टिकापुरका सीताराम चौधरी लक्ष्मीपूजाको अघिल्लो दिन आफ्नै बारीमा काम गर्दै थिए । उनै सीताराम जो टिकापुर १ बनगाँउमा आज भन्दा तीन वर्ष देखी पुष्प अर्थात् (फूल)खेती गरिरहेका छन् । सुदूरपश्चिममा पुष्पखेती छैन भन्नेहरूका लागी उनी उदाहरणीय व्यक्ति हुन् ।

सयपत्री फूलको खेती गरेका उनले दुई सिजनमा फूल बिक्री गर्छन् । 'दुई लटमा बिक्री गर्छु, साउन र भदौमा रोपेको फूल तिहारको समयमा बिक्री हुन्छ भने फागुनमा रोपेको फूल चैतबाट बिक्री गर्न थालिन्छ’, उनले भने, ‘यो समय तिहारलाई मात्र लक्षित हुन्छ । यो समयभन्दा चैतमा उत्पादन भएको फूलबाट बढी आम्दानी हुन्छ । त्यतिखेर फूलको बढी मूल्य पाइन्छ ।’

वार्षिक ६ लाख आम्दानी, १७ जनालाई रोजगारी

तिहार शुरू भएपछि चौधरीको फूलबारीमा फूलका माला बनाउने काम भइरहेको छ । 'बारीबाटै प्रतिकिलो चार सय रुपैयाँ र बुनेको प्रतिमाला एक सय रुपैयाँका दरले बिक्री भइरहेको छ । तिहार नजिकिएकाले फूल प्याकिङ गरेर पठाउने काम भइरहेको छ, उनले भने, ‘प्याकिङ गरेर पठाएको फूल १० दिनसम्म राख्न सकिन्छ । तिहारलाई लक्षित गरेर विभिन्न जिल्लामा फूल र माला पठाइरहेका छौ ।’

सीतारामले फूलको बिक्रीबाटै वार्षिक ६ लाख रुपैयाँ आम्दानी गर्दै आएका छन् ।

पुष्प व्यवसायमा सहयोग गर्ने सीतारामकै घरका ५ जना सदस्य र अन्य १२ जना कामदारले समेत रोजगार पाएका छन् । 'फुलबारीमा सबै महिला कामदार छन् । फूल रोप्ने, गोडमेल गर्ने, मल हाल्ने र यतिखेर फूल टिप्ने, माला उन्ने र प्याकिङ गर्ने सबै काम उनीहरूले नै गर्छन्,' उनले भने, ‘कोरोना भाइरस सङ्क्रमण रोकथाम तथा नियन्त्रणका लागि सरकारले लागू गरेको बन्दाबन्दीले बजार पाउँदैन की भन्ने चिन्ता थियो, तर अहिले माग धान्नै मुस्किल भएको छ ।’ 

पुष्प खेतीबाट दसैँ तिहारमा मात्र हैन, मेला, महोत्सव, पूजा, महायज्ञ, विभिन्न कार्यक्रम वा सभा समारोहमा पनि उनकै बारीको फुल प्रयोग हुने गरेको छ । विगतका दुई वर्ष १० कट्टा क्षेत्रफलमा पुष्प खेती गरेका चौधरीले यस वर्ष कोरोना भाइरसका कारण बारीको फूल नबेचिने हो कि भन्ने चिन्ताले ८ कट्टा क्षेत्रफलमा मात्रै फुल खेती गरेका छन् ।

बजारमा कोरोना भाइरसको त्रासका बीच पनि माग बढी आइरहेको उनको भनाइ छ । 'यसबर्ष फुलको बिऊ लगाउने बेलामा बेचिने हो कि हैन भन्ने चिन्ता थियो,' उनले भने, ‘तर अहिले भने माग धेरै आएको छ मैले पुर्‍याउन सक्छु कि सक्दैन भन्ने चिन्ता छ ।’

अहिले पनि सुदूरपश्चिमका ९ वटै जिल्ला र बाँके, बर्दिया र दाङबाट पनि फूलको माग आइरहेको उनले बताए ।