प्रभावित पार्न चीनले घूस तथा ब्ल्याकमेलको सहारा लिइरहेको भनी एफबीआईका निर्देशक क्रिस्टोफर रेले बताएका छन् । अमेरिका अहिले चीनसँग डराउनुमा यो पनि एउटा कारण हो । 

अमेरिकाको आन्तरिक राजनीतिले पनि चीनलाई उसविरुद्ध बलियो बनाएको हो । महाशक्ति भए पनि कोरोना संक्रमणका विषयमा अमेरिका संसारको पहिलो देश बनेको छ । 

चीनमा पहिलोपटक संक्रमण देखिएको भए पनि संक्रमण संख्या एकदमै कम देखियो । कोरोनालाई नियन्त्रणमा राख्न आफू सफल भएको भनी चीनले दाबी गर्न पायो ।

तर अमेरिकाको ट्रम्प प्रशासन भने महामारी नियन्त्रण गर्न नसकेर चीनलाई दोषी देखाएर आफ्नो जिम्मेवारी पूरा भएको भन्ठान्छ । 

कोरोनाका विषयमा आयोजित नियमित पत्रकार सम्मेलनमा ट्रम्प चीनमाथि अनेकौंपटक आक्रोशित बने । ट्रम्पको कुव्यवस्थाका कारण अमेरिकाले आर्थिक क्षेत्रमा ठूलो नोक्सानी बेहोर्नुपरेको छ । 

अब नोभेम्बर महिनामा राष्ट्रपति चुनाव आउँदैछ जसमा ट्रम्प प्रशासनले कोरोना संकटको व्यवस्थापन कसरी गर्‍यो भन्ने विषय व्यापक रूपमा उठ्ने पक्का छ । 

अहिले अमेरिकामा चलिरहेको ह्याशट्याग ब्ल्याकलाइभ्सम्याटर अभियानले पनि अमेरिकी जनता एकजुट छैनन् भन्ने स्पष्ट पारेको छ ।

ट्रम्प चारैतर्फबाट घेरिएको देखिएका छन् त्यसैले उनको सम्पूर्ण आक्रोश उदीयमान शक्ति चीनमाथि खनिएको छ । 

जनसंख्या बल पनि चीनको पक्षमा छ । अमेरिकाको जनसंख्या लगभग ४० करोड छ भने चीनको जनसंख्या एक अर्ब ४० करोड छ । जनशक्ति बल भएको मुलुक निकै अघि बढ्छ भन्ने प्रमाणित तथ्य हो । 

चीनले आफ्नै जनसंख्याको बलमा धेरै कुरा हासिल गरिसकेको छ भने अमेरिकाले अन्य देशबाट गएका मानिसको आडमा प्रगति गरेको हो । 

अनि अमेरिकाले पश्चिम एसिया तथा अफगानिस्तानको अन्त्यहीन युद्धमा धेरै पैसा बेफ्वाँकमा उडाएको छ । त्यसै खर्चका कारण अमेरिकाको शक्ति क्षीण भइरहेको छ र उसले केही समययता अनेकौं कटौतीहरू गरिरहेको छ । 

जर्मनीबाट सैनिक झिक्नु अनि अफगानिस्तानमा शान्ति सम्झौता कार्यान्वयनमा जोड दिनुलाई यसै कडीमा हेर्नुपर्ने हुन्छ । 

उता चीन भने आफ्नो प्रभुत्व विस्तारमा लागेको छ । एसियामा अमेरिकालाई प्रभुत्व जमाउन नदिनका लागि चीन उद्यत रहेको देखिन्छ । 

बीबीसी हिन्दीबाट