माघ २५, २०८०
त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलका प्रहरी प्रमुख प्रहरी नायब महानिरीक्षक (डिआइजी) अर्जुन चन्दले राजीनामा दिएको चर्चा झन्डै एक साता चल्यो तर प्रहरी प्रधान कार्यालयले चन्दको राजीनामा नभई सोमबार १० दिनको बिदा स्वीकृत ग...
कात्तिक ३, २०७६
काठमाडौं –अध्यागमनसम्बन्धी संवेदनशील तथ्यांकहरू पाँच वर्षदेखि एक निजी कम्पनीको कब्जामा छ ।
सन् २०१४ देखि अध्यागमनका सबै यात्रुको विवरण फोकसवान नामक आइटी कम्पनीले नियन्त्रणमा राखेको हो । सो डाटा दुरुपयोगसमेत भएको अध्यागमन अधिकारीहरूको आशंका छ ।
सो कम्पनीले सन् २०१४ मा अध्यागमनको सफ्टवेयर बनाउने जिम्मेवारी पाएको थियो । तत्कालीन महानिर्देशक शरदचन्द्र पौडेलको कार्यकालमा सो सफ्टवेयर निर्माणका लागि कोटेसनका आधारमा सम्झौता गरिएको थियो । त्यसपछि कम्पनीले अध्यागमनका सम्पूर्ण डाटामा आफ्नो कब्जा जमाएको हो । त्यसयता फोकसवानले बनाएको इमी नामक सफ्टवेयरमा सबै यात्रुको डाटा रहँदै आएको छ । जब कि त्यो डाटामा अध्यागमन अधिकारीहरूको पहुँच नै छैन ।
२०१४ देखि सोही कम्पनीसँगै विभागले वार्षिक रूपमा मर्मतको सम्झौता पनि गर्दै आएको छ । वार्षिक करिब दुई लाखको हाराहारीमा उनीहरूले यस्तो काम गर्दै आएका छन् । ‘बिजुली र धाराको मर्मत गर्नेले नै वर्षमा त्योभन्दा धेरै लिने गरेका छन्,’ विभागका एक अधिकारी भन्छन्, ‘किन उनीहरूले यति सस्तोमा सम्झौता गरे भन्नेमा आश्चर्य लागेको छ ।’ लामो प्रयासपछि हालै भने सरकारले सो कम्पनीबाट अध्यागमनको डाटा आफ्नो नियन्त्रणमा लिने प्रक्रिया अघि बढाएको छ ।
संवेदनशील डाटा दुरुपयोगको आशंका
फोकसवान कम्पनीले डाटा दुरुपयोग गरेको हुन सक्ने विभागको आशंका छ । विभागका महानिर्देशक ईश्वरराज पौडेल भन्छन्, ‘हामीसँग सो पहुँच नै नहुँदा त्यो डाटा दुरुपयोग भयो कि भन्ने पनि हाम्रो आशंका छ ।’ सो सफ्टवेयरमा सबै यात्रुको फोटोसहितको तथ्यांक छ । जुन कतिपय विदेशी निकायमा पुगेको हुन सक्ने आशंका पहिलेदेखि नै अध्यागमनका अधिकारीको थियो । विभागका ती अधिकारी भन्छन्, ‘पूर्ण रूपमा निजी कम्पनीको कब्जामा भएपछि जे पनि हुन सक्ने भयो ।’ यस्ता डाटा हात पार्न काठमाडौंस्थित कतिपय दूतावासका प्रतिनिधिले अध्यागमन अधिकारीहरूलाई समेत प्रभावमा पर्ने प्रयास गर्थे ।
सन् २०१४ अघि अध्यागमनमा डिजिटल प्रणाली थिएन । अध्यागमनलाई व्यवस्थित बनाउन भन्दै तत्कालीन महानिर्देशक पौडेलले नयाँ सफ्टवेयर बनाउन लगाएका थिए । ‘तर, डाटाको सुरक्षाबारे कसैले चासो नै दिएनन्,’ विभागका एक अधिकारी भन्छन्, ‘बिस्तारै सो कम्पनीले अध्यागमनको डाटामा एकाधिकार बनाउँदै लग्यो ।’ यो वर्षको चार महिनाका लागि समेत विभागले सोही कम्पनीसँग सम्झौता गरिसकेको छ । तर, अबको दुई महिनापछि विभागको आफ्नै सफ्टवेयर तयार हुने महानिर्देशक पौडेल बताउँछन् । ‘विगतमा अध्यागमन कुनै तथ्यांक लिन सोही कम्पनीसँग भर पर्नुपर्ने थियो,’ विभागका महानिर्देशक पौडेलले भने, ‘अब दुई महिनाभित्रै नेपाल पोर्ट नामक हाम्रै सफ्टवेयर जडान हुँदै छ, त्यसपछि डाटाको गोपनीयताको सुरक्षामा कुनै समस्या हुँदैन ।’ नयाँ पत्रिकामा खबर छ ।
त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलका प्रहरी प्रमुख प्रहरी नायब महानिरीक्षक (डिआइजी) अर्जुन चन्दले राजीनामा दिएको चर्चा झन्डै एक साता चल्यो तर प्रहरी प्रधान कार्यालयले चन्दको राजीनामा नभई सोमबार १० दिनको बिदा स्वीकृत ग...
जापानी बिदेशमन्त्री कामिकाबा योको झन्डै आठ घण्टाको नेपाल भ्रमण गरी स्वदेश फर्किएकी छन् । विमान चार्टर गरी नेपाल आएको मन्त्री योकोले स्वदेश फिर्दा भने नेपालको राष्ट्रिय ध्वजाबाहक नेपाल वायुसेवा निगमको नियमित उडान प्...
अस्पतालले मृत घोषणा गरी १५ घण्टासम्म शवगृहमा राखेर अन्तिम दाहसंस्कारका लागि घाट लैजान लागेका एक व्यक्ति जिवितै रहेको पाइएको छ। विराटनगरस्थित मेट्रो न्युरो अस्पतालले मृत्यु प्रमाणपत्रसमेत बनाएर १५ घण्टासम्म शवगृहमा...
विशेष आर्थिक क्षेत्र (सेज)भित्र मदिरा, सुर्तीजन्य र विस्फोटक पदार्थ उत्पादन गर्ने उद्योग स्थापना गर्न नपाइने भएको छ। विश...
ललिता निवास प्रकरणमा विशेष अदालतले बिहीबार फैसला गरेको छ । फैसला अनुसार ललिता निवासको हडपिएको जग्गा सरकारको नाममा आउने भएको छ। अदालतले त्यसमा दोषीहरुलाई कैद र जरिवानको फैसला पनि गरेको छ । ...
कास्की प्रहरीले राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) सभापति रवि लामिछानेसहित थप १८ जनाविरुद्ध अनुसन्धान सुरु गरेको छ । पोखराको सूर्यदर्शन बचत तथा ऋण सहकारी ठगी प्रकरणमा ...
नेपालको निजामती सेवा (समग्र प्रशासन) कम व्यावसायिक भएको आरोप लाग्दै आएको छ । कर्मचारीहरूमा बुझाइको स्तर सतही देखिन थालेको छ । सकारात्मक सोच पनि खस्किएको छ । प्रस्तुतिमा आत्मविश्वास होइन, हीनभावना देखिन थालेको ...
निरन्तर १८ वर्ष लामो कन्जरभेटिभ पार्टीको सरकारलाई विस्थापित गर्दै लेबर पार्टीका नेता टोनी ब्लेयर सन् १९९७ को मे २ मा बेलायतको प्रधानमन्त्री बन्न सफल भएका थिए । लेबर पार्टीका नेता जोन स्मिथको निधनपश्चात पार्टीको ...
जनता समाजवादी पार्टीमा आएको विभाजन पहिलो पनि होइन र अन्तिम पनि होइन । राजनीतिक दलमा आएको विभाजनको लामो शृङ्खला हेर्ने हो भने पनि यो न पहिलो हो, न अन्तिम । दुःखद् कुरा के भने राजनीतिक दल विभाजनको नयाँ कोर्...