पुस ४, २०८०
डिसेम्बर पहिलो साता एनसेलको माउ कम्पनी आजियाटाले आफ्नो रेनोल्ड होल्डिङ्स यूकेको शतप्रतिशत स्वामित्व गैरआवासीय नेपाली सतिशलाल आचार्यको कम्पनी स्पेक्ट्रलाइट यूकेलाई बेच्न गरेको सम्झौताबारे समाचार बाहिरिएको झन्डै ३ हप्...
नेपालको माटोमा मौलिक ढंगबाट मार्क्सवाद, लेनिनवाद र माओवाद प्रयोग गर्ने उद्देश्य राखेर अधिकांश कम्यूनिस्ट पार्टीहरू गठन भएका छन् । कम्यूनिस्ट पार्टीका नेताले जुन उद्देश्य राखेर सर्वहारा श्रमजीवी वर्गको पक्षमा लाग्ने प्रतिवद्धता गरे, त्यस अनुरूप कथनी र करणीमा तादम्यता प्रायः कमै पाइन्छ ।
परिणामतः कम्यूनिस्ट पार्टीका नेता मालेमावादी हुनुका लागि सैद्धान्तिक मूलभूत मान्यता अभिलेखनमा पूरा गरेपनि व्यावहारिकतामा भने थोरै देखिन्छ । पार्टी नेताको प्रभावका कारण अधिकांश युवा नेतामा पनि यो समस्या छर्लङ्ग देख्न सकिन्छ । इमान्दार नेताहरू सतर्क हुन जरूरी छ ।
विश्वका कतिपय देशजस्तै फ्रान्समा म्याक्रोन, उत्तर कोरियामा किम जोन उन र क्यानडामा जस्टीन टुडों लगायत देशमा युवा नेताले मुलुकको सफल नेतृत्व गरिरहेका छन् । यिनै नेताले विश्व अर्थराजनीतिमा नयाँ तरङ्ग प्रवाह गरिरहेका छन् । तर हाम्रो मुलुकका युवा नेता अवसर खोजीको लागि पार्टीका केही थान जीर्ण नेताको पेरीफेरीमा नै आफ्नो भविष्य खोजिरहेका छन् ।
युवा नेता राष्ट्र र समाजको आदर्शका प्रतिबिम्ब बन्नुपर्छ । भविष्यमा पार्टीसँगै मुलुकको नेतृत्व गर्ने आशा गरिएका युवा नेता अध्ययन, चिन्तन, मनन र जनसेवामा लागेको आजकल कमै भेटिन्छ । पछिल्लो समयमा युवा नेतामा सेवाभावको आदर्श स्खलित भएकोजस्तो देखिन्छ । आर्थिक चलखेल गर्ने, ठेक्कापट्टा गर्ने, बिचौलिया बन्ने र नेताको चाकडी गर्ने काममा प्रतिस्पर्धा ज्यादै बढेको देखिन्छ ।
युवा र विद्यार्थी संगठन पार्टी राजनीतिको मुख्य उत्पादन थलो हो । थलो अर्थात् भुइँ वा जमिन हो । जमिनमा जुन फल रोप्यो, बोटमा पनि त्यहीँ फल फल्दछ । आफ्नो व्यक्तिगत स्वार्थका निम्ति ग्रासरूटका नेता कार्यकर्तासँग आर्थिक चलखेल गरेर तिनै आर्थिक सहयोगीलाई नेताको रुपमा उभ्याउनु भनेको भविष्यमा संगठनलाई मागी खाने मगन्तको समूह बनाउनु हो, बेठीक फल फलाउनु हो । संगठनको उद्देश्य ठीक हुँदाहुँदै पनि नेताहरू व्यक्तिगत स्वार्थमा लागेका कारण अहिले नेपाली युवा विद्यार्थी आन्दोलन, थला पर्दै एजेन्डाविहिन बन्दैछ ।
अहिले कतिपय कलेजमा विद्यार्थी नेताको लगानी छ । सरकारी क्याम्पसमा पढाइ सुधार्न पहल गर्नुपर्ने उनीहरूले निजी कलेजमा लगानी गरेका छन् । मोटरबाटो, पुलपुलेसा र बालुवा खानीमा युवा संगठनका नेताले ठेक्कापट्टा टेन्डर चलाएका छन् । अझ कहिलेकाहीँ प्रशासनिक सरूवा बढुवामा पनि चलखेल गर्दछन् । राजनीतिमा लागेका युवाहरूले मुलुकमा विकासको नक्सा कोर्नुपर्नेमा आफ्नो घरको नक्सा कोर्न लाग्नु बिडम्वनापूर्ण अवस्था हो । संगठनको नाममा धन्दा चलाउने नीतिका कारणले गर्दा युवा र विद्यार्थी नेताको जीवनशैलीबारे बारम्बार प्रश्न उठ्ने गरेको छ ।
कतिपय अवस्था नयाँ दृष्टिकोणको अपेक्षा गरिएका युवा नेताहरू भट्टिदेखि महंगा रेस्टुरेन्ट धाउँदै धुम्रपान र मदिरापानको संस्कारमा रमाइरहेका छन् । मदिराले लठ्ठिएपछि झगडा गरेर जगत हसाइरहेका छन् । गलत संस्कार भुसको आगोझैं संगठनभित्र सल्किरहेछ । यस्तो विचलनमा फसेका वर्तमान युवा पुस्ताबाट नयाँ ऊर्जाशील पुस्ताले के पाठ सिक्ने होला ! झड्केलो पूँजीवादबाट ग्रसित यी युवाले नयाँ विचार दिन नसके पनि गलत संस्कार अबलम्वन गरिदिँदा पार्टीका नेता, कार्यकर्ता र जनताप्रतिको आशा भरोसालाई टुक्र्याइरहेका छन् ।
सामाजिक काम गरेजस्तो नाटक गर्दै सेल्फी खिच्ने, सामाजिक सञ्जालमा फोटो राख्ने र सेलिब्रेटी हुने युवा जमात क्रमशः वृद्धि हुँदैछ । सस्तो लोकप्रियताको दौडमा राजनैतिक दलका युवा पनि छन् । सेलिब्रेटीको ढोङ कम्यूनिस्ट आचरणभित्र पर्दैन । यस्तो कामचोर प्रवृत्तिले हाम्रो समाजमा कस्तो असर पुर्याउँछ ? यसबारे सम्बन्धित युवा नेता किन अनविज्ञ छन् ।
निष्ठा, सेवाभाव र आदर्शको राजनीति गर्ने नेताको संगठनमा संकट देखिँदैछ । यी गम्भीर विषयमा नेपाल कम्यूनिस्ट पार्टीका जिम्मेवार नेताले समीक्षा गर्नुपर्ने देखिन्छ । कांग्रेसका युवाको हालत पनि उस्तै देखिन्छ । यस्ता विषय पार्टीका लागि गम्भीर चुनौती हुन् । परन्तु पार्टीका जिम्मेवार नेताले यस्ता व्यथितिलाई गुट केन्द्रीत हुँदै गलतलाई प्रश्रय दिनु हुँदैन ।
पञ्चायतविरूद्ध सघर्ष गरेका नेताको आचरण खराब भयो भन्दै १ छाक खाएर जनयुद्ध लडेका केही थान युवा नेता आज नवधनाड्य अवताररूपी वर्गमा देखिएका छन् । यी कमरेडको वर्ग उत्थान भएको छ । केही नवधनाड्य नेताले संगठनलाई नै कब्जामा राख्ने प्रयास वा भ्रमको खेती गरिरहेका छन् । अबको मुख्य अन्तरसंघर्ष संगठनभित्र इमान्दार नेता भर्सेज नवधनाड्यको हुनेछ ।
पार्टीका युवाशक्तिको सम्पूर्ण ध्यान अर्थोपार्जनतर्फ भएपछि समानतामा आधारित समाजवादको जिम्मेवारी भविष्यमा यिनैको हातमा गए के होला ? यस्तो वर्तमान अवस्थामा चीनमा माओले अबलम्वन गरेकोजस्तै सांस्कृतिक क्रान्तिको टड्कारो आवश्यकता नेपालका कम्यूनिस्ट पार्टीभित्र देखिँदैछ ।
डिसेम्बर पहिलो साता एनसेलको माउ कम्पनी आजियाटाले आफ्नो रेनोल्ड होल्डिङ्स यूकेको शतप्रतिशत स्वामित्व गैरआवासीय नेपाली सतिशलाल आचार्यको कम्पनी स्पेक्ट्रलाइट यूकेलाई बेच्न गरेको सम्झौताबारे समाचार बाहिरिएको झन्डै ३ हप्...
गरिबको घरआँगन कसैलाई मन पर्दैन । गरिबको लुगाफाटो कसैलाई मन पर्दैन । गरिबले ठूला कुरा गरेको कसैलाई मन पर्दैन । गरिब नाचेको, गरिब हाँसेको कसैलाई मन पर्दैन । यतिखेर गरिबले लडेको जनयुद्ध दिवस पनि कसैलाई मन ...
नेपालको सार्वजनिक प्रशासन, विशेषतः निजामती सेवामा व्यावसायिक सदाचारिता विकास भएन भन्ने प्रश्न समय समयमा उठ्दै आएको छ । कर्मचारीमा स्वाभाविक रूपमा हुनुपर्ने कार्यसम्पादनलाई व्यवस्थित बनाउने सीप, संस्कार र अनुभवजन्य...
उमेरले ३५ वर्ष पुग्नै लाग्दा मैले लोकसेवा आयोगको फाराम भरें । ३५ वर्ष कटेको भए फाराम भर्न पाउँदैनथें, तर नियुक्ति लिँदा भने ३५ वर्ष कटिसकेको थिएँ । लोकसेवा आयोगको सिफारिशअनुसार क्षेत्रीय सिञ्चाइ निर्देशनालयले...
आज ‘सबैका लागि मर्यादित जीवन’ को आदर्श वाक्यसाथ अन्तर्राष्ट्रिय गरिबी निवारण दिवस मनाइँदै छ । भोक, रोग, अभाव र आवश्यकता पूरा भएपछि मात्र मानवीय मर्यादा पाउन सकिन्छ । नेपालमा गरिबी र असमानताका विभि...
धरान उपमहानगरपालिकाका मेयर हर्क साम्पाङले राष्ट्रपति र प्रधानमन्त्रीको फोटो नगरपालिकाबाट हटाएको विषय अहिले निकै चर्चामा छ । २०५४ मा त्यही प्रकृतिको क्रियाकलाप गरेका थिए, लीला थापा मगरले । जिल्ला विकास समिति...
नेपालको निजामती सेवा (समग्र प्रशासन) कम व्यावसायिक भएको आरोप लाग्दै आएको छ । कर्मचारीहरूमा बुझाइको स्तर सतही देखिन थालेको छ । सकारात्मक सोच पनि खस्किएको छ । प्रस्तुतिमा आत्मविश्वास होइन, हीनभावना देखिन थालेको ...
निरन्तर १८ वर्ष लामो कन्जरभेटिभ पार्टीको सरकारलाई विस्थापित गर्दै लेबर पार्टीका नेता टोनी ब्लेयर सन् १९९७ को मे २ मा बेलायतको प्रधानमन्त्री बन्न सफल भएका थिए । लेबर पार्टीका नेता जोन स्मिथको निधनपश्चात पार्टीको ...
जनता समाजवादी पार्टीमा आएको विभाजन पहिलो पनि होइन र अन्तिम पनि होइन । राजनीतिक दलमा आएको विभाजनको लामो शृङ्खला हेर्ने हो भने पनि यो न पहिलो हो, न अन्तिम । दुःखद् कुरा के भने राजनीतिक दल विभाजनको नयाँ कोर्...