माघ १८, २०८०
चरम आर्थिक संकटबाट गुज्रिएको श्रीलंकाले सन् २०२२ को अन्त्यतिर औषधि किन्ने क्षमता पनि गुमाएको थियो । ५० अर्ब डलरभन्दा बढीको विदेशी ऋण 'डिफल्ट' भएको थियो भने लाखौंले रोजगारी गुमाएका थिए । दशौं लाख मान्छे...
युरोपेली संघ (ईयू) छोड्ने संयुक्त अधिराज्यको इच्छा आज शुक्रवार पूरा हुँदैछ । अर्थात् ३१जनवरी २०२० को मध्यरातपछि संघको सदस्य-संख्या २७ मा झर्दैछ । ईयू र यूके बीचको ४७ वर्ष लामो साथ छुट्ने यस प्रकियालाई ‘सम्बन्धविच्छेद’ पनि भनिएको छ । यसरी अलग भएपछि बेलाइतले युरोपको मुख्यालय ब्रसेल्सबाट आउने थरीथरीका मानक र निर्देश पालना गर्नुपर्ने छैन, र देश सही अर्थमा सार्वभौमसत्तासम्पन्न स्वतन्त्र मुलुक हुन पाउने छ भन्ने ‘ब्रेक्जिट’ पक्षधरहरूको मान्यता रहिआएको छ ।
सन् २०१६ को जून महिनामा बेलाइतमा भएको जनमतसंग्रहको नतीजा यसैको पक्षमा गएको पनि हो, तर त्यसबेला र त्यसपछि बहाल भएका संसद्ले अवरोध खडा गर्दा ब्रेक्जिटमा विलम्ब हुन गयो । ईयू नछोड्ने मानसिकताका मतदाताहरूलाई राहत झैं पनि भयो ।
राजनीतिक हिसाबले बेलाइत आजैदेखि ईयूबाहिर गए पनि आर्थिक कारोबार,भन्सार व्यवहार र मानिसहरूको आवतजावत समेतका मौजुदा बन्दोबस्त तत्काल प्रभावित हुने छैनन्, ११ महिनाको प्रस्तावित ‘संक्रमणकाल’मा यी विषयमा दुई पक्षबीच सम्झौताहरू हुने छन् । त्यसपछि मात्र अर्थात् सन् २०२० को अन्त्यमा सबै हिसाबले बेलायत युरोपेली समुदायबाट निस्किसक्नेछ ।
प्रधानमन्त्री बोरिस जोन्सन यसबारे प्रतिबद्ध छन् । यस अवधिमा बेलाइतको अर्थतन्त्रलाई ओरालो लाग्न नदिन जोन्सनको टोलीले ईयू र संयुक्त राज्य अमेरिकासँग छुट्टाछुट्टै स्वतन्त्र व्यापार सम्झौता गरिसक्नु पर्ने हुन्छ । यसलाई विश्लेषकहरूले गतिलो चुनौती हुने देखेका छन् । तर भनिदै छ, अल्पकालमा हुने जोखिम बेहोर्न सके त्यो बेलाइतको दीर्घकालीन हितमा हुनेछ ।
यतिखेर युरोपका विभिन्न देशमा इलम-रोजगारी गरेर बसेका १० औं हजार ब्रिटिश नागरिकहरू अलमलमा परेका छन् । त्यसैगरी, बेलाइत युरोपको ‘साझा बजार’ मा छँदा लण्डन लगायतका स्थानमा बसोबास गरिरहेका युरोपका विभिन्न देशका नागरिकहरूको हैसियत के हुने समेतका विषयले चिन्ताको वातावरण देखिन्छ । करोडौं डलरका व्यापारिक कारोबार प्रभावित हुने अवस्थाको अर्को पाटो पनि छ ।
‘बेलाइतको भविष्यमाथि अनिश्चयको बादल मडारिएको छ’ भन्ने द इकोनोमिष्ट पत्रिकाको ताजा विश्लेषणले केही समय जनमानस उद्वेलित रहने देखिंदैछ । बहिर्गमनको पूर्व-योजना अनुसारका आर्थिक कार्यक्रमहरू बेलैमा कार्यान्वयनमा लैजान सके प्रधानमन्त्री जोन्सनले बेलाइती जनतालाई एक तहको आश्वस्त राख्न सकेको मानिने छ ।
ईयूको लागि ब्रेक्जिटबाट के असर पर्छ त ? झट्ट हेर्दा केही पर्दैन, किनभने २८ सदस्य भएको संस्थाबाट एक सदस्य बाहिरिने मात्र हो । परन्तु वास्तविकता यो मात्र होइन । आखिर बेलाइतजर्मनी र फ्रान्सकै हाराहारीको हैसियत भएको सदस्य-राष्ट्र थियो । तसर्थ त्यसै अनुपातमा ईयूको शक्ति क्षीण हुनु अपरिहार्य छ यद्यपि बहुसंख्यक ईयू सदस्य-राष्ट्रले यस कुरालाई धेरै महत्व दिन चाहेको देखिंदैन । विगतका सङ्केतलाई आधार मान्दा अमेरिकाले युरोपसँगको सम्बन्धलाई भन्दा बेलाइतसितको निकटतालाई बढी महत्व दिनेछ । ईयूको लागि यो नोक्सानी नै हो ।
चरम आर्थिक संकटबाट गुज्रिएको श्रीलंकाले सन् २०२२ को अन्त्यतिर औषधि किन्ने क्षमता पनि गुमाएको थियो । ५० अर्ब डलरभन्दा बढीको विदेशी ऋण 'डिफल्ट' भएको थियो भने लाखौंले रोजगारी गुमाएका थिए । दशौं लाख मान्छे...
दुई–दुईपटक मिर्गौला फेरेको शरीर । मध्यजाडो नजिकिँदै गरेका मंसिरका चिसा दिन । त्यसमाथि वृद्धावस्था । यस्तो बेला ७० नाघेकाहरूको अधिकांश समय ओछ्यानमै बित्छ । नभए पनि घरको चार दिबारभित्र आराम गरेर अनि तात...
देशका विभिन्न शहरमा गरिब–मजदूरहरूले छाक काटेर सहकारीमा जम्मा गरेको पैसा बदनियतपूर्ण ढंगले हिनामिना गरेर टेलिभिजनमा लगानी गरेको विषयले बजार तातिरहेको छ, जसमा जोडिएका छन् रास्वपा सभापति रवि लामिछाने...
सर्वोच्च अदालतको परमादेशले प्रधानमन्त्रीबाट पदमुक्त भएपछि नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओली बालुवाटारबाट रित्तो हात फर्केका थिए, २०७८ असार ३० गते । संसद् विघटनको अवगाल छँदै थियो, लामो समय सँगै राजनीति गर...
सत्ता र शक्तिको आडमा गैरकानूनी ढंगले सरकारी जग्गा हडप्ने नेपालको शक्तिशाली व्यापारिक घराना चौधरी ग्रुपमाथि राज्यको निकायले पहिलोपटक छानबिन थालेको छ । काठमाडौंको बाँसबारीमा ठूलो परिमाणमा सरकारी जग्गा...
एकाधबाहेक अधिकांश मन्त्रीले प्रभावकारी कार्यसम्पादन गर्न नसकेपछि प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ स्वयंले मन्त्रीहरूलाई प्रस्ट चेतावनी दिएका छन् । नेपालीलाई नक्कली भुटानी शरणार्थी बनाएर अमेरिका ला...
ललितपुरको गोदावरीस्थित सनराइज हलमा नेकपा (एमाले)का दुई महत्वपूर्ण कार्यक्रम भए । एमालेको प्रथम विधान महाधिवेशन (२०७८ असोज १५ र १६ गते) सनराइज हलमै भएको थियो । विधान महाधिवेशनले विभाजनदेखि चौतर्फी घेराबन्दी...
हामी १५औं अन्त्य गरेर १६औं योजनाको तयारीमा जाँदै छौं । दलका शीर्ष नेताबीच १६औं योजनाको विषयमा छलफल भएको छ । १५औं योजनाको असफलता र नमिलेका कुरालाई १६औं मा सुधार्छौं । हाम्रो गन्तव्य कहाँ हो भन्ने संविधानले ...
सच्चा लोकतन्त्रमा सिमान्तमा रहेको नागरिकले पनि यो देश मेरो हो भन्ने अनुभूति गर्न सक्नेछ- माहात्मा गान्धी । माथि गान्धीको भनाइ किन उद्धृत गरिएको हो भने नयाँ वर्षको आगमन भैसकेको छ र २०८० को बिदाइ बडो हर्षपूर्वक...