जेठ १९, २०८०
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल 'प्रचण्ड' अहिले चार दिने भारत भ्रमणमा छन् । भ्रमणका क्रममा ७ बुँदे सम्झौतापत्रमा हस्ताक्षर भएको छ । प्रधानमन्त्री प्रचण्डले दिल्लीमा नेपाली सञ्चारकर्मीसमक्ष कुरा राख्दै आफ्नो भ्रमणले ...
माघ १८, २०७९
मूलधारका स्थापित राजनीतिक दललाई भ्रष्ट र अनैतिक तथा नेताहरूलाई पदलोलुपको आरोप लगाउँदै ‘नैतिक राजनीति’ गर्ने भन्दै दल खोलेका पूर्व पत्रकार रवि लामिछानेले गुमेको गृहमन्त्री पदमा बार्गेनिङ गरेर आफ्नो भेद खोलेका छन् ।
कीर्ते नागरिकता देखाएर राजनीतिक दल गठन गरेका रविले त्यही नागरिकताको भरमा चुनाव लडे, जितेर आए अनि अस्वाभाविक रूपमा एकैपटक उपप्रधानसहित गृह मन्त्रालय पाए ।
नागरिकताको विषय अदालतमा विचाराधीन रहेको र पासपोर्ट दुरुपयोगको आरोप लागेका लामिछानेलाई गृह प्रशासनको साँचो सुम्पिँदा नै यसको विरोध भएको थियो । सत्ता स्वार्थका लागि जस्तोसुकै सम्झौता गर्न तयार हुने राजनीतिक दलले रविलाई गृहको साँचो सुम्पेर बिरालोलाई दूधको साक्षी बनाए ।
जेहोस्, नागरिकतामा रविले गरेको जालसाजीलाई सर्वोच्च अदालतले मान्यता दिएन । संवैधानिक इजलासले लामिछानेले जालसाजीपूर्ण ढंगले प्रयोग गरेको नागरिकतालाई अवैध भनिदियो । सर्वोच्चको एक आदेशले उनको सांसद, मन्त्री र पार्टी सभापतिको पद एकै झड्कामा गयो ।
माघ १३ गते शुक्रवार सर्वोच्चको आदेशपछि आफूलाई ‘अनागरिक’ भएको गुनासो गर्दै लामिछाने निन्याउरो मुख लगाउँदै सिंहदरबारबाट लुरुलुरु बाहिरिए । सर्वोच्चको आदेशलाई स्वागत गर्ने बताएका रविले उपनिर्वाचनको तयारी गर्लान् भन्ने धेरैको विश्वास थियो । सर्वोच्चकोे आदेशले पदच्युत भएका लामिछानेलाई ३ दिनमै गृहमा फर्किने महत्त्वाकांक्षा पलायो, आफैंलाई पुनः गृहको चाबी दिनुपर्ने हठ राखे ।
सर्वोच्च अदालतको पूर्णपाठ पर्खने धैर्यता पनि उनले गरेनन् । झूटा नागरिकता पेश गरेर जितेको सांसद पद खारेज भइसक्दा पनि उनले आफूलाई लज्जाबोध गरेनन् । बरु सत्ता साझेदार दलका नेतामार्फत प्रधानमन्त्रीमाथि दबाब सिर्जना गरेर तत्कालै सत्तामा पुग्ने सपना देख्न थाले ।
आइतवार जिल्ला प्रशासन कार्यालयबाट नागरिकता प्राप्ति गरेसँगै उनमा गृह मन्त्रालयमा फर्कने महत्त्वाकांक्षा पलायो, उनले एकैदिन पार्टीका ३ बैठक राखेर नाटकीय ढंगले आफूलाई पार्टी सभापति बनाए । त्यसैको आडमा गृह मन्त्रालयमा आफूलाई पुनर्बहाली नगरे पार्टी सरकारबाट बाहिरिने घुर्की प्रधानमन्त्री प्रचण्डलाई दिए । गृहमन्त्रीमा पुनः नियुक्त गर्न रास्वपाले दबाब दिएको प्रचण्डले पार्टी बैठकमा ब्रिफिङ गरेका थिए ।
चुनावपछि बनेको नयाँ संसद्को अधिवेशन शुरू भएको १ महिना नहुँदै गैरसांसदलाई मन्त्री, त्यो पनि गृहको जिम्मा लगाउनु संसदप्रतिको घोर अपमान हुने थियो । भोलिका दिनमा पनि प्रचण्डले गैरसांसदलाई मन्त्री नियुक्त गरे भने त्यो लोकतन्त्रप्रतिको घात हुनेछ ।
नैतिकताको पाठ सिकाएर, अनैतिकताको नमूना !
जुन प्रवृत्तिको विरोध गरेर रवि राजनीतिमा स्थापित भए, उनका क्रियाकलाप त्यही पुरानो कुराको पुनरावृत्ति गरिरहेका छन् । नैतिकताको पाठ सिकाउने उनले आफ्नै बोली बिर्सिए । उनी पत्रकारिता कर्ममा छँदा उपप्रधानमन्त्रीको भीड बनाइएकोमा विरोध गर्दथे । गैरसांसदलाई मन्त्री बनाइएकोमा उनको आक्रोश हुन्थ्यो ।
अक्टोबर ८, २०२१ मा तत्कालीन प्रधानन्यायाधीश चोलेन्द्र शमशेर जबराको कोटामा गजेन्द्र हमाल मन्त्री बनेको दिन रविले ट्वीटरमा लेखेको सन्देश अहिले सामाजिक सञ्जालमा छ्यापट्यापती छ । उनले लेखेका छन्, ‘गैरसांसद मन्त्री भै छाडे । विधि पद्धति, आदेश परमादेश फ्लोर क्रस र यो लिमिट क्रस, उफ् !’
रविको आजको हैसियत गजेन्द्र हमालको जस्तै हो तर उनी गृहमन्त्रीका लागि मरिहत्ते गरिरहेका छन् । आफूलाई गृहमन्त्रीको शपथ नगराए सरकारबाट बाहिरिने भनेर मोलमोलाइ गरिरहेका छन् । उनले भन्ने गरेकोे विधि र पद्धतिको कुरा आफ्नो हकमा भने लागू नपर्ने परिभाषा बनाउँदै छन् ।
लामिछानेका प्रत्येक क्रियाकलाप चुनावअघि आफैंले गरेका प्रतिबद्धताको विपरीत छन् । ‘रवि लामिछाने प्रालि’ जस्तै बन्न पुगेको राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) ले ‘हामी के गर्दैनौं’ शीर्षकमा लेखेको प्रतिबद्धता पत्रमा चुनाव हारेको व्यक्तिलाई चोर बाटोबाट सरकारमा नलैजाने उल्लेख थियो । लाज पचाएर आज उनी आफैं त्यहीँ चोर बाटोबाट गृहमन्त्री बन्नका लागि कहिले बालकोट र कहिले बालुवाटारको परिक्रमा गरिरहेका छन् ।
‘तातै खाउँ, जल्दै मरौं’ भने जसरी गृहमन्त्रीमा पुनः नियुक्ति हुन खोज्नुको उनको उद्देश्य पासपोर्ट छानबिनलाई फितलो बनाउनु रहेको सत्ता साझेदार दलका नेताहरू बताउँछन् । ‘उहाँलाई गृह मन्त्रालय नै चाहिने, आफैं नै मन्त्री बन्नुपर्ने कुराको अर्थ बुझ्न गाह्रो छैन तर पासपोर्टको छानबिन नटुंगिई फेरि गृह दिन सकिँदैन,’ प्रधानमन्त्री निकट स्रोतले लोकान्तरसँग भन्यो ।
गृहमा गएर पासपोर्ट छानबिनलाई फितलो बनाउने रविको भित्री योजनाको सूचना बालुवाटार पुगिसकेको छ । नागरिकताको विषयभन्दा पासपोर्टको विषय जटिल भएकाले त्यसलाई सामसुम पार्न उनले सरकारमा जाने र सत्ताको ‘दुरुपयोग’ गर्ने खतरा रहेको सुरक्षा स्रोतहरू बताउँछन् ।
वैकल्पिक राजनीति धमिल्याउने अर्को माछो !
रवि नेपाली राजनीतिको अपवाद बन्छन् र परम्परागत राजनीतिक दलले गरेका गल्ती दोहोर्याउँदैनन् भन्नेमा धेरैलाई सन्देह थियो । भयो पनि त्यस्तै । उनले सत्तारोहणको पहिलो महिनामै आफ्नो चरित्र उजागर गरेका छन् । परम्परागत दलभन्दा रवि फरक हुन्, उनले राजनीतिक चरित्र देखाउँछन् भनेर प्रतिरक्षा गर्नेहरू अहिले दुलो पस्नुपर्ने अवस्था आएको छ ।
चुनावको बेला रविको गुणगान गाउनेहरू अहिले गुमनाम भइसकेका छन्, उनको कदमको प्रतिरक्षा परको कुरा भयो, रविको अधैर्यतालाई बुझेका कतिपयले भने उनी ‘लङ रेशको घोडा’ होइनन् भनेर पहिल्यै विश्लेषण गरेका थिए । नेपाली कांग्रेस, नेकपा एमाले र माओवादी केन्द्रजस्ता मूलधारका राजनीतिक दलप्रतिको आक्रोशस्वरूप मंसिर ४ गतेको चुनावमा रवि लामिछानेले स्थापना गरेको दललाई भोट दिएका थिए ।
जनतासँग भावनात्मक कुरा गरेर पाएको भोटलाई उनीहरूले सत्ता बार्गेनिङको मोलमोलाई शुरू गरेका छन् । ‘विगतमा पनि वैकल्पिक राजनीति गर्छु भनेर आएका रवीन्द्र मिश्रहरूले वातावरण बिगारेका थिए, रवि वैकल्पिक राजनीतिको पानी धमिल्याउने माछो बने,’ विगतमा रवीन्द्रसँगै राजनीति गरेका एक नेताले भने ।
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल 'प्रचण्ड' अहिले चार दिने भारत भ्रमणमा छन् । भ्रमणका क्रममा ७ बुँदे सम्झौतापत्रमा हस्ताक्षर भएको छ । प्रधानमन्त्री प्रचण्डले दिल्लीमा नेपाली सञ्चारकर्मीसमक्ष कुरा राख्दै आफ्नो भ्रमणले ...
तेस्रोपटक प्रधानमन्त्री भएका पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले भोलिदेखि भारतको औपचारिक भ्रमण गर्दैछन् । प्रधानमन्त्री भएको ५ महिनापछि प्रचण्ड भारतको चार दिने भ्रमणमा जान लागेका हुन् । संसद्लाई जानकारी ...
भारतको नयाँ संसद् भवनमा राखिएको राजदण्ड सेन्गोलका विषयमा विभिन्न बहसहरू भइरहेका छन् । सेन्गोल र यसको इतिहासका बारेमा संक्षिप्त चर्चा गरौं । सेन्गोल तमिल शब्द सेम्मईबाट बन्छ । त्यसको अर्थ धर्मपरायणता हु...
दिनहुँजसो दलका शीर्ष नेताहरू विभिन्न कार्यक्रममा निस्किन्छन्, भाषण गर्छन्, यो वर्षौंदेखिको नियमित कर्म हो । तुइन विस्थापित नहुँदा विद्यालय हिँडेका बालबालिका नदीमा खस्ने देशका नेताहरू लाखौंको हेलिकप्टर चा...
संसदीय प्रणालीमा प्रतिपक्षीलाई व्यवस्थाको गहना मानिन्छ । संसद् प्रतिपक्षकै हो भनिन्छ, किनकि सत्तारुढ दलका नेता नै प्रधानमन्त्री हुँदा सरकारलाई खबरदारी गर्न, गलत कदमतर्फ जान नदिई जिम्मेवार बनाउन प्रतिपक्षको भूमिका हुन्...
गएको स्थानीय तह, प्रदेशसभा र प्रतिनिधिसभाको निर्वाचनपछि स्वतन्त्र र नयाँ दलले सच्चिने नभए र सक्किने सन्देश परम्परागत पार्टीलाई दिएका छन् । सच्चिन, नेतृत्व हस्तान्तरण गर्न, कार्यक्रममा नवीनता र आक्रामकता ल्याउन प...
हाम्रो गाउँमा जक्खर नाम गरेको एउटा भाग्यमानी राँगो थियो । गाउँभरीका भैँसीहरूलाई गर्भवती बनाउने उसको ठेक्काजस्तै थियो । दिनमा कम्तीमा ५/६ वटा भैँसीसँग जक्खरको घम्साघम्सी हुन्थ्यो । हाम्रो गोठको डल्ली भैँसी प...
यतिबेला भारतले संसद्मा राखेको ‘अखण्ड भारत’को नक्साले तरंग छाएको छ । नक्सामा वरपरका अन्य देशको भूगोल पनि समावेश छ । तर, नेपाल मात्र किन तरंगित बन्यो त ? धेरैलाई लाग्ने जिज्ञासा हो यो । भ...
बजेट भाषणमा प्राय: धेरैको ध्यान हुन्छ नै । अर्थमन्त्री डा. प्रकाशशरण महतले सोमवार मध्याह्न आगामी आर्थिक वर्ष २०८०/०८१ बजेट भाषण गरिरहँदा संसद्मा एकाएक हाँसो फैलियो । महतले बजेट भाषण गरिरहँदा प्रतिनिधिसभा स...