मंसिर ११, २०८०
‘चिसो हावाले’ बोलको गीत युट्युबमा सार्वजनिक गरिएको छ । आइतवार बेलुका अकलादेवी म्युजिकको अफिसियल युट्युब च्यानलबाट सार्वजनिक गीतमा सुरज अगस्ती, लक्ष्मी खड्का र ध्रुव रेग्मीको स्वर छ । ...
मंसिर १८, २०७७
दशक अघिसम्म पनि मिस नेपाल सुन्दरी प्रतियोगिताबारे कम्युनिस्ट पार्टीका सदस्यहरूको धारणा अलि परम्परागत र रुढीवादी थियो ।
१५ वर्ष अघिसम्म त अन्तर्राष्ट्रिय सम्मेलन केन्द्रमा मिस नेपालको प्रतियोगिता चलिरहेको समयमा बानेश्वरमा प्रदर्शन हुन्थे ।
विरोधको नेतृत्व गर्नेहरू हुन्थे अखिल नेपाल महिला संघ र कम्युनिस्ट पार्टीका महिला संगठन । २०६५ सालमा संसद् बैठक बस्नुअघि मिस नेपालको प्रतियोगिता बीआईसीसीमा हुने गर्दथ्यो ।
जब मिस नेपाल प्रतियोगितामा नेपालको साझा पहिचान झल्किन थाल्यो बिस्तारै–बिस्तारै मिस नेपाल प्रतियोगितको विरोधका स्वरहरू सुक्दै जान थाले ।
हिजो स्वयं सुन्दरी प्रतियोगिताको विरोध गर्ने परिवारका सदस्यहरू प्रतियोगितामा भाग लिन थाले ।
मिस नेपाल बनेका ‘छोरीहरू’को पफर्मेन्स र लिडरशिपका कारण पनि विरोधका स्वरहरू सुक्दै गए । यो सुन्दरी प्रतियोगिताबारे नेपाली समाजमा आएको एउटा जबरजस्त परिवर्तन हो ।
दुई वर्षअघि नेकपाका सांसद विरोध खतिवडाकी छोरी श्रृंखला मिस नेपाल बन्न सफल भइन् । यसपटक समेत नेकपाकै सांसद इन्दु शर्माकी छोरी पनि मिस नेपाल प्रतियोगितामा सहभागी छन् ।
अझ रोचक कुरा त, उनी तराई–मधेशबाट प्रतियोगितामा समावेश भएका कारण चर्चामा छिन् । उनी हुन् सन्ध्या शर्मा ।
‘सुन्दरी प्रतियोगिताको नाममा जुन ढंगले मिस नेपाल प्रतियोगिताको विरोध भएको थियो, त्यो बिल्कुल गलत थियो,’ सन्ध्याका बुवा एवं नेकपा नेता रामकुमार शर्मा भन्छन्, ‘सुन्दरता भन्दा पनि उनीहरूभित्रको क्षमता परीक्षण हुने प्रतियोगिता हो भनेर अहिले धेरैले बुझ्न थालेका छन् ।’
शर्मा सत्तारुढ नेकपा केन्द्रीय सदस्य एवं पूर्व सांसद हुन्।
राज्यका हरेक निकायमा समानुपातिक समावेशी प्रतिनिधित्वको बहस चलिरहेको समयमा सुन्दरी प्रतियोगितामा मधेशकी छोरी सहभागी भएकी छन् । सन्ध्या मिस नेपाल भएमा पछाडि परेका मधेशका महिलाका लागि प्रेरणाको स्रोत बन्ने परिवारको विश्वास छ ।
मधेशमा दाइजो प्रथा उन्मुलनको लक्ष्य !
मधेशमा जन्मे हुर्केकी सन्ध्या शर्मा सानैदेखि अलि फरक स्वभावकी थिइन् । आफ्नो समाजमा छोरीहरूप्रति भइरहेको विभेदका कारण उनमा अलि विद्रोही स्वभाव पैदा भएको थियो ।
आमा इन्दुका अनुसार एकदिन काकाका छोराको बिहेको कुरा चलिरहेको समयमा दाइजोको कुरा उठ्यो ।
उनले दाइहरूसँग झगडा गरिन्, ‘यस्तो पढेलेखेको मान्छेले दाइजो बार्गेनिङ गर्न सुहाउँछ ?’
पढेर आफ्नै खुट्टामा उभिएका छोरीको बिहेमा पनि दाइजोको बार्गेनिङ ! यो त असह्य कुरा हो ।
उनले अठोट गरिन्– मसँग बिहे गर्न आउने कसैले दाइजो शब्द उच्चारण गर्यो भने पनि म उसँग बिहे गर्दिनँ, बरु त्यसै बस्छु ।
तराई मधेशमा अहिले पनि दाइजो एउटा मुख्य सामाजिक समस्या बनेको छ । दाइजोकै कारण महिला हिंसाका कारण पारिवारिक कलह र कयौं घटना भइरहेका हुन्छन् ।
शिक्षित बर्गका केटाहरू समेत दाइजोका लागि बार्गेनिङ गर्ने गरेको बेलाबखत चर्चामा आइरहन्छ ।
‘मधेसमा छोरीहरूलाई गर्ने विभेदविरुद्ध केही गर्छु भन्ने उनको सोच छ, राजनीतिक परिवारमा हुर्केको भएर होला समाज परिवर्तनमा लाग्ने उनको विचार छ,’ सन्ध्याकी आमा इन्दुले लोकान्तरसँग भनिन् ।
यसअघि दुईपटकसम्म मिस नेपाल प्रतियोगितामा सहभागी हुन फारम भरेकी सन्ध्या पढाइको शेड्युल नमिलेका कारण भाग लिन पाएकी थिइनन् । यसपटक भने प्रतियोगितामा सहभागी हुने अवसर मिल्यो ।
‘म कुनै नेसनल फिगर बनें भने दाइजोका नाममा तराई मधेशमा भइरहेको विभेदविरुद्ध अभियान चलाउने छु भन्ने छोरीको पहिलेदेखिको सोच हो, छोरीलाई पढाउनुपर्छ भन्ने चेतना फैलाउने उसको धोको छ,’ छोरीको लक्षबारे बुवा रामकुमारले भने ।
चुरे संरक्षण र पर्यावरण बचाउने सपना
सन्ध्या पढ्नमा पनि उस्तै अब्बल छन् । देहरादुनमा रहेको फरेस्ट रिसर्च इन्स्टिच्युट (एफआरए)मा छात्रवृत्ति कोटामा उनी एमएस्सी गर्दैछिन्, फरेस्टीमा । दक्षिण एसियाका लागि छुट्टाइएको १० जनाको कोटामा उनी छात्रवृत्ति पाएर एमएससी गर्न देहरादुन गएकी हुन् ।
बीएससी फरेस्टी गरेकी उनले चुरे संरक्षणबारे थेसिस गरेकी थिइन् । एमएससीमा पनि चुरे संरक्षणमा थेसिस गरेर पीएचडी गर्ने धोको रहेको बुवा रामकुमारले बताए । तराईको पर्यावरण जोगाउन भन्दै नेपालमा राष्ट्रपति चुरे संरक्षण कार्यक्रम लागू भएको छ ।
चुरे मासिँदा तराईका जिल्लामा बाढी र डुबानको समस्या बढ्दै गएको पर्यावरणविद्हरूले चिन्ता व्यक्त गरिरहेका छन् ।
‘नेपालको अन्नको भण्डार मधेशको पर्यावरण चुरेसँग गाँसिएको छ, चुरे क्षेत्रको संरक्षणका लागि अभियान चलाउनुपर्छ भन्ने उसको सोच छ, त्यसैमा पीएचडी गर्ने उनको लक्ष्य छ,’ रामकुमारले भने ।
रामकुमार आफू पनि फरेस्टीका विद्यार्थी हुन् ।
‘चिसो हावाले’ बोलको गीत युट्युबमा सार्वजनिक गरिएको छ । आइतवार बेलुका अकलादेवी म्युजिकको अफिसियल युट्युब च्यानलबाट सार्वजनिक गीतमा सुरज अगस्ती, लक्ष्मी खड्का र ध्रुव रेग्मीको स्वर छ । ...
हास्य कलाकार जोडी सीताराम कट्टेल ‘धुर्मुस’ र कुञ्जना घिमिरे ‘सुन्तली’ स्टेज शोमा फर्किएसँगै मेला–महोत्सवमा खोजिन थालेका छन् । अघिल्लो शनिवार कास्कीको लेखनाथ महोत्सवमा प्रस्तुति द...
अस्ट्रेलियाको एक साङ्गीतिक कार्यक्रममा गायक सुगम पोखरेलले दर्शकलाई माइकले हानेका छन् । आइतवार बिहानैदेखि सामाजिक सञ्जालमा उक्त भिडियो भाइरल भइरहेका छन् । शुक्रवार राती नेपालमा गएको भूकम्पमा ज्यान गु...
गायक हेमन्त शर्मा आइतबार पाल्पाली दर्शकमाझ प्रस्तुत हुँदैछन् । माथागढी गाउँपालिकाको सराइमा जारी महोत्सवमा पुगेर उनले प्रस्तुति दिन लागेका हुन् । उनीसँगै अहिलेकी चर्चित गायिका समीक्षा अधिकारी पनि महोत्सवमा आकर्...
ढुंगामाटोले बनेको घरको आँगनमा घरतर्फै फर्किएर केही मानिसहरू लाइन लागेका छन् । बार्दलीमा झुन्ड्याइएको ब्यानरमा लेखिएको छ, सक्किगोनि । ब्यानरको छेउमा उभिएका छन्, अर्जुन घिमिरे (पाँडे) । यो चर्चित ह...
नारायण रायमाझी निर्देशित चलचित्र ‘परदेशी २’को प्रदर्शन नेपालमा अझै जारी छ । चलचित्रले शनिवार प्रदर्शनको ५१ दिन पूरा गर्दैछ । प्रकाश सपूत, केकी अधिकारी र वर्षा शिवाकोटी स्टारर यो चलचित्र...
सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...
रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन । सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...
कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...