सुर्खेत – कर्णाली प्रदेशको राजधानी वीरेन्द्रनगरमा असोज १४ र १५ गते अटिजम पहिचान शिविर सञ्चालन हुने भएको छ । अटिजम केयर सोसाइटी कर्णालीले प्रदेशभित्र ३५ सयभन्दा बढी अटिजमपीडित बालबालिका रहेको हुनसक्ने दाबी गरेको छ ।

‘मैले अटिजम भएकाहरूको पहिचान गर्ने संस्था बनाउन करीब साढे दुई लाख रुपैंया खर्च गरिसकेको छु,’ संस्थाका अध्यक्ष एवं कर्णाली प्रदेश सभाका सदस्य सुशील थापाले भने, ‘अहिलेसम्म राज्यले अटिजम भएका बालबालिकाका लागि खासै केही नगरेका कारण हामीले यो काम गर्नुपरेको हो ।’ 

उनका अनुसार वीरेन्द्रनगरमा अटिजम परीक्षण शिविर आयोजना गरिसकिएको छ भने असोज १४ र १५ गते काठमाडौंबाट डाक्टर आउने र उनीहरूले अटिजम परीक्षण गर्नेछन् । 

‘संस्थाको कार्यालय रहेको बीरेन्द्रनगरको वडा नं. ७ इत्राम, शिवालय चोकमा उक्त शिविर राखेका छौं । शंका लागेका बालबालिकालाई त्यहाँ ल्याउन आग्रह गर्दछु,’ उनले भने, ‘जाँचका लागि कुनै शुल्क लाग्ने छैन ।’ १३ महिनापछि आफ्नो छोरामा अटिजम भएको हो कि भन्ने लागेको र १८ महिना पुग्दा मात्रै अटिजम भएको पत्ता लागेपछि आफूले अटिजमको बारेमा जनचेतना जगाउने, थेरापी गर्ने अभियानको शुरूवात गरेको उनले बताए ।

‘मैले लाखौं रुपैयाँ छोराको उपचारका लागि खर्च गरेको थिएँ । अन्त्यमा अटिजम भएको पत्ता लाग्यो,’ अध्यक्ष थापाले भने, ‘त्यसपछि यो अटिजमबारे जनचेतना जगाउनुपर्छ र अन्य बालबालिकालाई थेरापी गरेर भएपनि उपचार गराउनुपर्छ भनेर म यसमा लागेको हुँ ।’

उनले विगत तीन दिनमा वीरेन्द्रनगरमा अटिजम परीक्षण गर्न भनेर बालबालिका सम्पर्कमा आएको जानकारी दिए । ‘हामीले केही पत्रिकामा सूचना राखेका थियौं,’ उनले भने, ‘शंकास्पद् ४० जना बालबालिकाका अभिभावकहरू हाम्रो सम्पर्कमा आउनुभएको छ ।’ 

उनले प्रदेश सरकारले यो वर्ष अटिजमका लागि भन्दै केही बजेट विनियोजन गरेपनि उक्त बजेट कार्यान्वयनमा संस्थालाई असहज भएको बताए ।

प्रदेश सभा सदस्य तथा नेकपा संसदीय दलका सचेतक सीता नेपालीले कर्णालीमा कतिजनामा अटिजम छ भन्ने अनुसन्धान गर्नुपर्नेमा जोड दिइन् । 

त्यसका लागि सदनमा आफूहरू कुरा उठाउन तयार रहेको उनको भनाइ छ ।

प्रदेश सरकारका सामाजिक विकास मन्त्री दल रावलले सरकारले अटिजम केयर सेन्टका लागि केही बजेटको व्यवस्था गरेको बताए ।

अटिजमलाई नीति तथा कार्यक्रममा पनि प्राथमिकताका साथ राखिएको उनको भनाइ छ ।

बच्चा गर्भमै रहेको समयमा ‘जिन’मा केही समस्या हुँदा बच्चालाई अटिजम हुने सम्भावना रहने सोसायटीकी लक्ष्मी कार्कीले बताइन् । 

उनका अनुसार यो समस्या एकदेखि डेढ वर्षको उमेरभित्रै थाहा पाउन सकिन्छ । अटिजमले बच्चाको शारीरिक वृद्धिमा खासै फरक नपारे पनि बच्चाको मानसिक विकासमा भने असर पुर्‍याउँछ । 

दोहोरो कुरा गर्न नसक्ने, उमेरअनुसार बोल्न, खेल्न नसक्नेजस्ता समस्या देखिने उनको भनाइ थियो ।

‘अटिजम निको हुँदैन तर, अटिजम भएका बालबालिकाले राम्रो साथ–सहयोग पाए उनीहरूको व्यवहारमा परिवर्तन भने ल्याउन सकिन्छ,’ कार्कीले भनिन्, ‘अटिजम भएका बालबालिकालाई छुट्टै साथ र सहयोगको आवश्यकता पर्छ र उनीहरूलाई शिक्षा–दिक्षा दिने तरिकासमेत पनि फरक हुन्छ । अटिजम कुनै चिकित्सकीय रोग भने होइन ।’