फागुन २९, २०८०
एक वर्षको बीचमा भएको १३८ किलो सुन तस्करीका नाइके जीवनकुमार गुरुङ हाल अर्थ मन्त्रालय मातहत रहेको भन्सार विभागको हिरासतमा छन् । लामो समय फरार रहेका गुरुङलाई यही फागुन १४ गते काठमाडौंको सामाखुशी क्षेत्रबाट ...
जेठ २०, २०७६
काठमाडौं– राष्ट्रिय गौरवको बूढीगण्डकी जलविद्युत् आयोजना निर्माणको जिम्मा चिनियाँ कम्पनी गेजुवालाई नै दिने निर्णय सरकारले गरे पनि पछिल्लो ६ महिनायता गेजुवा सम्पर्कविहीन रहेको पाइएको छ ।
राष्ट्रिय सभाको राष्ट्रिय सरोकार तथा समन्वय समितिमा सोमवार उपस्थित ऊर्जा जलस्रोत तथा सिँचाइमन्त्री वर्षमान पुन अनन्तले गएको पुसयता गेजुवासँग कुनै किसिमको सम्पर्क नभएको बताएका हुन् ।
'हामीले गेजुवासँग ३ राउण्डमा छलफल गर्यौं, त्यसपछि गेजुवा फर्किएर आएको छैन,' समितिमा मन्त्री पुनले भने ।
मन्त्री पुनका अनुसार अन्तिमपटक गत पुस ४ गते गेजुवाका प्रतिनिधिसँग छलफल भएको थियो, त्यसयता दुई पक्षबीच यस सम्बन्धमा कुनै किसिमको छलफल हुन सकेको छैन ।
शेरबहादुर देउवा नेतृत्वको पूर्ववर्ती सरकारले गेजुवाबाट आयोजना खोसेर स्वदेशी लगानीमा नै निर्माण गर्ने निर्णय गरेकोमा वर्तमान सरकारले गत असोजमा त्यसलाई उल्ट्याएर पुन: गेजुवालाई नै जिम्मा दिने निर्णय गरेको थियो ।
मन्त्रिपरिषद् बैठकले गेजुवालाई नै निर्माणको जिम्मा दिने र निर्माणको मोडालिटी तय गरेर सम्झौता गर्न ऊर्जा मन्त्रालयलाई निर्देशन दिएको थियो ।
सोही निर्देशनअनुसार गेजुवासँग ३ चरणसम्म छलफल गरिएको र त्यसयता सम्पर्क नभएको मन्त्री पुनले बताएका हुन् ।
'क्षमता घटाउन खोजिएको हैन'
मन्त्री पुनले आयोजनाको क्षमता घटाउन खोजिएको भनेर चलेको हल्लामा कुनै सत्यता नरहेको जिकिर समेत गरे ।
राष्ट्रिय सरोकार तथा समन्वय समितिका सदस्य र स्थानीय सरोरकार समितिका प्रतिनिधिहरूले बूढीगण्डकी आयोजनाको क्षमता १२ सय मेगावाटबाट झार्न खोजिएको हो भन्दै मन्त्री पुनलाई प्रश्न गरेका थिए ।
जवाफमा मन्त्री पुनले त्यस्तो कुनै छलफल नभएको र आयोजना पूर्ण क्षमता (१२ सय मेगावाट)मा नै अघि बढ्ने प्रस्टीकरण दिए ।
साथै मन्त्रालयका सचिव सञ्जय शर्माले पनि आयोजनाको क्षमता घटाउने कुनै प्रक्रिया अघि नबढेको प्रस्ट पारे ।
त्यसअघि सरोकारवालाहरूले आयोजनाको क्षमता घटाउन खोजिए आफूहरूलाई मान्य नहुने चेतावनी दिएका थिए ।
करीब ८ अर्ब फ्रिज हुने अवस्थामा, मन्त्री भन्छन्- 'सकेसम्म खर्च गर्छौं'
सरकारले चालू आर्थिक वर्षका लागि छुट्ट्याएको १८ अर्ब बजेटमध्ये करीब ८ अर्ब खर्च नभएर फ्रिज हुने अवस्थामा छ । तर सरकारले धादिङ र गोरखाका ४ बजार आरुघाट, आर्खेत, विशालनगर र खहरे क्षेत्रको मुआब्जा निर्धारण समेत गर्न सकेको छैन ।
बजार क्षेत्रका स्थानीयले प्रतिआना २५ लाखसम्म मुआब्जा पाउनुपर्ने माग गर्दै आएका छन् । सोही कारण मुआब्जा निर्धारण कार्य जटिल बनिरहेको छ ।
सोमवारको बैठकमा स्थानीय सरोकार समितिका प्रतिनिधिहरूले आफूहरूले २५ लाखसम्म मागेको स्वीकार्दै त्यसमा केही लचकता अपनाउन सकिने संकेत गरे ।
सरकारका तर्फबाट औपचारिक प्रस्ताव नै नआएको उनीहरूको जिकिर थियो । २५ लाख मागिएको क्षेत्र करीब १०० रोपनीको हाराहारीमा मात्र रहेको उनीहरूको भनाइ थियो ।
सरोकारवालाहरूको कुरा सुनिसकेपछि मन्त्री पुनले मुआब्जा निर्धारणको काम सहज हुने विश्वास व्यक्त गरे ।
मुआब्जा निर्धारणको काम निर्धारण समितिले गर्ने भएकाले आफूले यति नै भन्न नसकेपनि छिट्टै मुआब्जा निर्धारण हुने उनको विश्वास छ ।
मन्त्री पुनले बजार क्षेत्रको मुआब्जा निर्धारण छिट्टै सकेर चालू आर्थिक वर्षमा बचेको ८ अर्ब बजेट पनि खर्च गर्ने गरी अघि बढ्ने बताए ।
साथै उनले आयोजनाका कारण विस्तापित हुनेहरूलाई पुनर्वास तथा पुनर्स्थापनाको प्रक्रिया पनि छिट्टै अघि बढ्ने बताए ।
पुनर्वासका लागि २१-२२ स्थान पहिचान गरिएको र त्यसमध्ये उपयुक्त केही स्थानमा जग्गा किनबेचमा समेत रोक लगाइएको मन्त्री पुनको भनाइ छ ।
२५ लाखभन्दा कम मुआब्जा बुझ्नेहरूलाई घडेरीका लागि न्यूनतम २ आना जग्गा नि:शुल्क उपलब्ध गराउने गरी प्रस्ताव अघि बढेको र त्यसमा निर्णय हुन बाँकी रहेको मन्त्री पुनले बताए ।
बजार क्षेत्रलाई डुबान क्षेत्रबाहिर बजारकै रूपमा पुनर्स्थापित गरिने उनको भनाइ छ ।
२४ सय रोपनीमा मुआब्जा निर्धारण बाँकी
बैठकमा ४१ हजार ९ सय ३४ रोपनी जग्गाको मुआब्जा वितरण समेत भइसकेको जानकारी गराइयो ।
मुआब्जा निर्धारण भइसकेको १३ हजार ८१८ रोपनी जग्गाको भने मुआब्जा वितरण गर्न बाँकी रहेको जानकारी सो अवसरमा दिइयो ।
बैठकमा दिइएको जानकारी अनुसार २४०० रोपनी क्षेत्रफलमा भने मुआब्जा निर्धारण नै बाँकी छ ।
मोडालिटी तय हुन बाँकी छ, आजको मितिमा लागत २ खर्ब ९० अर्ब !
बैठकमा सचिव सञ्जय शर्माले आयोजनालाई ईपीसीएफ मोडलमा अघि बढाउने कि भन्ने विषयमा छलफल भइरहेको बताए ।
मन्त्री पुनले भने सरकारले अहिले मोडालिटी तय गर्नभन्दा मुआब्जा वितरणको काम टुंग्याउन केन्द्रित भएको बताए ।
आयोजना निर्माणका सम्बन्धमा विभिन्न मोडालिटीमा छलफल भइरहेको भन्दै उनले यही नै मोडालिटीमा जाने भन्ने निर्णय भइनसकेको बताए ।
आयोजनाको लागत कति पर्छ भन्ने सांसदहरूको प्रश्नमा मन्त्री पुनले आजको डलर सटही दरलाई हेर्ने हो भने २ खर्ब ९० अर्ब लागत पर्न जाने जानकारी दिए ।
आयोजनाको क्षमता नघटाउन समितिको निर्देशन
बैठकमा समिति सभापति दिलकुमारी रावल थापा 'पार्वती' आयोजना निर्धारित पूर्णक्षमता १२०० मेगावाटमै निर्माण गर्न सरकारलाई निर्देशन दिइन् ।
साथै उनले निर्धारण हुन बाँकी मुआब्जा तत्काल निर्धारण र निर्धारण भइसकेको क्षेत्रमा वितरणको कामलाई तीव्रताका साथ अघि बढाउन पनि निर्देशन दिइन् ।
आयोजना निर्माणका लागि मध्यस्तताको भूमिका खेल्न स्थानीय सरोकार समितिलाई पनि उनको सुझाव छ ।
एक वर्षको बीचमा भएको १३८ किलो सुन तस्करीका नाइके जीवनकुमार गुरुङ हाल अर्थ मन्त्रालय मातहत रहेको भन्सार विभागको हिरासतमा छन् । लामो समय फरार रहेका गुरुङलाई यही फागुन १४ गते काठमाडौंको सामाखुशी क्षेत्रबाट ...
मिडियाकै हितविपरीत काम गरेर विवादमा तानिएको विज्ञापन बोर्डले दुई वर्षमा राज्यकोषमा २० करोड ३१ लाख रुपैयाँ बढी व्ययभार थपेको छ । मिडियाको हितविपरीत एकपछि अर्को निर्णय गरेको बोर्डले विगत दुई वर्षमा २० करोड ३१...
राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीका सभापति रवि लामिछाने र सोही पार्टीका नेता समेत रहेका पूर्व बैंकर अनिल केशरी शाहले 'चेक क्लियरिङ'का सम्बन्धमा गरेको दाबीमा गम्भीर प्रश्न उठेको छ । सहकारी ठगी प्रकरणमा प्रस्टीकर...
यामाहाको एमटी १५ को करसहितको वास्तविक मूल्य करिब ३ लाख ६८ हजार मात्र हो, तर यसलाई यामाहाको आधिकारिक बिक्रेता एमएडब्ल्यू इन्टरप्राइजेजले ५ लाख २५ हजारमा बेचिरहेको छ । यसको शो-रूम मूल्य वास्तविक मूल्यभन्दा डे...
अर्थमन्त्री वर्षमान पुन 'अनन्त' समेत मुछिएको १३८ किलो सुन तस्करीको फाइल पर्याप्त अनुसन्धानविनै सरकारी वकिलको कार्यालयमा पुगेको छ । अर्थमन्त्रीका रूपमा पुन आएलगत्तै भन्सार विभागले पर्याप्त अनुसन्धानविनै फा...
नेपाल राष्ट्र बैंकले मंगलबारका लागि तोकेको विदेशी मुद्राको विनिमयदर अनुसार अमेरिकी डलर एकको खरिददर १३३ रुपैयाँ ०४ पैसा र बिक्रीदर १३३ रुपैयाँ ६४ पैसा रहेको छ । यसैगरी युरो एकको खरिददर १४२ रुपैयाँ १६ पै...
हामी १५औं अन्त्य गरेर १६औं योजनाको तयारीमा जाँदै छौं । दलका शीर्ष नेताबीच १६औं योजनाको विषयमा छलफल भएको छ । १५औं योजनाको असफलता र नमिलेका कुरालाई १६औं मा सुधार्छौं । हाम्रो गन्तव्य कहाँ हो भन्ने संविधानले ...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...
एक दिन काम विशेषले नयाँ सडकतिर गएको थिएँ, मोबाइल टिङटिङ गर्यो । हेरेँ पुराना मित्र जयदेव भट्टराई, सम्पादक मधुपर्क (हाल अवकाश प्राप्त) ले सम्झेका रहेछन् । हामी दुई लामो समयसम्म सँगै रह्यौँ, कहिले गोरखापत्र...