बुटवल – देवदह नगरपालिकाले कृषि, पशुपालन र पर्यटन क्षेत्रलाई प्राथामिकतामा राखेको छ ।

देवदहको तेस्रो नगर सभाले दूध उत्पादको पकेट क्षेत्रको रूपमा विकास गर्न आगामी आर्थिक वर्षदेखि किसान परिचय पत्रको अवधारण अगाडि सारेको हो । नगरपालिकाका प्रमुख हिराबहादुर खत्रीका अनुसार यस वर्ष नै देवदह नगरपालिकाले किसान परिचय पत्र वितरणको योजना अगाडि बढाएको छ ।

वास्तविक किसान परिहचान गरी अनुदान लगायतका विभिन्न कार्यक्रम सञ्चालन गर्नको लागि यस्तो किसान परिचय पत्रको अवधारण अगाडि बढाइएको हो । किसानले पाएका विभिन्न सेवा सुविधालाई विवरणको रुपमा राख्ने गरी यस्तो कार्य अगाडि बढाइने मेयर खत्रीले बताए ।

नगरपालिकाले थप १ हजार गाईमा कृत्रिम गर्भाधान गराउने पनि लक्ष्य लिएको छ । विदेशबाट आयात गरिएको बाच्छी मात्रै जन्मिने (सेक्स सिमोन) १ हजार डोज आगामी आर्थिक वर्षमा वितरण गरिने भएको हो । देवदह नगरपालिकाको तेस्रो नगरसभाबाट खासगरी पशुको नस्ल सुधारको लागि योजना अगाडि बढाइएको देवदह नगरपालिकाका मेयर हिराबहादुर खत्रीले जानकारी दिए ।

उनका अनुसार यसको लागि टेन्डर आह्वान प्रक्रिया अगाडि बढाई सेक्स सिमोन खरिद गरी वितरण गरिने छ । एउटा  डोजको न्यूनतम ३ हजार रुपैयाँ पर्दछ । सोही अनुरुपमा ३० लाख रुपैयाँ विनियोजन गरी किसानलाई निःशुल्क रुपमा सिमाने उपलब्ध गराउन लागिएको हो । मेयर खत्रीले भने, ‘किसानले लगानी अनुसारको आम्दानी गर्न सकेका छैनन्, लगानी न्यूनीकरण आम्दानी ज्यादा बनाउनको लागि हामीले घाँसमा आधारित पशुपालन र पशुमा नस्ल सुधारको कार्यक्रमलाई प्राथमिकतामा राखेर अगाडि बढाएका छौं ।’

वार्षिक रुपमा देवदह नगरपालिकाभित्र किसानले करीब ३० करोड रुपैयाँ बराबरको आम्दानी दुधबाट मात्रै गर्दै आएका छन् । जुन रकम उत्पादन भएको दुधको केही प्रतिशत मात्र हो । सिक्स सिमोनको माध्यमबाट गर्भधान गराउँदा गाईले बाच्छी नै पाउने सम्भावना ९९ प्रतिशत रहेको छ ।

नेपाल सरकारले केही समयदेखि सानो संख्यामा यो सिमोन वितरण गर्दै आएकोमा यस पटक देवदहले आफैं यसको थालनी गर्न लागेको हो । देवदहमा वार्षिक १० हजार गाईमा कृत्रिम गर्भाधान गराउन सिमोन आवश्यक पर्दछ । तर, अहिले पहिलो चरणमा १ हजार गाईमा कृत्रिम गर्भाधान गराउने योजना अगाडि बढाइएको हो ।

मेयर खत्रीका अनुसार पशुधन बीमामा ५० प्रतिशत अनुदान नगरपालिकाले दिने भएको छ । गाई, बाख्रा, भैसी, पाडा वा हाँस जेमा पनि किसानले बीमा गरेर आएमा त्यसको ५० प्रतिशत प्रिमियम रकम प्रदान नगरपालिकाले गर्ने भएको हो । गत वर्ष नगरपालिकाभित्र करीब ४ हजार पशुमा पशुधन बीमा गरिएको थियो ।

कृषिमा आत्मनिर्भर भएपनि किसानले उत्पादन गरेको दुध बिक्री वितरण उचित समयमा नहुँदा किसानहरू मारमा परेको गुनासोको आधारमा किसानले उत्पादन गरेको दुधलाई मिल्क पाउडर बनाएर बिक्री गर्ने उद्योगको लागि समेत पहल गरिएको मेयर खत्रीले बताए । यसको लागि प्रदेश सरकारसँग आवश्यक छलफल गरी मिल्कीङ्ग पाउण्डर प्लान्ट देवदहमा नै सञ्चालन गर्र्नको लागि पटक–पटक आग्रह गरिएको प्रमुख खत्रीले जानकारी दिए ।