सरस्वती दर्लामी (चिदी) पाल्पाको बगनासकाली गाउँपालिकाको नवनिर्वाचित अध्यक्ष हुन् । नेकपा एमालेबाट गाउँपालिका अध्यक्षमा निर्वाचित चिदी लुम्बिनी प्रदेशकै एक्ली गाउँपालिका अध्यक्ष हुन् ।

स्थानीय तह निर्वाचनबाट लुम्बिनी प्रदेशमा २ पालिकाको नेतृत्वमा महिला छानिएका छन् । पश्चिम नवलपरासीको सुनवल नगरपालिकाको प्रमुखमा विमला अर्याल र बगनासकाली गाउँपालिकाको अध्यक्षमा सरस्वती ।

हल्की, निडर र शालिन व्यक्तित्वको रूपमा स्थापित सरस्वती यसअघि गाउँपालिकाको उपाध्यक्ष थिइन् । उनीसँग नेतृत्व क्षमता अद्भूत छ । समयसँगै आफूलाई सदाबहार बनाउन सक्ने प्रशस्त खुबी उनीसँग रहेकाले पार्टीले उनलाई अध्यक्षमा अगाडि सारेको एमाले पाल्पाका नेताहरू बताउँछन् ।

जुझारूपन, आत्मविश्वास, आँट र क्षमता ४० वर्षीया चिदीमा झल्किन्छ । अध्यक्ष चुनिएकी उनले ५ वर्ष उपाध्यक्ष भएर काम गरेकाले नेतृत्वमा आउने चाहना राखेकी थिइनन् । उनको जीत पाल्पाका लागि मात्र होइन, लुम्बिनी प्रदेशकै लागि फरक तस्वीर हो ।

उनीभन्दा ‘सिनियर’ नेताहरू बगनासकालीमा थिए । एक कार्यकाल उपाध्यक्ष भएर चलाइसकेपछि अरूले पनि अवसर पाउनुपर्छ । अरूलाई पालो दिने र आफू बाहिर बसेर सघाउँछु भनेर पटक–पटक पार्टीमा कुरा राखिन् उनले । सबै कार्यकर्ता र नेताहरूले ‘तपाईं नै अध्यक्ष हुनुपर्छ’ भनेपछि उनले त्यसलाई स्वीकार गरेर अगाडि बढिन् ।

यसअघि अध्यक्ष कांग्रेसले जितेको पालिकामा त्यसलाई ‘काउन्टर’ दिँदै गाउँपालिका हाँक्न सक्षम देखेपछि पार्टीले उनलाई अगाडि सारेको छ । 

‘अवसर पाएपछि जो कोहीले पनि समाज र देशका लागि नेतृत्व गर्न सक्छ । त्यो अवस्था मलाई पनि आयो,’ सरस्वतीले भनिन् । जनताको अथाह मायाले आफू निर्वाचित भएको उनी बताउँछिन् । पालिकाका शिक्षा, स्वास्थ्य, खानेपानी, रोजगारी, महिला अधिकारका मुद्दा उनको प्राथामिकतामा छन् ।

निर्वाचनमा उनको प्रतिस्पर्धी पनि महिला नै भइन् । नेपाली कांग्रेसकी सुनीता अधिकारीलाई ८३३ मतान्तरले पराजित गरिन् उनले । यसअघि २०७४ सालमा गाउँपालिका अध्यक्ष जितेको कांग्रेस यसपटक पराजित भयो ।

चिदीले ६ हजार ४६६ मत ल्याउँदा कांग्रेसकी अधिकारीले ५ हजार ६३३ मत मात्र ल्याइन् । उपाध्यक्षमा पनि एमालेकै हरि पाठक निर्वाचित भएका छन् । ९ वडा रहेको पालिकामा ६ वडामा एमाले विजयी भएर सरस्वतीले सहज रूपमा काम गर्न बहुमत पाएकी छन् ।

चुनावमा उनले धेरै पैसा खर्च गरिनन् । अतिआवश्यक झण्डा, व्यानर, पर्चा–पम्पलेट र सामान्य हिँड्दा कार्यकर्तालाई खाना–नास्ताबाहेक अरु खर्च नगरेको उनले बताइन् ।

चुनावमा नेताहरू पैसा बाँड्छन् भन्ने सुनिए पनि आफ्नो गाउँमा त्यस्तै नभएको उनी बताउँछिन् । उनले आफ्नो चुनावमा थोरै खर्च भएको बताइन् । ‘हिसाब त गर्ने बाँकी छ । ठ्याक्कै धेरै भएको छैन,’ उनी भन्छिन् । 

बगनासकालीमा दलहरूको प्रतिस्पर्धा सद्भावपूर्ण र स्वस्थ भयो, र्‍याली र प्रचारप्रसारमा पनि कसरी जाने, कुन वडामा को जाने भनेर सल्लाह गरेर नजुध्ने गरी प्रचार गरे । ‘प्रचारप्रसारमा पनि भीडभाड हुने ठाउँमा सल्लाह गरेर आज हामी यता जान्छौं, हजुरहरू अर्को टोल र गाउँतिर जानुहोस् भनेर सल्लाह अनुसार अगाडि बढियो । राजनीतिक सहमति र सहकार्य गरेर चुनावी प्रचारप्रसार गरियो,’ चिदीले भनिन् ।

चिदीको जन्म विक्रम संवत् २०३८ मंसिर २० गते अर्घाखाँचीको पाणिनी गाउँपालिकामा भएको हो । २०५६/०५७ मा क्याम्पस पढ्दा अनेरास्ववियू सदस्य बनेकी थिइन् उनी । उनले पाणिनी बहुमुखी क्याम्पसमा उच्च शिक्षा लिएकी हुन् । उनको विवाह २०५९ सालमा भयो । त्यसपछि राजनीतिक क्षेत्रमा निष्क्रिय भइन् ।

सामाजिक क्षेत्रमा काम गर्न थालिन् उनी । विभिन्न संघसंस्था र सहकारी, वडा नागरिक मञ्च, महिला स्वास्थ्य स्वयंसेविका भएर काम गरिन् उनले । २०७४ सालको पहिलो स्थानीय तह निर्वाचनमा पार्टीको गाउँ कमिटी सदस्य बनेर पालिका उपाध्यक्ष बनेकी थिइन् उनी । उनी अनेम संघ पाल्पाकी उपाध्यक्ष पनि भइन् । अहिले अनेम संघको प्रदेश सदस्य र एमाले जिल्ला कमिटी सदस्य छिन् । १ छोरा र १ छोरीकी आमा सरस्वतीका पति सेवानिवृत्त भारतीय सेना हुन् ।

‘हाम्रो गाउँपालिका विभिन्न सम्भावना भएको गाउँपालिका हो । हामीले गाउँपालिकाको आवश्यकता र समस्या पहिचान गरिसकेको हुनाले ५ वर्षमा  सबैसँग सहकार्य गरेर नमूना पालिका बनाउनेछौं,’ चिदी भन्छिन् ।  

उनले लक्षित वर्गको आर्थिक विकास, सामाजिक विकास र सशक्तीकरणमा मुख्य जोड दिने बताएकी छन् । गाउँपालिकामा खानेपानीको चरम अभाव छ । यहीँ कार्यकालभित्र कालीगण्डकी नदीबाट ‘लिफ्टिङ’ कार्यक्रमअन्तर्गत एक घर एक धारा शुद्ध खानेपानी वितरण गर्ने योजना बनाएको उनले सुनाइन् ।

‘गाउँपालिकामा खानेपानीको मूलको अभाव छ । पानीलाई शुद्धीकरण गरेर शुद्ध पिउने खानेपानी जनतालाई पुर्‍याउँछौं,’ उनी भन्छिन् ।

‘कृषि, पशुमार्फत र युवा स्वरोजगारका कार्यक्रमहरू सञ्चालन गर्ने, एकल महिला र एकल महिलाभित्र पनि युवा एकल महिला र विपन्न एकल महिलाहरूलाई आर्थिक आर्यआजनका लागि सीपमूलक तालिमहरू सञ्चालन गरेर व्यावसायिक बनाउँछौं,’ अध्यक्ष चिदीले भनिन् ।

गाउँपालिका बालमैत्री, पूर्ण र संस्थागत सुत्केरी गाउँपालिका घोषणा भइसकेको छ । यसलाई पूर्ण कार्यान्वयनको निरन्तरता दिनुपर्ने दायित्व पालिकालाई छ ।

पूर्वाधार विकासको क्षेत्रमा गाउँपालिकाका ९ वटै वडासम्म जोड्ने सडकहरू धुलो र हिलाम्मे छन् । सबै सडकहरू स्तरोन्नति गर्ने, मूल बाटोहरू कालोपत्रे गर्न प्रदेश र संघसँग पालिकाले समन्वय र पहल थाल्ने योजना बनाएको छ । त्यसका लागि जिल्लाबाट केन्द्र र संघमा प्रतिनिधित्व गर्ने नेता र सांसदहरूसँग पनि छलफल र समन्वयको काम चिदीले अगाडि बढाउँदैछिन् । 

गाउँपालिकाको प्रशासनिक भवन निर्माण कार्य भर्खरै शुरू भएको छ । भवनलाई सम्पन्न गरेर पायक पर्ने ठाउँबाट सेवा प्रवाह गर्ने, सबै सेवाहरू विकेन्द्रित गर्दै गाउँ, वडा र बस्तीसम्मै पुर्‍याइने उनले बताइन् । गाउँपालिकाको आवधिक योजना हालसम्म बनेको छैन, आवधिक योजना बनाउने कामलाई पनि पालिकाले प्राथमिकतामा राखेको छ ।