मंसिर १०, २०८०
सरकारमा सहभागी मन्त्रीको कार्यक्षमतालाई लिएर प्रश्न उठेपछि अहिले सरकारमा रहेका मन्त्रीलाई फिर्ता बोलाएर मन्त्रिमण्डल पुनर्गठन गर्न सत्तारुढ दलहरूभित्र दबाब बढ्न थालेको छ । अपवादबाहेक सरकारमा सहभागी मन्त्रीले जनअपे...
चैत ७, २०७६
अंग्रेजी वर्ष सन् २०१९ को अन्तिम दिन चीनमा पहिलोपटक भेटिएको र पछि कोभिड– १९ नाम दिइएको कोरोना भाइरसको संक्रमणले विश्वलाई शिथिल बनाइदिएको छ ।
विश्वमा सन् १९४५ को विश्वयुद्ध पछिको जस्तै अवस्था सिर्जना भएको छ । यसले विश्वमा आर्थिक मन्दीको अवस्था आउने खतरा छ । यसका बहुआयामिक असर दीर्घकालसम्म पर्नेछ ।
कोरोना भाइरस पत्ता लागेको ८२ दिनसम्म यसको औषधि पत्ता लागेको छैन । कालो बादलभित्र चाँदीको घेरा भनेजस्तै यो विपत्तिको समयमा एउटा सकारात्मक कुरा भनेको जहाँबाट यसको उत्पत्ति भएको थियो त्यहाँ (चीनको वुहान)मा यो नियन्त्रणमा आएको छ । यो नागरिकको अनुशासनका कारण सम्भव भएको हो ।
कोरोनाको एउटा मामुली भाइरसले आज विश्व समुदायलाई थल्याएको छ । मानव सभ्यतामा विश्वमै अगाडि रहेका युरोपेली मुलुकमा यसको असर झन गहिरो ढंगले परेको छ । परिस्थिति नियन्त्रणबाहिर जाँदा चीनमा भन्दा युरोपको एउटा मुलुक इटालीमा धेरै मानिसको मृत्यु भइसकेको छ, शुक्रवारसम्म ।
विश्व महाशक्ति राष्ट्र अमेरिका, स्वास्थ्य क्षेत्रमा अब्बल मानिएका युरोपेली मुलुक पनि यसबाट अछुतो रहन सकेका छैनन । सुखद् मान्नुपर्छ, नेपालमा अहिलेसम्म त्यस किसिमको महामारी फैलिएको छैन । संक्रमण देखिएका एकजना पनि निको भइसकेको भनिएको छ ।
हामी खतराको डिलमा छांै, हाम्रो पूर्वतयारी र सचेतनाले हामी यो महामारीको असरबाट बच्ने छौं । खुला सीमा रहेको भारतमा यसको संक्रमण फैलिसकेको अवस्थामा हामीले धेरै सतर्कता अपनाउनु जरुरी छ ।
स्कूल कलेज, बन्द गर्ने तथा २५ जना भन्दा बढी भेला नहुने भनेर सरकारले निर्णय गरिसकेको छ । अझै केही कडा कदमहरू पनि चाल्ने मनस्थितिमा सरकार रहेको बुझ्न सकिन्छ ।
केही ढिला भएपनि सरकारले लिएका कदम सकारात्मक छन् ।
विपद्को यस्तो अवस्थामा सरकारले लिएका निर्णय कार्यान्वयन गर्नु आम नागरिकको कर्तव्य हुन आउँछ ।
विपद्को व्यवस्थापनका सन्दर्भमा जापानको अनुभव विश्व समुदायका लागि उनुकरणीय हुन सक्छ । सन् २०११ को मार्चमा आएको सुनामीले फुकुसिमा आणविक भट्टीमा क्षति पुर्याएपछि विद्युत् उत्पादनमा असर गर्यो । विद्युत् आपूर्ति रोकिएपछि सरकारले जनतासँग विद्युत् उपयोग कम गर्न आग्रह गर्यो ।
जनताहरूले सरकारले गरेको आग्रहलाई यसरी समर्थन गरे कि विद्युत् सरप्लसको अवस्था सिर्जना भयो । विद्युत् आपूर्ति सहज भयो ।
जननिर्वाचित संस्था संसद्का गतिविधि बन्द भएका छन् । १५दिनका लागि अदालतहरू लगभग बन्द भएका छन् । यतिसम्म कि दुर्लभै बन्द हुने साप्तातिक पत्रिकाहरू बन्द हुने अवस्था आएको छ । यो अवस्था नेपालका लागि २०७२ सालमा गएको विनासकारी भूकम्पको समयभन्दा पनि कहालीलाग्दो अवस्था हो ।
नेपालको सरकार जापानको जस्तो छैन, तर नागरिकहरू एक दकम अगाडि बढेर सरकारले गरेको आह्वानलाई पूर्ण समर्थन गरौं न । अप्ठयारो परिस्थिति सिर्जना भयो भने अत्यावश्यकीय सेवाहरू जस्तै टेलिफोनको नेटवर्क धेरै व्यस्त नगरिदिने, विद्युत् खपतमा ध्यान दिने आदि । सरकारले भन्यो भने घरबाट बाहिर ननिस्किने र सरकारले भने अनुसारका स्वास्थ्य सावधानी अपनाऔं ।
कोरोनाले सिर्जना गरेको संकट विश्वकै लागि संकट हो, ढिलो चाँडो यो महामारीको अन्त्य पक्कै हुनेछ । विश्व नै भयानक संकटमा फसेको यो अवस्थामा धैर्यता र संयमता अपनाउनुको विकल्प रहेन । यो महामारीबाट विश्वले छिट्टै मुक्ति पाओस् भन्ने कामना गरौं ।
सरकारमा सहभागी मन्त्रीको कार्यक्षमतालाई लिएर प्रश्न उठेपछि अहिले सरकारमा रहेका मन्त्रीलाई फिर्ता बोलाएर मन्त्रिमण्डल पुनर्गठन गर्न सत्तारुढ दलहरूभित्र दबाब बढ्न थालेको छ । अपवादबाहेक सरकारमा सहभागी मन्त्रीले जनअपे...
चरम आर्थिक संकटबाट गुज्रिएको श्रीलंकाले सन् २०२२ को अन्त्यतिर औषधि किन्ने क्षमता पनि गुमाएको थियो । ५० अर्ब डलरभन्दा बढीको विदेशी ऋण 'डिफल्ट' भएको थियो भने लाखौंले रोजगारी गुमाएका थिए । दशौं लाख मान्छे...
दुई–दुईपटक मिर्गौला फेरेको शरीर । मध्यजाडो नजिकिँदै गरेका मंसिरका चिसा दिन । त्यसमाथि वृद्धावस्था । यस्तो बेला ७० नाघेकाहरूको अधिकांश समय ओछ्यानमै बित्छ । नभए पनि घरको चार दिबारभित्र आराम गरेर अनि तात...
सत्ता र शक्तिको आडमा गैरकानूनी ढंगले सरकारी जग्गा हडप्ने नेपालको शक्तिशाली व्यापारिक घराना चौधरी ग्रुपमाथि राज्यको निकायले पहिलोपटक छानबिन थालेको छ । काठमाडौंको बाँसबारीमा ठूलो परिमाणमा सरकारी जग्गा...
एकाधबाहेक अधिकांश मन्त्रीले प्रभावकारी कार्यसम्पादन गर्न नसकेपछि प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ स्वयंले मन्त्रीहरूलाई प्रस्ट चेतावनी दिएका छन् । नेपालीलाई नक्कली भुटानी शरणार्थी बनाएर अमेरिका ला...
सर्वोच्च अदालतको परमादेशले प्रधानमन्त्रीबाट पदमुक्त भएपछि नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओली बालुवाटारबाट रित्तो हात फर्केका थिए, २०७८ असार ३० गते । संसद् विघटनको अवगाल छँदै थियो, लामो समय सँगै राजनीति गर...
नेपालको निजामती सेवा (समग्र प्रशासन) कम व्यावसायिक भएको आरोप लाग्दै आएको छ । कर्मचारीहरूमा बुझाइको स्तर सतही देखिन थालेको छ । सकारात्मक सोच पनि खस्किएको छ । प्रस्तुतिमा आत्मविश्वास होइन, हीनभावना देखिन थालेको ...
निरन्तर १८ वर्ष लामो कन्जरभेटिभ पार्टीको सरकारलाई विस्थापित गर्दै लेबर पार्टीका नेता टोनी ब्लेयर सन् १९९७ को मे २ मा बेलायतको प्रधानमन्त्री बन्न सफल भएका थिए । लेबर पार्टीका नेता जोन स्मिथको निधनपश्चात पार्टीको ...
जनता समाजवादी पार्टीमा आएको विभाजन पहिलो पनि होइन र अन्तिम पनि होइन । राजनीतिक दलमा आएको विभाजनको लामो शृङ्खला हेर्ने हो भने पनि यो न पहिलो हो, न अन्तिम । दुःखद् कुरा के भने राजनीतिक दल विभाजनको नयाँ कोर्...