कात्तिक १३, २०८०
संयुक्त राष्ट्रसंघका महासचिव एन्टिनियो गोटरेसको भ्रमणका बेला नेपालको शान्ति प्रक्रिया फेरि एकपटक अन्तर्राष्ट्रिय समुदायमाझ चर्चाको विषय बनेको छ । नेपालको शान्ति प्रक्रियाको शुरूआती चरणमा राष्ट्र संघले सहजीक...
प्रधानमन्त्री खड्गप्रसाद शर्मा ओलीको नेतृत्वमा गठित सरकारले यसै साता ६ महिनाको अवधि पूरा गर्दैछ । आरम्भमै सुविधाजनक बहुमत पाएको ओली सरकारले एमाले र माओवादी केन्द्रको एकीकरण भै नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (नेकपा) निर्माण भएपछि आफ्नो जनाधारलाई अझ सुदृढ तुल्याएको हो । उपेन्द्र यादवको पार्टी सरकारमा सामेल भएपश्चात् त ओलीलाई दुईतिहाईकै समर्थन जुट्न गएको छ । यस कोणबाट हेर्दा उहाँ २०४७ सालयताको सर्वाधिक शक्तिशाली प्रधानमन्त्री हुन पुग्नुभएको छ ।
संसद्को गणितले ओली प्रशासनलाई आवश्यकता अनुरुप संविधान संशोधन गरी त्यसको आडमा जनहितका लागि एक हैन अनेक साहसिक पाइला चाल्ने अवसर दिएको छ ।
नयाँ परिवेशमा गठित वर्तमान सरकार यथार्थमा भने अपेक्षा गरे अनुसार दह्रो र प्रभावकारी देखिन सकेको छैन । किनभने चुनावी अभ्यास मार्फत हासिल भएको एक हदको स्थिरताको लाभ उठाउँदै जनमुखी केही कार्यक्रम तत्काल कार्यान्वयनमा लैजाने पहल हुन सकेको छैन । नियमित प्रकृतिका नीति तथा कार्यक्रम र तदनुरुपको वार्षिक बजेट प्रस्तुत भएका छन्, तर तिनको प्रतिफल आउन समय लाग्छ ।
परन्तु बढ्दो असुरक्षा र अक्कासिँदो महँगी जस्ता मामिलामा राहत पाउन जनता लामो समय पर्खिन सक्दैन । धूलो-धूँवा-हिलो र गुम्सिएको वातावरणले निम्त्याएका रोगव्याधिले जनसाधारणलाई अधैर्य बनाइसकेको छ । नेपालको राजधानी रहेको उपत्यकाका बासिन्दाले समेत पानी नआउने (र आएपनि नियमित नआउने) धाराको शुल्क नियमित तिरिरहनु परेको छ भने मोफसल र दुर्गम इलाकाका नेपालीको कुन हालत होला ?
कतिपय मन्त्रीहरूले सार्वजनिक भाषणमा र सञ्चारमाध्यममा दिएका भेटवार्ताको क्रममा यसबीचको अवधिमा सरकारले जनतालाई अनुभूति हुने गतिमा काम गर्न नसक्नुको एउटा कारणको रूपमा प्रशासन संयन्त्रको ढिलासुस्तीको उल्लेख गरेको पाइन्छ । प्रशासकहरूको राजतन्त्रकालीन पुरानो शैली नछोड्ने मानसिकताले गर्दा सरकारी कार्यक्रम तथा अठोट आवश्यक बेग लिन सकेनन् भनेको बेला-बखत सुनिन्छ । स्वयं प्रधानमन्त्री ओलीका समय-समयका अभिव्यक्ति पनि यस कुराका प्रमाण हुन् ।
यस्ता कथनहरूमा सत्यताको मात्रा होला, किन्तु फितलो जँच्ने यसप्रकारका आधारमा सरकार अकर्मण्य हुन पुगेको दलीलले जनतालाई आश्वस्त पार्न सक्दैन । प्रशासन हाँक्न चाहिने योग्य र कुशल कर्मचारीको बन्दोबस्त गर्नु मन्त्रिपरिषद्कै दायित्व हो । तसर्थ थरीथरीको निहुँ र झन्झट तेर्स्याएर सबै कुराको चाँजो मिलाउन ‘समय लाग्छ’ भन्ने मन्त्रीहरूको बोली मार्फत अल्याङटल्याङ गरेर पाँचवर्ष भुक्तान गर्न खोजेको हो भने त्यसलाई मतदाताले स्वीकार गर्न सक्दैनन् ।
समृद्ध नेपाल, सुखी नेपाली तुल्याउने मूल अभिलाषा नै तुहिने जोखिम आइपर्न सक्छ । समय छँदै सचेत हुने हो कि ?
संयुक्त राष्ट्रसंघका महासचिव एन्टिनियो गोटरेसको भ्रमणका बेला नेपालको शान्ति प्रक्रिया फेरि एकपटक अन्तर्राष्ट्रिय समुदायमाझ चर्चाको विषय बनेको छ । नेपालको शान्ति प्रक्रियाको शुरूआती चरणमा राष्ट्र संघले सहजीक...
काकाकुल काठमाडौंको सपना र विकासको विद्रूप नमूना बनेको मेलम्ची खानेपानी आयोजना फेरि एकपटक उद्घाटन गरिएको छ । सिंहदरबारस्थित प्रधानमन्त्री कार्यालयमा बनाइएको धारो खोलेर प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रच...
काठमाडौं जिल्ला अदालतको एक आदेशका कारण बाँसबारी छालाजुत्ता कारखानाको सरकारी जग्गा घोटाला प्रकरणको अनुसन्धान यत्तिकै रोकिने हो कि भन्ने चिन्ता बढेको छ । जग्गा हिनामिनाबारे नेपाल प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्...
कर्मचारीलाई तलब खुवाउन समेत हम्मेहम्मे पर्नेगरी देशको अर्थतन्त्र जर्जर अवस्थामा चलिरहेको छ । कोरोना महामारी र युक्रेन युद्धबाट सिर्जित समस्याका कारण अर्थतन्त्र लामो समयदेखि शिथिल छ । बजार चलायमान बन्न सकेको छ...
लोकान्तर सञ्चार प्रालिद्वारा सञ्चालित लोकान्तर डट्कम (Lokantar.com) स्थापनाको सात वर्ष पूरा गरेर आजदेखि आठौं वर्षमा प्रवेश गरेको छ । यस अवसरमा सबैभन्दा पहिला हामी हाम्रा समस्त पाठक, विज्ञापनदाता र शुभेच्छुकहरूप्...
कार्यभार सम्हालेको एक वर्ष पुगेको अवसरमा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले मंगलबार राष्ट्रका नाममा सम्बोधन गर्दै कार्यशैली परिवर्तनको घोषणा गरेका छन् । ४५ मिनेट लामो सम्बोधनमा प्रचण्डले एक वर्षमा...
हामी १५औं अन्त्य गरेर १६औं योजनाको तयारीमा जाँदै छौं । दलका शीर्ष नेताबीच १६औं योजनाको विषयमा छलफल भएको छ । १५औं योजनाको असफलता र नमिलेका कुरालाई १६औं मा सुधार्छौं । हाम्रो गन्तव्य कहाँ हो भन्ने संविधानले ...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...
एक दिन काम विशेषले नयाँ सडकतिर गएको थिएँ, मोबाइल टिङटिङ गर्यो । हेरेँ पुराना मित्र जयदेव भट्टराई, सम्पादक मधुपर्क (हाल अवकाश प्राप्त) ले सम्झेका रहेछन् । हामी दुई लामो समयसम्म सँगै रह्यौँ, कहिले गोरखापत्र...