चीन र ताइवानबीच लामो समयदेखि चलिरहेको तनाव फिजीमा विस्फोट भएको छ । त्यहाँ दुई देशका कूटनीतिकर्मीले एकअर्कामाथि हातपात गरेका छन् । 

ताइवानले यसै महिना नेसनल डेको अवसरमा आयोजित समारोहमा चिनियाँ दूतावासका दुई अधिकारी नबोलाइकन त्यहाँ आइपुगेको बतायो । चीनले ताइवानका यी दाबीहरू खारेज गरेको छ । 

दुवै पक्षका अधिकारीहरूलाई चोटपटक लागेको छ । फिजी प्रहरीलाई यस घटनाको अनुसन्धान गर्न माग गरिएको छ । 

ताइवानलाई चीनले आफूबाट छुट्टिएको प्रान्त मान्ने गरेको छ । तर ताइवान सम्प्रभुतासम्पन्न मुलुक भएको त्यहाँका नेताहरू तर्क गर्छन् । 

चीन र ताइवानबीच युद्ध शुरू हुने खतरा बढिरहँदा ताइवानको सहयोगीका रूपमा अमेरिका पनि युद्धमा होमिने हो कि भन्ने डर उत्पन्न भएको छ । 

शिव नादर विश्वविद्यालयमा डिपार्टमेन्ट अफ इन्टरनेसनल रिलेसन्स यान्ड गभर्नेन्स स्टडीजमा सहप्राध्यापक जबिन थोमस जेकब भन्छन्, ‘यो फिजीको मात्र कुरा हैन । ताइवानका विषयमा जहाँ जे भए पनि चिनियाँ कूटनीतिकर्मीले हस्तक्षेप गर्नेछन् ।’

चीनका कूटनीतिकर्मीहरू विगत केही समययता आक्रामक दृष्टिकोण अपनाइरहेको जेकबको भनाइ छ । 

घटना १३ दिनअघि अक्टोबर ८ मा भएको हो । फिजीमा ताइवानको व्यापार कार्यालयले राजधानी सुवाको विलासी ग्रान्ड प्यासिफिक होटलमा लगभग १०० जना पाहुनाका लागि एक प्रीतिभोज आयोजन गरेको थियो । यो व्यापार कार्यालय एक प्रकारले ताइवानको दूतावास नै हो । 

चीनका दुई अधिकारीहरूले तस्वीर खिच्न थालेको र अतिथिहरूको बारेमा जानकारी संकलन गर्न थालेको ताइवानको परराष्ट्र मन्त्रालयको दाबी छ । ताइवानका कूटनीतिकर्मीहरूले उनीहरूलाई जान भने पनि नमानेर उल्टो आक्रमण गरेको र ताइवानीहरूलाई टाउकोमा चोट लागेकाले अस्पतालमा भर्ना गर्नुपरेको उनीहरूले बताए । 

ताइवानको परराष्ट्र मन्त्रालयका प्रवक्ता जोआन ओउले यसमा प्रतिक्रिया दिँदै भने, ‘हामी फिजीमा चिनियाँ दूतावासका कर्मचारीको यस कदमको कडा निन्दा गर्छौं । उनीहरूले कानून र सभ्यताको गम्भीर उल्लंघन गरेका छन् ।’

तर चीनले यस घटनाको अर्कै व्याख्या गरेको छ । फिजीमा रहेको चिनियाँ दूतावासले आफ्ना कर्मचारीहरू कार्यक्रमस्थल बाहिर सार्वजनिक स्थानमा रहेको र सरकारी कर्तव्य पालन गरिरहेको जानकारी दियो । 

ताइवानका अधिकारीहरूले उत्तेजक क्रियाकलाप गरेको र एक चिनियाँ कूटनीतिकर्मीलाई घाइते बनाएको आरोप चीनले लगाएको छ । 

सोमवार चीनको परराष्ट्र मन्त्रालयले प्रेस ब्रीफिङमा बताएअनुसार, कार्यक्रममा ताइवानको झण्डा देखाउने एक केक थियो । एक देशका रूपमा ताइवानलाई चीनले मान्यता नदिने प्रवक्ता झाओ लिजियानले बताए ।