कुनमिङ (चीन) ३१ जेठ–चीनको कुनमिङमा बिहीवारदेखि शुरु भएको पाँचौ ‘चाइना दक्षिण एशिया एक्सपोजिसन, २५ औं चाइना कुनमिंग इम्पोर्ट एण्ड एक्सपोर्ट फेयर’ तथा पहिलो चाइना दक्षिण एशिया कोओप्रेसन फोरम मा नेपालका करीब दुई सय स्टाल राखिएको छ।

हस्तकलाका विभिन्न सामग्री, मूर्तिहरू, कपडा, पेन्टिङलगायतको स्टल प्रदर्शनीमा राखिएको हो। 

उद्घाटन सत्रपछि चीनका उपप्रधान मन्त्री हु चुन वा ले नेपालका स्टलमा पुगेर अवलोकन समेत गरेका थिए ।

नेपालका एफ वेयरका सञ्चालक सोनी जोशीले लोकान्तरसँग भनिन्,’उपप्रधानमन्त्री मेरो स्टालमा आउनुभयो र मसँग हात मिलाउनुभयो । पस्विानाको सललाई समातेरसलको प्रशंशा गर्दै नेपालको महिला सशक्तिकरणको प्रशंसा समेत गर्नुभयो । उहां अति खुशी हुनुभयो।’

उद्घाटन सत्रमा नेपाल सरकारको तर्फबाट शिक्षा तथा विज्ञान प्रविधि मन्त्री गिरिराजमणि पोखरेल अतिथिको रुपमा सहभागी भएका थिए । 

काठमाडौं पाटनका याला ह्याण्डीक्राफ्टका संचालक रत्नबहादुर बजराचार्यले बिगत पाँच वर्षदेखि चीनमा आफूले स्टल लगाउँदै आएको बताए । 

नेपाल चीन काउन्सिल मार्फत बज्राचार्यले यस पटक पनि आफ्नो स्टोनको स्टाल लगाएका छन् । आफ्नो स्टलमा मा ५० देखि २हजार युवानसम्मका स्टोनहरू राखिएको उनले जानकारी दिए ।

बज्राचार्यले लोकान्तरसँग भने, यस्तो अन्तर्राष्ट्रीय प्रदर्शनीहरुमा सहभागी हुँदा तत्काल खास फाइदा त हुँदैन तर प्रवर्धन भने हुन्छ’ उनले भने,‘काठमाडौंमा अन्तर्राष्ट्रिय पर्यटकको आगमनका समयमा भने यस्ता प्रदर्शनीका कारण फाइदा पुग्छ र व्यापारमा वृद्धि हुन्छ ।’

सविता कपडा उद्योगकी सविता सिंह महर्जन ले भनिन् ,’ स्टल लगाए बापत ३५ हजार रुपियाँ, धरौटी बापत १५ हजार रुपियाँ , च्याम्बरको सेवा बापत ५ हजार रुपियाँ तिर्नुपरेको छ ।’ उनी लगनखेल मा आफ्नो शोरूम संचालन गर्दै आएका छिन।

त्यसै गरी एल एम ह्यण्डीक्राफ्टस का संचालक लोकेश शाक्य ले लगाएको स्टलमा ग्रीन तारा, लोकेश्वर, पद्मसंभव, बुद्ध, मंजूश्री, खचेरी आदिको मूर्ति बिक्रीका लागि राखिएका छन्। तामा र सुनले बनेको ती मूर्तिहरू१० हजार देखि५ लाख रुपियाँ सम्मको रहेको छ।

विगत ५ बर्षदेखि लगातार चीनमा स्टल लगाउँदै आएका शाक्यले लोकान्तरसंग भने,’पहिले पहिले लाखसम्मको ब्यापार हुन्थ्यो,तर अहिले भने ब्यापार घटेको छ । गत जर्ष ७० देखि ८० हजार युवान सम्मको मात्रै ब्यापार भएको थियो ।’

नेपाल र चीनबीच मात्रै हुने गरेको व्यापारमा अति नै फराकिलो अन्तरले व्यापार घाटा भइरहेको बेला यस्ता प्रदर्शनीहरूमा नेपालका बस्तुहरूको प्रदर्शनीले ब्यापार घाटालाई कम गर्न सक्छ, अर्थ मन्त्री यूवराज खतिवडाका सलाहाकार समेत रहेका नेपाल राष्ट्र बैंकका निर्देशक डा रामशरण खरेलले भने,’नेपाल र चीन बीचको व्याापारमा नेपालले कुल व्यापारको ५ प्रतिशत मात्रै निर्यात गरेको छ भने ९५ प्रतिशत आयात नै गरिरहेको छ।’ 

यस्ता अन्तर्राष्ट्रीय प्रदर्शनीहरूले नेपालको उत्पादकत्वलाई अन्तर्राष्ट्रीय बजारमा लान ठूलो प्लेटफार्म प्रदान गरेको छ, खरेलले थपे,’खासाको तातोपानी नाका अवरुद्ध भएका कारण पनि त्यो समस्या भएको हो । 
नेपाल सरकारले आफ्नो उत्पादकत्व बढाउनका लागि अनुदान समेत दिने बजेटमा व्यवस्था गरेकाले निर्यात बढाउन थप बल प्रदान गरेको छ ।