पोखरा, ४ असोज – पोखरेलीलाई अब नाटक हेर्न काठमाडौं नै पुग्नुपर्ने स्थिति रहेन । गत चैत १४ गते विश्व रंगमञ्च दिवसको अवसर पारेर नाटकघरको शिलान्यास गरिएको थियो पोखरामा । अहिले त्यही नाटकघरको संरचना लभगभ तयार भएको छ ।

गैह्रापाटनमा बन्दै गरेको नाटकघरको नाम रहनेछ – पोखरा थिएटर । चैतमा शिल्यान्यास गरिए पनि चार महिनामा नाटकघर निर्माण गर्ने योजनासहित असार १ बाट निर्माण कार्य थालेको पोखरा थिएटर यतिबेला ‘फिनिसिङ’को चरणमा छ । मसिंरभित्र नाटक मञ्चन गर्ने गरी थिएटर निर्माणमा लागेको तीन जनाको टिमले व्यक्तिगत लगानीमै नाटकघर निर्माण थालेको थियो ।

‘हामी आफैले लगानी उठाएर नाटकघरको छानो छाउने काम भ्याइसक्यौं ।’ नाटकघर निर्माणमा सक्रिय भइ लागेका पोखरेली साहित्यकार तथा नाट्यकर्मी परिवर्तन सुनाउँछन्, ‘नाटकघरको छानो छाउने कार्य सकियो, अब लाइट फिटिङ र फिनिसिङको काम बाँकी छ ।’

शुरुमा तीस लाखमा निर्माण गर्ने गरी कार्ययोजना बनाए पनि पूरै काम भ्याइसक्दा सत्तरी लाख खर्च लाग्ने सम्भावना देखिएको परिवर्तन बताउँछन् । ‘हामीसँग सोच थियो, नाटक थाल्दा थाल्दा मसँग त एक रुपैयाँ पनि थिएन, आँटैआँटले थिएटर थालियो ।’ नाटककै कार्यशालामा काठमाडौं आएका परिवर्तनले लोकान्तरसँगको कुराकानीमा थप्छन्, ‘०६८ सालदेखि नै थिएटरको योजना थियो, बल्ल साकार भएको छ ।’

पोखरामा बेलाबेलामा नाटक मञ्चन हुने गरेपनि स्तरीय नाटक प्रस्तुत गर्न नसकिएको परिवर्तन स्वीकार्छन् । अब भने नाट्य कार्यशाला थालेर नाटकका विद्यार्थी उत्पादन गर्ने योजनामा छ पोखरा थिएटर ।

‘हामीले कसरी पोखरालाई नाटकमय बनाउन सकिन्छ भनेर केही योजना बनाएका छौं किनकि हामीलाई दीर्घकालीन रुपमा नाटक क्षेत्रमै लाग्ने योजना छ ।’ परिवर्तन थप्छन्, ‘विभिन्न विद्यालयसँग सहकार्य गरेर बालबालिकालाई नाटकप्रति आकर्षित गर्ने योजना छ हाम्रो ।’

काठमाडौंमा नाटकले राम्रै पकड बनाइरहेका बेला पोखरामा खुल्दै गरेका नाटकघरले कस्तो बनाउलान् पोखराको नाट्य माहोल? परिवर्तन सुनाउँछन्, ‘शुरुमा त दर्शकलाई हामीले हलसम्म तान्नुपर्छ, सहुलियत टिकटमा स्तरीय नाटक देखाउनुपर्छ ।’

थिएटर निर्माणका लागि भने कुनै संस्था या समूहको लगानी छैन पोखरा थिएटरमा । यसलाई व्यावसायिक र व्यवस्थित बनाउने टिमको योजना छ । शंकरनाथ कोइराला, दिल गुरुङ र परिवर्तनले ‘पोखरा थिएटर’ मा लगानी गरेका छन् ।

‘लगानी उठाउन हामीलाई समय लाग्ला तर भोलि हामीले गरेको कामको मूल्यांकन होला भनेर आज लागिपरेका छौं ।’, परिवर्तन थप्छन् ।

पोखरामा निर्माण भइरहेको नाटकघरको रुपरेखा भने काठमाडौंको ‘शिल्पी थिएटर’ को डिजाइनमा बन्दैछ । काठमाडौंमै रहेर नाट्यकर्म गरिरहेका नाट्यकर्मी पनि पोखरा थिएटरको अवलोकन गरेका छन् । नाटकघरलाई चाहिने प्राविधिक साम्रगी भारतबाट किनेर ल्याउनु परेको परिवर्तन बताउँछन् ।

नाटकघरलाई चाहिने लाइट नेपालमा नपाइएकाले भारतबाट ल्याउन परेको उनी सुनाउँछन् । ‘काम थालेदेखि नै धेरैले सकारात्मक प्रतिक्रिया दिनुभएको छ, हामीलाई अझै जिम्मेवारी थपिएको महसुस भएको छ ।’, उनी थप्छन्, ‘अब हरेक वर्ष ‘चाइल्ड ड्रामा फेस्टिभल’ गर्ने योजना छ, यसले बालबालिकामा मात्र होइन, अरुमा पनि नाटक हेर्ने बानीको विकास गर्नेछ ।’

नाटकलाई चाहिने कलाकार तथा प्राविधिकको समूह पोखरामै गरिने कार्यशालाबाटै चयन योजना छ समूहको । परिवर्तनका अनुसार मसिंरभित्र नाटकघरलाई पूर्णता दिएर नाटक मञ्चन समेत गर्ने योजनामा पोखरा थिएटर लागिपरेको छ ।

---

---