विराटनगर- मानव जीवनसँग प्रत्यक्ष जोडिएको रगत पछिल्लो समय विराटनगरमा कालोबजारी भएको पाईएको छ । विराटनगरमा खुलेआम रगतको कालोबजारी भएको भेटिएको हो । विराटनगरका निजी तथा सरकारी अस्पताल बाहिर फार्मेसी संचालन गरेर बसेका केही व्यक्तिहरूले रक्तसंचार केन्द्रबाट रगत ल्याएर महँगोमा बिक्री गर्ने गरेको पाईएको हो ।

विराटनगरको रक्तसंचार केन्द्रमा विभिन्न समयमा बढी रकम लिने गरेको गुनासाहरु आउने गरेको भएपनि नोबेल अस्पतालको रक्तसंचार केन्द्रबाट भने रगतको अवैध कालोबजारी हुने गरेको पाईएको छ । नोबेल अस्पताल बाहिर रहेका केही फार्मेसीले बिरामीका आफन्तसँग रगत कालोबजारीमा बेच्ने गरेको छ ।

विराटनगरको नोबेल अस्पताल बाहिर रहेको छिन्नमस्ता फार्मेसीका कर्मचारीले बिरामीका आफन्तबाट रगत उपलब्ध गराएबापत मोटो रकम असुली गरेको पाईएको छ । ब्लड बैंकले फ्रेस ब्लड प्रतिपिन्ट ८ सय १० मा बेच्दै आएको छ तर बिरामीका आफन्तबाट दलालहरुले २ हजारदेखि ३ हजारसम्म बेच्ने गरेका हुन् ।

रगतमा चलखेल

भारतको फारविसगंजबाट आएकी असोकी देवीले एक साताअघि किड्नी उपचारका लागि आफ्नो छोरालाई  नोबेल अस्पताल ल्याएकी थिईन् । छोरालाई बी–पोजिटिभ रगत चाहिएको थियो तर नोबेल अस्पतालभित्र रहेको ब्लड बैंकमा उक्त ब्लड सकिएको बताईयो । उनी रगतको खोजीमा जुटिन् । तर उनले लामो समयसम्म पनि रगत पाउन सकिनन् ।

असोकी देवी लामो समयसम्म भौँतारिँदै थिईन् । त्यही क्रममा उनले नोबेल अस्पतालबाहिर रहेको छिन्नमस्ता फार्मेसीका हरिश चनसँग रगत खोजीदिन आग्रह गरिन् । फार्मेसीमा कार्यररत हरिशले रगत उपलब्ध गराए वापत २५ सयको बागर्नेनिङ गरे ।

रगत पाउन नसकेर भौंतारिइरहेकी असोकी पनि २५ सय दिन तयार भईन् । तर उनले त्यही रगत ३ दिन अगाडि ८ सय १० रुपैयाँमा किनेकी थिईन् । उनीहरुबीच रगतको मोलमोलाई भईरहेको बेला त्यहाँ रगतको क्षेत्रमा काम गर्दै आएको युथ फर ब्लडका केही प्रतिनिधि पुगे ।

त्यहाँ रगतको मुल्य बार्गेनिङ हुँदैछ भन्ने थाहै थिएन । बिरामीका आफन्तबाट २५ सय रुपैयाँ लिएर रगत बेचेको भेटियो । लाहान घर भई विराटनगरमा बस्दै आएका २२ बर्षिय हरिश चनले २५ सय रुपैयाँमा रगतको मोलमोलाई गरेका थिए । उनलाई तत्काल नोबेल अस्पतालभित्र रहेको प्रहरीले नियन्त्रणमा लिएर अब उप्रान्त त्यस्तो नगर्ने र विरामीको औषधी खर्चमा २० प्रतिशत छुट गर्ने भनेर विरामीका आफन्तसँग सहमति गराएको थियो ।

रगतको बढी किनबेच हुनुले मानवीयताको बिषय गम्भीर बनेको छ । सरकारले तीन दशकअघि २०३८ सालमै मानवको रगत किनबेचमा प्रतिबन्ध लगाएको थियो । क्षेत्रीय रक्तसंचार केन्द्र विरटनगरले रगतको परीक्षणबापत ८ सय १० रुपैयाँ मात्र लिने गरेको क्षेत्रीय रक्तसंचार केन्द्र विराटनगरका प्राविधिक ईन्चार्ज शिवानन्द यादवले बताए ।

विराटनगरमा हरेक दिन भइरहने रक्तदान कार्यक्रममा संकलित रगत सिमित दलालले खरिद गरी बेच्ने गरेको हो की भन्ने यो घटनाले देखाएको छ । नेपाल रेडक्रस सोसाईटीद्धारा संचालित रक्तसंचार केन्द्रबाट नै कतै रगतको कारोबार त हुने गरेको छैन भन्ने असंख्य आशंका उब्जाएको छ । नेपाल रेडक्रस सोसाईटी विराटनगरका सभापति सुबोध सिंहले कुनै त्यसरी कारोबार भएको पाईए त्यस्ता व्यक्तिलिई कारवाही गर्ने बताए ।

सभापति सिंहले अहिलेसम्म यस्तो नसुनिएको दावी गर्दै रगतको नाममा कारोबार गर्न समेत नमिल्ने बताए । यदि त्यस्तो भएको पाइए कानूनअनुसार कारवाही गरिने उल्लेख गरे । विराटनगरमा रगतको सेवाभन्दा पनि व्यापार बढेको छ ।

समस्यामा परेका बिरामीका आफन्तलाई रगत दिएर सहयोग गर्नुपर्ने मानवीयताका कुरा केही फार्मेसीले भुलेका छन् । एउटा गिरोहको रुपमा अस्पतालमा आएका सेवाग्राहीलाई लुट्ने परिपाटीको विकास भएको देखिएको छ ।

यसरी खुलेआम मानव जीवनसँग जोडिएको रगतको कालोबजारी गर्ने दलालहरुलाई कारवाही कतैबाट पनि भएको छैन । पक्राउ परेका व्यक्तिलाई समेत कारवाही नगरी छाडिनुले प्रहरीको समेत संलग्नता भएको हो कि भनेर बिरामीका आफन्तले आशंका गर्न थालेका छन् । यस्ता विषयमा प्रहरीले तत्काल पक्राउ गरी कानूनी कारवाही गरेर बिरामी तथा उनका आफन्तलाई ठगी हुनबाट बचाउन सहयोग गरे बिरामीका आफन्तले राहत पाउने थिए ।