×

NMB BANK
NIC ASIA

उद्यमशीलता

बञ्जर बगरमा भारतीयको लोभलाग्दो कमाइ, सिको गर्दै नेपाली किसान

बैशाख ९, २०७६

NTC
Sarbottam
Premier Steels
Marvel

धनगढी – गरे के हुन्न र ? सिर्फ दृढ इच्छाशक्ति भए बगर या बञ्जर जमिनै भए पुुग्छ । ठूलै लगानी होइन ।

Sagarmatha Cement
Muktinath Bank

पछिल्लो समय पैसा कमाउन युवापुस्ता विदेशिनेक्रम बढिरहेको बेला कैलालीका केही युवा कामै नलाग्ने नदीको बगर तथा बञ्जर जमिनमा व्यावसायिक तरकारी खेती गरेर विदेशिनेलाई दरिलो प्रहार गर्न सफल छन् ।


Advertisment
RMC TANSEN
IME BANK INNEWS
shivam ISLAND

कैलालीको कैलारी गाउँपालिका–६ बेनौलीका २४ वर्षीय सञ्जिव चौधरीले धनगढी उपमहानगरपालिका–८ मा अर्काको जमिन भाडामा लिएर विगत ३ वर्षदेखि व्यावसायिक तरकारी खेतीमा उदाएका छन् । जसबाट उनले वार्षिक ४ लाख बढी आम्दानी गर्न सफल हुँदै आएका छन् ।


Advertisment
Nabil box
Kumari

सञ्जिवले काठमाडौंको एग्रो फार्ममा काम गर्दै तरकारी खेतीको सीप सिकेका थिए । उता सिकेको सीपलाई उनले यहाँ उपयोग गरिरहेका छन् । तरकारीको बजारलाई मध्यनजर गरी उनले खासगरी करेला, टमाटर, बोरी, काँक्रोको खेती गर्दै आएका छन् ।

Vianet communication
Laxmi Bank

वर्षमा ३ बाली लिने गरेको सुनाउँदै उनले भने, ‘तरकारी त अरु पनि हुन्छ तर फाइदा करेला, काँक्रो, बोरीमै छ । वर्षमा ३ बालीको खेती गरी आम्दानी लिइरहेको छु ।’

अरु किसानको बारीमा करेला भर्खर पलाइरहेको बेला उनले गरेको करेला खेतीले धमाधम उत्पादन दिइरहेको छ । उनले फागुन महिनाबाटै यसवर्ष करेला बिक्री गर्न थालेको जनाए । ‘१३ कट्ठा जमिनमा गरिएको करेला खेतीबाट दैनिक १ क्वीन्टलदेखि डेढ क्वीन्टलसम्म उत्पादन भइरहेको छ,’ मुुस्कुराउँदै उनले भने, ‘६०/७० हजार रुपैयाँको करेला बिक्री गरिसकें ।’

यस वर्ष शुरूशुरूमा करेला प्रतिकिलो २ सय रुपैयाँमा पनि बिक्री भएको थियो । उत्पादन बढ्दै गएपछि बजारभाउ घट्दै गएको छ । हाल प्रतिकिलो ९० रुपैयाँमा बजारमा करेला गइरहेको सञ्जिवले बताए । उनले उत्पादन गरेको तरकारी धनगढीकै व्यापारीले थोकमा खरिद गर्दै आएका छन् ।

नजिक बजार भएकाले उत्पादित तरकारी बिक्री गर्न समस्या छैन । अहिलेसम्म जुनसुकै तरकारीले राम्रो बजार पाएको उनले बजार अनुुभव सुनाए । ‘मैले थोकमा यहाँका व्यापारीहरूलाई तरकारी बिक्री गर्दै आएको छु,’ उनले अगाडि थपे, ‘उनीहरूले मेरो उत्पादनलाई पहाडी जिल्लासम्म पुर्याइरहेका छन् ।’ 

पहिलो वर्ष धनगढीमा तरकारी खेती गर्दा उनले फाइदा लिन सकेनन् । उत्पादन राम्रो नहुँदा लगानी निकाल्न पनि समस्या भएको थियो । यहाँको माटो, वातावरण सबै बुझ्दै गएपछि अब तरकारी खेती सप्रिँदै गएको उनी बताउँछन् ।

‘अब यो माटोमा कुन तरकारी खेती गर्ने भनेर बुझिसकेको छु,’ उनले थपे, ‘माटो र वातावरण सुहाउँदो तरकारी लगाउँदा फाइदा भइरहेको छ ।’ उक्त जग्गामा उनीसहित घरका अरु सदस्य पनि आफैं मालिक, आफैं कामदार भएर व्यावसायिक तरकारी खेतीमा जमेका छन् । ३ वर्षसम्म व्यावसायिक तरकारी खेती गरेर एउटा ट्रयाक्टर, एउटा मोटरसाइकल किनेको सञ्जिव तरकारी खेती विस्तार गर्ने योजना बुुनेका छन् ।

बगरमा भारतीयको लोभलाग्दो कमाइ

भारतको उत्तरप्रदेश घर भएका गुड्ड अहमदसहित ११ परिवार नेपालमा आएर पछिल्लो १ दशकयता बगर खेतीमा रमाइरहेका छन् । नेपाली कामको खोजीमा भारत पसिरहेको बेला भारतबाट नेपाल आएर तरकारी खेती गरेर मनग्य आम्दानी गर्न सफल भएका हुुन् ।

धनगढी उपमहानगरपालिका–१५ स्थित खुटिया नदीको बगरमा बेमौसमी खेती गर्दै आएका उनीहरू इच्छाशक्ति भए बञ्जर जमिनमा पनि सुन फलाउन सकिन्छ भन्ने दरिलो उदाहरण पेश गरेका छन् । तरकारीको उत्पादन मात्रै होइन, उत्पादित तरकारी सडक छेउमा सानो छाप्रो बनाएर बिक्रीवितरण समेत गर्दै आएका छन् । प्रतिपरिवार १ सिजनमा सबै खर्च कटाएर करिब १ देखि डेढ लाख रुपैयाँसम्म आम्दानी हुने गरेको भारतीय किसान बताउँछन् ।

करीब ११/१२ बिघामा बगरखेती गरिरहेका ११ घरपरिवारले बगरखेती गरेबाफत धनगढी उपमहानगरपालिकालाई १ सिजनमा ६० हजार रुपैयाँ राजस्व समेत तिरेका छन् ।

बाढीको पीडा तरकारी खेतीले पखाल्दै

कैलालीको कैलारी गाउँपालिका–२ मोहनपुुर वस्ती बाढी प्रभावित बस्ती हो । भारतीय सीमासँग जोडिएको सो बस्ती मोहना नदीको बाढी प्रभावित क्षेत्र हो । जुन नदीले स्थानीयको दर्जनौं विघा खेतीयोग्य जमिन बगरमा परिणत गरी दिएको छ । 

सोही नदीले खेती योग्य जमिन बगरमा परिणत गरेपछि स्थानीय हाल बगरमा तरकारी फलाउन थालेका हुुन् । स्थानीय कृषक कालीप्रसाद चौधरीले बगरखेतीमै रमेका छन् ।

रहेको अलिकति जमिन पनि नदीले कटानी गरी बगरमा परिणत गरेपछि त्यसै बगरयुक्त जमिनमा उनी ५ वर्ष यता तरकारी खेती गर्दै आएका छन् । १ सिजनमा ८० हजार रुपैयाँ आम्दानी गर्दै आएका उनले त्यसैबाट घर खर्चको जोहो र छोराछोरीको शिक्षादीक्षा पूरा गरिरहेका छन् ।

मुस्कुराउँदै उनले भने, ‘मेरा साथीहरू घरको गुुजारा चलाउन भारत पसेका छन् । तर मैले यही बगरमै तरकारी खेती शुरू गरे । आज मेरो मेहनत र लगनशिलताले रंग ल्याएको छ । विदेशको कमाइ यतै गरिरहेको छु ।’ 

कालीप्रसाद आफ्नी दिदी कलासी देवी चौधरीमार्फत तरकारी खेतीको लागि आवश्यक ज्ञान र प्रविधि सिकेका छन् । आफ्नी दिदीको सिको गरी उनी व्यावसायिक तरकारी खेती गरिरहेको बताउँछन् ।

कालीप्रसाद तरकारीको उत्पादन मात्रै होइन । हिउँदे सिजनमा प्याजलगायत तरकारीका बेर्ना समेत उत्पादन गर्दै आएका छन् । गएको हिउँदमा करीब ७० हजार रुपैयाँ बराबरको प्याजको बेर्ना बिक्री गरेको उनी सुुनाउँछन् । उनको घरको आर्थिक अवस्था सबल बनेपछि उनको सामाजिक मानप्रतिष्ठा पनि बढेको छ ।

‘सामाजिक प्रतिष्ठा पनि आर्थिक सम्पन्नतामा निर्भर गर्दो रहेछ । पहिले–पहिले मलाई कसैले सोधीखोजी गर्दैनथे । तर आजभोलि म अरुलाई सहयोग गर्न पाएको छुु । समाजमा मलाई उत्तिकै सम्मान गर्छन्,’ उनले भने ।

मुलुकमा अहिले धेरै युवा बेराजगार छन् । रोजगारीका लागि कतिपय युवापुस्ता यताउति भौतारिरहँदा बगरखेतीमा रमाइरहेका कृषकहरू प्रेरणाको स्रोतसमेत सावित भएका छन् । व्यवसायको शुुरूवाती चरणमा केही चुनौतीको सामना गरेपनि अन्ततः उनीहरूले नै सफलता हासिल गरेका छन् ।

hAMROPATRO BELOW NEWS
TATA Below
मंसिर ३०, २०८०

बुधवार काभ्रेको धुलिखेलस्थित काठमाडौं विश्वविद्यालयका १ हजार ८३८ जना विद्यार्थीमाझ सनम ढकाल दृश्यमा आए । एमबीबीएसमा सर्वोत्कृष्ट भएर गोल्ड मेडल ल्याउँदै सनम दीक्षित भएसँगै सबैमाझ परिचित भएका हुन् ।  काठम...

फागुन ५, २०८०

श्रीमान्–श्रीमती नैं शाखा अधिकृत, त्यो पनि एकसाथ । यस्तो सुखद संयोग सरकारी सेवामा प्रवेश गर्न चाहनेमध्ये कमैलाई मात्र जुर्ने गर्छ । तर, गुल्मीको धुर्कोट गाउँपालिका वडा नम्बर–६ का सुरेन्द्र पाण्डे र रमित...

माघ २०, २०८०

नृत्यका पारखीहरूका लागि लुम्बिनी प्रदेशमा लोकप्रिय नाम हो किशोर थापा । रुपन्देहीका किशोरको परिचय खाली नृत्यकार (डान्सर)मा मात्र सीमित छैन । उनी नृत्य निर्देशक, गायक, मोडल र फूटबल खेलाडीको रूपमा समेत उत्तिकै च...

फागुन २६, २०८०

पोखराका अशोक खड्काको पारिवारिक वातावरण सानैदेखि उद्यमशीलताको थियो । उनका बुवा सधैं एकै सुझाव दिइरहन्थे– नेपालमै केही गर्नुपर्छ । उनको बालमस्तिष्कमा त्यही छाप पर्यो । विदेश जाने सोच कहिल्यै बनाएनन् । नेप...

मंसिर १४, २०८०

प्रगतिशील राजनीतिको 'फ्रन्टलाइन'मा देखिने नेताहरू जति कठोर हुन्छन्, त्यो भन्दा बढी ‘इमोसनल र सेन्टिमेन्टल’ पनि हुन्छन् । त्यस्तै ‘इमोसनल फिलिङ्स’का बाबजुद परिस्थितिले कठोर बन्दै गएक...

माघ २७, २०८०

भगवान् गौतम बुद्धको जन्मस्थल लुम्बिनी विश्वकै लागि शान्तिक्षेत्र हो । यो क्षेत्र आउँदो महिना विशेष हुने भएको छ । विश्वकै प्रतिष्ठित र ठूलो पुरस्कार मानिने नोबेल पुरस्कार विजेताहरूको जमघट हुने भएपछि विशेष हुन लागेक...

अपराजित जनयुद्धको पराजित कथा

अपराजित जनयुद्धको पराजित कथा

चैत १४, २०८०

सामान्यतः मानव समाजको आजसम्मको इतिहास जनयुद्धको इतिहास हो भन्दा फरक पर्दैन । किनकि, समयका प्रत्येक खण्डमा चाहे ती स्पाटाहरू होउन् या चार्टिष्टियन, सिलेसियाली होउन् या कम्युनाडोहरू अनि वोल्सेभिक–भियतकङ्&ndash...

निर्मोही राज्य र युगीन अवतारको प्रतीक्षामा नेपाली समाज

निर्मोही राज्य र युगीन अवतारको प्रतीक्षामा नेपाली समाज

चैत १२, २०८०

रूढिवादी र पछौटे समाजले सधैँभरि अवतारको प्रतीक्षा गर्दछ । प्रतीक्षा गर्नेले आफू केही पनि कर्म गर्दैन र उसलाई पौरखमा त्यति विश्वास पनि हुँदैन ।  सामान्यतया व्यक्तिगत जीवनमा भाग्य र सामाजिक जीवनमा अवतारको प्रत...

सत्यको खोजी

सत्यको खोजी

चैत १०, २०८०

कसैले आएर सत्य भनेको के हो ? भनेर सोध्यो भने हामी अलमलिन्छौँ । कसैले केही भनौँला कसैले केही । अझ कसैले त सत्य भनेको सत्य नै हो भन्न पनि बेर लगाउन्नौँ । तर सत्य त्यो मात्र होइन । सत्य भनेको हामी आफैँ हौँ । सत्य...

x