कात्तिक २७, २०८०
तिहारकाे समयमा स्वदेशी पेन्ट्सको प्रयोग गरेर सरकारी निवासहरू चिटिक्क बनाइएको छ । यदि तपाईँ अहिले शीतलनिवासस्थित राष्ट्रपति भवन, बालुवाटारस्थित प्रधानमन्त्री निवास र प्रधान न्यायाधीशको निवासमा पुग्नुभयो...
दशैंको मुखमा सुर्खेतको वीरेन्द्रनगरका सडकपेटी (फूटपाथ) भरिभराउ छन् । दशैंको किनमेलका कारण अन्य समयभन्दा बढी किनमेल बढेको छ ।
लामो समयको लकडाउनपश्चात कोरोना संक्रमणको दर वीरेन्द्रनगरमा बढे पनि आम नागरिकले पर्बाह गर्न छोडेका छन् । दशैं मनाउने खर्च जोहो गर्न डोकोमा र सडकपेटीमा फलफूलदेखि तरकारी बिक्री गर्नेको संख्या दिनानुदिन बढिरहेको छ ।
कल्पना विश्वकर्मा वीरेन्द्रचोकमा तरकारी बिक्री गर्दै आइरहेकी छन् । उनको अन्य जागिर र व्यवसाय केही छैन । ‘३ छोराछोरीको लालनपालन मैले नै गर्नुपर्छ । लामो समय लकडाउन भएका कारण आम्दानी छैन । दशैं लागिसक्यो,’ उनले लोकान्तरसँग भनिन्, ‘दशैं हाम्रा लागि चुनौती हो । खर्च बढाउने माध्यमको रूपमा दशैं आउँछ । ऋण–कर्ज गरेरभन्दा फूटपाथमै व्यापार गरेर भए पनि २–४ हजार रुपैयाँ कमाउन सकिन्छ कि भनेर म यहाँ दिनभर नै पसल थापेर बस्दै आइरहेकी छु ।’
रामसरा कार्कीको पनि अवस्था उस्तै छ । उनका पति बितेको १० वर्ष भयो । लामो समय लकडाउन भएका कारण उनीसँग आम्दानीको नियमित स्रोत केही छैन । ‘छिमेकीका छोराछोरीले नयाँ लुगा लगाउँदा छोराछोरीलाई पनि नयाँ लुगा चाहिन्छ । उनीहरू दशैं आउनुभन्दा १ महिना अघिदेखि नै नयाँ लुगा भन्छन्,’ उनले भनिन्, ‘दशैं त हुनेखानेहरूको पर्व रहेछ । हामी जस्ता गरीबका लागि दशैं दशा बनेर आउँछ । दशैंले हजारौंको ऋण बोकाएर जाने गर्छ ।’
वीरेन्द्रनगरका सडक छेउमा डोकोमै मौमसी फलफूल बिक्री गरेर आम्दानी गर्ने र चाडबाडको खर्च जोहो गर्नेहरू धेरै छन् । तीमध्येकै वीरेन्द्रनगर–४ की ६० वर्षीया जगमती उपाध्याय पनि एक हुन् । उनले दशैं नजिकिँदै गर्दा डोकोमा अम्बा बेचेर खर्च जोहो गरेकी छन् । उनी भन्छिन्, ‘डोको रित्तिए मन हलुंगो हुन्छ । नत्र घर फर्किंदा भरी डोकोजस्तै मन पनि भारी हुन्छ ।’
उनी मात्रै होइनन्, दशैंको खर्च जुटाउन गाउँगाउँबाट काँक्रा, अमिलो ल्याई बिक्री गर्नेको जमात पनि सानो छैन । हरेकका आफ्नै बाध्यता र विवशता छन् । ‘बढ्दो तडकभडकका कारण हामीले पनि अरुलाई देखाउनकै लागि भए पनि मिठो–मसिनो खानुपर्ने र नयाँ लुगा लगाउनुपर्ने बाध्यता छ,’ वीरेन्द्रनगर–७ इत्रामका रमेश विश्वकर्मा भन्छन्, ‘यस्तो भड्किलो दशैंले धनीका लागि त रमाइलै भएको होला । तर गरीबलाई भने वर्षभर तिर्न नसकिने ऋणको भारी बोकाएर जान्छ ।’ उनले दशैं मनाउन आफ्नो क्षमता अनुसार नै खर्च गर्नुपर्नेमा जोड दिए ।
तिहारकाे समयमा स्वदेशी पेन्ट्सको प्रयोग गरेर सरकारी निवासहरू चिटिक्क बनाइएको छ । यदि तपाईँ अहिले शीतलनिवासस्थित राष्ट्रपति भवन, बालुवाटारस्थित प्रधानमन्त्री निवास र प्रधान न्यायाधीशको निवासमा पुग्नुभयो...
अर्थमन्त्री वर्षमान पुन 'अनन्त' समेत मुछिएको १३८ किलो सुन तस्करीको फाइल पर्याप्त अनुसन्धानविनै सरकारी वकिलको कार्यालयमा पुगेको छ । अर्थमन्त्रीका रूपमा पुन आएलगत्तै भन्सार विभागले पर्याप्त अनुसन्धानविनै फा...
मिडियाकै हितविपरीत काम गरेर विवादमा तानिएको विज्ञापन बोर्डले दुई वर्षमा राज्यकोषमा २० करोड ३१ लाख रुपैयाँ बढी व्ययभार थपेको छ । मिडियाको हितविपरीत एकपछि अर्को निर्णय गरेको बोर्डले विगत दुई वर्षमा २० करोड ३१...
नेपाल राष्ट्र बैंकले मंगलबारका लागि तोकेको विदेशी मुद्राको विनिमयदर अनुसार अमेरिकी डलर एकको खरिददर १३३ रुपैयाँ ०४ पैसा र बिक्रीदर १३३ रुपैयाँ ६४ पैसा रहेको छ । यसैगरी युरो एकको खरिददर १४२ रुपैयाँ १६ पै...
राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सभापति रवि लामिछाने र सोही पार्टीका नेता समेत रहेका पूर्व बैंकर अनिल केशरी शाहले 'चेक क्लियरिङ'का सम्बन्धमा गरेको दाबीमा गम्भीर प्रश्न उठेको छ । सहकारी ठगी प्रकरणमा प्रस्टीकर...
कर्मचारीलाई तलब खुवाउन समेत नसक्ने अवस्थाबाट गुज्रेको नेपाल वायु सेवा निगम (एनएसी)ले आर्थिक अवस्था सुधारेर अन्तर्राष्ट्रिय उडानका लागि विमान खरिद गर्दा लिएको ऋणको किस्ता तिर्न शुरू गरेको छ । लामो समय घाटामा रहे...
सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...
रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन । सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...
कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...