गृहमन्त्रालय नै पाउनुपर्ने अडान राख्दै २ दिने अल्टिमेटम दिएको राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी अडानबाट पछाडि हटेको छ । 

बिहीबार केन्द्रीय कार्यसमिति र संसदीय दलको संयुक्त बैठकले सत्ता गठबन्धनको सहमति अनुसार गृहमन्त्रालय आफ्नो दललाई दिनुपर्ने भन्दै २ दिने अल्टिमेटम दिएको थियो । रास्वपाका सभापति रवि लामिछानेलाई नै गृहमन्त्रालय फेरि दिनुपर्नेमा लबिङ गर्दै आएको रास्वपा यो अडानबाट पनि ब्याक भएको प्रधानमन्त्रीनिकट स्रोतको दाबी छ । 

‘दुई दिने अल्टिमेटम दिएको भए पनि रास्वपाले गृहमन्त्रालयको दाबी छोडेको छ’, प्रधानमन्त्रीनिकट स्रोतले लोकान्तरसँग भन्यो, ‘गृहसँगै उनीहरूले गैरसांसद रवि लामिछानेलाई फेरि गृहमन्त्री बनाउनुपर्ने अडान पनि छोडेका छन् ।’ 

माओवादी स्रोतका अनुसार भौतिक पूर्वाधार वा अर्को कुनै मन्त्रालय लिनेगरी गरी रास्वपा नयाँ सहमति गर्न लगभग तयार भएको छ । ‘गृह मन्त्रालय नपाउँदा सरकार छोड्दाको हानिनोक्सानी र आलोचना उनीहरूले नै धेरै बेहोर्नुपर्ने भएपछि उनीरूले गृह र रविको दुवै दाबी छोड्ने मनस्थिति बनाएका हुन्’, माओवादी स्रोत भन्छ, ‘पार्टी बैठकमा पनि तत्काल गृहमन्त्रालय नपाउँदा सरकार छोड्ने निर्णयले पार्टीको निर्णय हचुवा र आलोकाँचो हुने दबाबपछि उनीहरू नरम बनेका हुन सक्छन् ।’ 

माओवादीको बैठकबाट बाहिरिँदै प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड ‘अहिले मेरो कुरा हुँदैछ, समस्याको समाधान हुन्छ’ भन्दै बाहिरिएका थिए । प्रचण्ड शनिबार माओवादी बैठकपछि बाहिरिएपछि साँझ रवि प्रचण्डलाई भेट्न बालुवाटार पुगेका थिए । 

यो भेटमा पनि प्रचण्डले गृहमा अडान नलिँदा अवस्था सहज हुने भन्दै विकल्प सोच्न सुझाएको बालुवाटार स्रोतको दाबी छ । प्रचण्डको भनाइमा रविले विकल्पको निम्ति तयार रहेको जनाउ दिएको बुझिएको छ । 

‘अहिले साँझ पनि प्रधानन्त्रीसँग भेट्न लामिछाने बालुवाटार आउनुभएको थियो । उहाँले गृहमा व्यक्ति र पार्टीको अडान नलिनुस् यो मन्त्रालय तत्काल हामीसँग रहन्छ भन्नुभएको छ’, बालुवाटार स्रोतले भन्यो, ‘प्रधानमन्त्रीको अदालतको पूर्णपाठ, लामिछानेमाथि उठेका पासपोर्टसहित विषयको प्रश्न पनि बाँकी रहेको बताएपछि उहाँ विकल्को निम्ति तयार जस्तै देखिनुभएको छ ।’

४ मंसिरमा रास्वपा अध्यक्ष लामिछानेले प्रयोग गरेको नागरिकता नै सर्वोच्च अदालतले अमान्य कायम गरेपछि १३ माघमा उनको सांसद पद खारेज भएको थियो । सँगै गृहमन्त्री र पार्टी सभापति पद पनि खारेजीमा परेको थियो । तर १५ माघमा रवि पुनः नेपाली नागरिकता निकालेलगत्तै सोही दिन पार्टी सभापति बने ।

नागरिकता पाएकै दिनदेखि रविले आफूलाई फेरि गृहमन्त्री बनाउन प्रधानमन्त्रीसँग तीन पटक भेटेरै दबाब दिएका थिए । 

एमाले अध्यक्ष केपी ओलीलाई पनि पटकपटक भेट गरे । तर गृहमन्त्री बनाउन तयार नभएपछि बिहीबार उनले सामाजिक संजालमा लेख्दै सरकार छोड्नेसम्मको चेतावनी दिएका थिए । लगत्तै पार्टीको केन्द्रीय समिति र संसदीय दलको बैठक राखेर सरकारबाट फिर्ताको निर्णय गर्ने तयारी रविको थियो ।

तर अधिकांशले गृह नपाएर सरकार छोड्दा गलत सन्देश जाने बताएपछि रविले पार्टीलाई यो निर्णयमा अघि बढाउन सकेनन् । यसैले दुई दिनको समय दिएर उच्चस्तरीय राजीतिक संयन्त्रको बैठकको माग उनीहरूले गरेका थिए । उनीहरूको दिएको दुई दिनको अल्टिमेटम पनि शनिबार सकिएको छ ।

तर अल्टिमेटम नसकिँदैदेखि रास्वपा गृहको अडान छोडन तयार भएको हो । रास्वपाका प्रवक्ता मुकुल ढकालको सचिवालयले भने उच्चस्तरीय राजनीतिक संयन्त्रको बैठक बसेपछि एउटा टुंगोमा पुग्ने जानकारी दियो । 

‘पार्टी महामन्त्री एवं प्रवक्ता पार्टीको प्रदेशको संगठन विस्तारका क्रममा दुई दिनदेखि पोखरामा हुनुहुन्छ । तर उच्चस्तरीय संयन्त्रको बैठक बसेर एउटा टुंगोमा पुगेपछि मात्रै हामी एउटा निर्णयमा पुग्छौं’, प्रवक्ताका स्वकीय सचिव युवराज बानियाँले भने, ‘हाम्रो आन्तरिक बैठक पनि बसेको छैन । हामी उच्चस्तरीय समितिको निर्णय कुरिरहेका छौं । त्यसपछि कसरी अगाडि बढ्ने भन्ने टुंगो लाग्छ ।’

रविले पटकपटक दबाब बढाए पनि प्रधानमन्त्री प्रचण्डले कम्तीमा सर्वोच्च अदालतको फैसलाको पूर्णपाठ पर्खिन आग्रह गर्दै आएका छन् ।

तर सत्ता गठबन्धनमा गृह आफूहरूले लिने समझदारी बनेको भन्दै जसरी पनि रास्वपाले लिनैपर्ने अडान उनीहरूको छ । २६ पुसमा कांग्रेसले विश्वासको मत दिएपछि रविको पार्टी सरकारबाट बाहिरिए पनि प्रचण्डलाई कुनै तनाव नहुने अवस्था छ ।

यसैले ओली र रविको दबाबका बीच प्रचण्डले गृह रविलाई दिँदै नदिने र पार्टीलाई नदिने मनस्थिति बनाएका छन् । प्रधानमन्त्रीमन्त्रीबाहेक अर्को प्रभावशाली मन्त्रालय नलिएको भन्दै माओवादीभित्रै प्रधानमन्त्रीमाथि दबाब बढेको छ। यसैले रविको विवादपछि गृह कुनै हालतमा नछोड्न दबाब परेको छ ।

राष्ट्रपति चुनावले अप्ठ्यारो

गृह नपाउँदाको झोँकमा रास्वपा सरकारबाट तत्काल बाहिरिँदा सत्ता गठबन्धनमै समस्या आउने भएपछि रास्वपालाई एमाले अध्यक्ष केपी ओलीले नै तत्काल राजीनामा नदिन आग्रह गर्दै आएका छन् ।

बिहीबार पनि प्रधानमन्त्री र ओलीकै आग्रहमा आफूहरू दुई दिन पर्खन तयार रहेको जानकारी रास्वपाका प्रवक्ता मुकुल ढकालले दिएका थिए । दुवै नेताको सन्देश एउटा आएपछि आफूहरूले दुई दिनको समय लिएको दाबी उनको थियो । तर गृह नपाए पनि सरकारबाट फिर्ता नहुन एमाले अध्यक्ष ओलीले नै रास्वपालाई तयार पारेको दाबी माओवादी स्रोतको छ । 

‘विवादितलाई गृहमन्त्री नबनाउँदा सरकार छोडेको सन्देश पनि जाने र गठबन्धनमा पनि असर पर्ने गरी कदम नचाल्न ओलीजीले नै रास्वपालाई तयार पार्नुभएको बुझेका छौं’, माओवादी स्रोत भन्छ, ‘राष्ट्रपति चुनावको मुखमा आफूप्रति बढी उत्तरदायी हुने दललाई सहमतिमा लिन माओवादीले भन्दा एमाले अध्यक्षको बढी जोडबल देखिन्छ ।’