×

NMB BANK
NIC ASIA

युक्रेन युद्ध

खर्सनमा युक्रेनी प्रत्याक्रमण: व्यापक क्षतिको आकलन हुँदाहुँदै किन जाइलागे जेलेन्स्की ?

भदौ १७, २०७९

NTC
Sarbottam
Photo : Ukrinform
Premier Steels
Marvel

रुसले नियन्त्रणमा लिएको युक्रेनको खर्सन क्षेत्रमा युक्रेनी सेनाले चलाएको प्रत्याक्रमण असफल भइरहेको छ । 

Sagarmatha Cement
Muktinath Bank

विगत दुई महिनादेखि युक्रेन सरकार र पश्चिमले खर्सनबाट रुसीहरूलाई भगाउनका लागि प्रत्याक्रमण कारवाही चलाउने बताइरहेका थिए । हिमार्स रकेट प्रणालीको बलमा रुसलाई खर्समा धराशायी बनाउन सकिने उनीहरूको तर्क थियो । तर धेरैपटक टारेपछि बल्ल यो सातादेखि उनीहरूले उक्त कारवाही शुरू गरेका हुन् । 


Advertisment
RMC TANSEN
IME BANK INNEWS
shivam ISLAND

यो कारवाही चलाउने विषयमा सरकार र सेनाबीच मतभेद थियो । युक्रेनका सेनाप्रमुख भ्यालरी जालुझ्नी आक्रमण भन्दा पनि प्रतिरक्षात्मक कारवाही जारी राख्नु उपयुक्त हुने धारणा राख्थे । 


Advertisment
Nabil box
Kumari

युक्रेनले ठूलो संख्यामा सैनिकहरू गुमाइसकेकाले आक्रमणमा जाँदा अनावश्यक रूपमा जगेडा सैनिक र हतियार नष्ट हुने उनको जायज तर्क थियो । हुन पनि वायुसेना तथा आर्टिलरी समूहको सहयोगविना यो प्रत्याक्रमण सफल हुन नसक्ने जालुझ्नीलाई पक्कै ज्ञान छ ।

Vianet communication
Laxmi Bank

तर युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोदीमीर जेलेन्स्कीलाई कुनै पनि हालतमा आफू कमजोर देखिने कुरा पाच्य थिएन । युक्रेन प्रतिरक्षा गरेर बस्ने कमजोर पात्र नभई आक्रमण समेत गर्न सक्ने शक्ति हो भन्ने कुरा उनलाई प्रमाणित गर्नुपर्ने थियो चाहे त्यसका लागि उनीसँग पर्याप्त जनशक्ति तथा हातहतियार नहोस् । 

त्यसमाथि पश्चिमी सहयोगीहरूले युक्रेनी सेनालाई उपलब्ध गराएको हातहतियारको प्रभावकारिता पनि उनलाई जाँच्नुपर्ने थियो । अनि युक्रेन युद्धप्रति पश्चिमी जनताले उदासीनता देखाउन थालेकाले उनीहरूको ध्यान प्रत्याक्रमणमार्फत खिच्न सकिन्छ कि भनी जेलेन्स्कीले दाउ खेलेका हुन् । 

पश्चिमी जनता अब युक्रेन युद्धबाट वाक्कदिक्क भइसकेको अमेरिकाका विभिन्न सर्वेक्षणले प्रमाणित गरिसकेका छन् । अनि जर्मनीकी परराष्ट्रमन्त्री आन्नालेना बाएरबोकले जर्मन जनता अनिच्छुक भए पनि युक्रेनलाई प्राथमिकतामा राखिरहने बताएर जर्मनहरूको वर्तमान मनोदशाको वर्णन गरिसकेकी छन् । पोल्यान्ड र बाल्टिक मुलुकहरू बाहेक अन्य पश्चिमी देशमा युक्रेन युद्धप्रति जनताको चासो घट्दै गएको देखिन्छ ।

त्यसैले खर्सनमा प्रत्याक्रमण गर्ने अनि त्यहाँ प्राप्त आंशिक सफलतालाई बढाइचढाइ प्रस्तुत गरी पश्चिमाहरू ध्यान युक्रेनमा अड्याइरहने जेलेन्स्कीको रणनीति हो । आइतवार (अगस्ट २८) मा उनले सेनासँग गोप्य वार्ता गरे अनि त्यसै दिनबाट प्रत्याक्रमण थाले । 

यस प्रत्याक्रमणका कारण युक्रेनले कति सैनिक गुमाउनुपर्छ भन्ने कुरालाई उनले मतलब गरेनन् । पश्चिमले अन्तिम युक्रेनी जीवित रहुन्जेल रुसविरुद्ध लड्नका लागि जेलेन्स्कीलाई अह्राइरहेको छ र उनी त्यस आदेशलाई पालन गरिरहेका छन् । 

उनीहरू सुहोई स्टाभोक गाउँको बाटो हुँदै डाभीडोभ पुगेर रुसी प्रतिरक्षकहरूमाथि खनिएका थिए । अहिले युक्रेनीहरूले ल्युबोमिरोव्का, टेर्नोभी पोडी र लोजोभो समेत गरी पाँचवटा बस्ती नियन्त्रणमा लिएको बताइन्छ ।  तर रुसले आर्टिलरी हतियारमार्फत लगातार गोलीबारुद बर्साइरहेकाले युक्रेनीहरूलाई ती बस्ती नियन्त्रणमा राखिरहन गाह्रो पर्ने देखिएको छ ।

आखिर युक्रेनी सेनाप्रमुखले डर व्यक्त गरे जस्तै प्रत्याक्रमणका कारण युक्रेनी सेनाले भारी क्षति बेहोर्नुपरेको छ । युक्रेनले आफ्ना कति सैनिक गुमायो भनी आँकडा प्रकाशित नगरेको भए पनि रुसको रक्षा मन्त्रालयले १७ सय युक्रेनी सैनिक मारिएको जनाएको छ । त्यो संख्या बढाइचढाइ गरिएको हुन सक्छ तर युक्रेनले उल्लेख्य क्षति चाहिँ बेहोरेको छ । 

प्रत्याक्रमणमा युक्रेनका ४८ ट्यांक, ४६ वटा पैदल सैन्य वाहन, ३७ वटा सशस्त्र वाहन, भारी मशिनगन बोेकेका आठवटा पिकअप ट्रक समेत नष्ट गरिएको रुसले जनाएको छ । 

यत्तिको क्षति बेहोरेको युक्रेनले खासै लाभ हासिल गर्न चाहिँ सकेको छैन । विभिन्न टेलिग्राम च्यानलमा आएको खबर हेर्दा युक्रेनले आन्द्रीव्का र डाभीडोभ ब्रोडमा आंशिक सफलता पाएको छ । 

उनीहरू सुहोई स्टाभोक गाउँको बाटो हुँदै डाभीडोभ पुगेर रुसी प्रतिरक्षकहरूमाथि खनिएका थिए । अहिले युक्रेनीहरूले ल्युबोमिरोव्का, टेर्नोभी पोडी र लोजोभो समेत गरी पाँचवटा बस्ती नियन्त्रणमा लिएको बताइन्छ । 

तर रुसले आर्टिलरी हतियारमार्फत लगातार गोलीबारुद बर्साइरहेकाले युक्रेनीहरूलाई ती बस्ती नियन्त्रणमा राखिरहन गाह्रो पर्ने देखिएको छ । अनि रुसको वायुसेनाले पैदल सेनालाई भरपूर सहयोग गरिरहेकाले युक्रेनलाई सहज नहुने देखिन्छ । 

त्यसमाथि रुसले विगत ६ महिनादेसख अपनाएको घेराबन्दी गरी निश्चित ठाउँमा ल्याएर शत्रु सैनिकलाई धूलोपीठो पार्ने युद्ध रणनीति अहिले पनि कार्यान्वयन गरी युक्रेनीहरूलाई सोत्तर पारिरहेको छ । अनि खर्सन क्षेत्रको समथर भूभाग पनि रुसी आक्रमणका लागि अनुकूल रहेको सैन्य विश्लेषकहरू बताउँछन् । 

रुसलाई पछि हटाउन सकिन्न भन्ने थाहा पाउँदापाउँदै पनि जेलेन्स्की आफ्ना सैनिकहरूको बलिदान दिन तयार छन् । अहिलेसम्म युक्रेनका लगभग १ लाख सैनिकको मृत्यु भइसकेको अनि त्यति नै संख्यामा युक्रेनी सैनिकहरू पुनः युद्ध लड्न नसक्ने गरी सख्त घाइते भएको बताइन्छ । 

यस प्रत्याक्रमणमा पश्चिमी युक्रेनबाट ल्याइएका १२८औं माउन्टेन असल्ट ब्रिगेडका सैनिकहरू उपयोग गरिएको र तिनलाई आफूहरूले हराएको रुसको दाबी छ । त्यो सही हो भने युक्रेनका जगेडा सैनिक पनि धमाधम सकिन थालेका छन् । 

सैनिक आपूर्ति गर्न नसकेकाले युक्रेनी अधिकारीहरूले बन्दूक तेर्स्याएर युवाहरूलाई जबर्जस्ती भर्ती गरिएका भिडियो पनि सार्वजनिक भएका छन् । पश्चिमको घातक हतियार पाए पनि त्यसलाई राम्ररी चलाउन नजान्ने अव्यावसायिक सैनिकको भरमा युक्रेनले यो प्रत्याक्रमण गरेको देखिन्छ ।

जेलेन्स्कीले किन यो आत्मघाती प्रत्याक्रमणको आदेश दिएका हुन्, माथि नै उल्लेख गरिसकिएको छ । उनले पनि पूर्ण स्वेच्छाले यो आदेश दिएका हैनन् । अगस्ट २६ मा द न्युयोर्क टाइम्समा एन्ड्रु ई क्रेमरले तयार पारेको समाचारमा उल्लेख भएअनुसार, जेलेन्स्कीलाई प्रत्याक्रमण शुरू गर्न दबाब थियो । 

कसले त्यो दबाब दिएको हो त ? उत्तर स्पष्ट छ– अमेरिका । अनि अमेरिका किन यस प्रत्याक्रमणका लागि मरिहत्ते गर्दैछ त ? 

चुनावी हिसाबकिताबमा यसको उत्तर भेटिन्छ । बाइडन प्रशासनको समर्थन सूचकांक विगत एक वर्षदेखि ओरालो लागेको लाग्यै छ । त्यस्तो स्थितिमा विपक्षी रिपब्लिकनहरूले नोभेम्बर महिनामा हुने मध्यावधि निर्वाचन जितेछन् भने बाँकी दुई वर्षको कार्यकालमा बाइडनले कुनै पनि प्रमुख नीति पारित गराउन सक्दैनन् । 

त्यसैले बाइडन प्रशासन युक्रेनमा आंशिक मात्र भए पनि विजय प्राप्त गरेको देखाउन पाए चुनावमा आफूलाई फाइदा हुने आकलन गरिबसेको छ । आफूले लिएको युक्रेन नीति सफल भएको अमेरिकी जनतालाई प्रमाणित बाइडन प्रशासनले प्रमाणित गर्नुछ । त्यसैले खर्सन प्रत्याक्रमणको असफलताको ज्ञान हुँदाहुँदै पनि अमेरिकाले त्यसलाई अगाडि बढाउन लगाएको हो । 

अहिलेको स्थिति दोस्रो विश्वयुद्धको अन्त्य हुने बेलाको जस्तै देखिन्छ । सन् १९४५ को आरम्भमा नाजी जर्मनीले युद्ध हारिसकेको कुरा सबैलाई थाहा थियो । नाजीहरूले कतिखेर आत्मसमर्पण गर्लान् भन्ने मात्र अपेक्षा थियो । तैपनि हिटलरले अन्तिमसम्म आफ्ना सैनिकहरूलाई लडिरहन आदेश दिएका थिए । युक्रेन युद्ध पनि त्यस्तै खतरनाक मोडमा आइपुगेको छ । 

तर त्यति मात्र कारण हैन । अमेरिकाको एकध्रुवीय प्रभुत्व नै दाउमा परेकाले ऊ युक्रेन विजयी भएको साबित गर्न कम्मर कसेर लागिपरेको हो । 

अमेरिकाको यस प्रयासका कारण अहिलेको स्थिति दोस्रो विश्वयुद्धको अन्त्य हुने बेलाको जस्तै देखिन्छ । सन् १९४५ को आरम्भमा नाजी जर्मनीले युद्ध हारिसकेको कुरा सबैलाई थाहा थियो । नाजीहरूले कतिखेर आत्मसमर्पण गर्लान् भन्ने मात्र अपेक्षा थियो । तैपनि हिटलरले अन्तिमसम्म आफ्ना सैनिकहरूलाई लडिरहन आदेश दिएका थिए । युक्रेन युद्ध पनि त्यस्तै खतरनाक मोडमा आइपुगेको छ । 

रुसलाई यस युद्धमा हराउन सकिन्न भन्ने अमेरिकालाई थाहा पनि छ तर रुसको विजयलाई जसरी भए पनि रोक्नु पनि छ । त्यसका लागि अमेरिकाले जस्तो कदम पनि चाल्न सक्छ । 

हुन पनि रुस यस युद्धमा विजयी भएपछि सोभियतकालमा झैं आफ्नो पश्चिमी सीमामा रणनीतिक गहिराइ स्थापित गर्न सफल हुनेछ । अझ त्यसभन्दा पनि खतरनाक कुरा त, रुसको विजयले अमेरिकाको एकध्रुवीय प्रभुत्वलाई विधिवत अन्त्येष्टि गर्नेछ । 

युक्रेनको भूमिमा अमेरिकाले चलाएको छद्मयुद्धमा रुस विजयी भएपछि विश्व शक्ति सन्तुलनमा आधारित बहुध्रुवीयतामा प्रवेश गर्नेछ । अमेरिकालाई द्विध्रुवीयतासम्म पाच्य छ, बहुध्रुवीयता उसका लागि सर्वथा अस्वीकार्य व्यवस्था हो ।

त्यसैले शीतयुद्धपछिको आफ्नो एकध्रुवीय प्रभुत्व अक्षुण्ण राख्नका लागि अमेरिकाले जस्तो कदम पनि उठाउन सक्छ । युक्रेनमा जनधनको व्यापक क्षति हुने गरी गराइएको छद्मयुद्ध त्यसको एक झलक मात्र हो । खर्सन प्रत्याक्रमण जस्तो आत्मघाती कारवाही त्यसैको एक हिस्सा हो । 

पढ्नुहोस्, यो पनि :

hAMROPATRO BELOW NEWS
TATA Below
माघ १८, २०८०

सत्ता र शक्तिको आडमा गैरकानूनी ढंगले सरकारी जग्गा हडप्ने नेपालको शक्तिशाली व्यापारिक घराना चौधरी ग्रुपमाथि राज्यको निकायले पहिलोपटक छानबिन थालेको छ । काठमाडौंको बाँसबारीमा ठूलो परिमाणमा सरकारी जग्गा...

चैत १, २०८०

सर्वोच्च अदालतको परमादेशले प्रधानमन्त्रीबाट पदमुक्त भएपछि नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओली बालुवाटारबाट रित्तो हात फर्केका थिए, २०७८ असार ३० गते । संसद् विघटनको अवगाल छँदै थियो, लामो समय सँगै राजनीति गर...

माघ १५, २०८०

अन्तिम समयमा आएर कुनै फेरबदल नभएको खण्डमा सम्भवत: आज एनसेलको शेयर खरिद बिक्री सम्बन्धमा छानबिन गर्न सरकारले गठन गरेको समितिले आफ्नो अध्ययन प्रतिवेदन बुझाउने छ । बहस चरम उत्कर्षमा पुगेका कारण एक निजी कम्पनीको अप्...

माघ १८, २०८०

चरम आर्थिक संकटबाट गुज्रिएको श्रीलंकाले सन् २०२२ को अन्त्यतिर औषधि किन्ने क्षमता पनि गुमाएको थियो । ५० अर्ब डलरभन्दा बढीको विदेशी ऋण 'डिफल्ट' भएको थियो भने लाखौंले रोजगारी गुमाएका थिए । दशौं लाख मान्छे...

मंसिर १९, २०८०

कुनै राजनीतिक संक्रमण वा अवरोध नभएको समयमा मन्त्रीहरूबीच कसले राम्रो काम गर्ने भनेर प्रतिस्पर्धा हुनुपर्ने हो । तर, विडम्बना ! सहज राजनीतिक अवस्थामा पनि झन्डै एक वर्षसम्म सरकारमा रहेका अधिकांश मन्त्रीको कार्यप्रगति ...

पुस ६, २०८०

एकाधबाहेक अधिकांश मन्त्रीले प्रभावकारी कार्यसम्पादन गर्न नसकेपछि प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ स्वयंले मन्त्रीहरूलाई प्रस्ट चेतावनी दिएका छन् । नेपालीलाई नक्कली भुटानी शरणार्थी बनाएर अमेरिका ला...

अपराजित जनयुद्धको पराजित कथा

अपराजित जनयुद्धको पराजित कथा

चैत १४, २०८०

सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...

निर्मोही राज्य र युगीन अवतारको प्रतीक्षामा नेपाली समाज

निर्मोही राज्य र युगीन अवतारको प्रतीक्षामा नेपाली समाज

चैत १२, २०८०

रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन ।  सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...

सत्यको खोजी

सत्यको खोजी

चैत १०, २०८०

कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...

x