बझाङको प्रदेशसभा निर्वाचन क्षेत्र नम्बर १ मा वैशाख १५ गते हुने चुनावको रौनक बढेको छ । मत आफ्नो पक्षमा पार्नका लागि उम्मेदवारहरूबीच रस्साकस्सी भइरहेको छ ।

मतदानको दिन नजिकिँदै जाँदा उम्मेदवारहरू भोट माग्न उम्मेदवारको घरदैलोमा पुगिरहेका छन् । किसानहरू कामको धपेडीमा रहँदा उम्मेदवारहरू भने उनीहरूको खेतसम्मै पुगिरहेका हुन् । ०७९ मंसिरमा भोट दिएका जनताहरू भने एक वर्षमै पुनः भोट दिनुपर्दा उत्साहित छैनन् ।

‘नेताहरूले मिलीजुली देश खाइसके । यो उपनिवार्चनको नाटक किन ? खाली रहेका सिटहरूमा पनि भागबन्डा गरे हुन्छ । हामी गरिखाने नागरिकलाई दुःख मात्रै । जितेर पठाएका जनप्रतिनिधि पनि सेवा भोगमै मस्त छन् । आफ्नै भुँडी भर्नु छ । उनीहरूलाई जनताका मुद्दाको मतलब छैन,’ आक्रोशित मुद्रामा देखिएका स्थानीय पर्वत सिंहले भने ।

बझाङको प्रदेश सभा निर्वाचन क्षेत्र नम्बर १ मा चुनावी रौनक बढ्दा अधिकांश मतदाताहरू जिल्ला बाहिर छन् । गाउँमा महिला, बालबालिका र जेष्ठ नागरिकहरू मात्रै छन् । युवा पुस्ता कमाइका लागि भारत र तेस्रो मुलुकमा छन् । 

‘यसपालि भोट निकै कम खस्छ होला । विद्यार्थीहरू अध्ययनका लागि धनगढी र काठमाडौंमा छन् । युवा पुस्ता गुजारा चलाउन बिदेसिएका छन् । गाउँमा हामी अशक्तहरू मात्रै छौं,’ तल्कोटका स्थानीय हरिस धामीले भने ।

उम्मेदवारहरूको आ–आफ्नै दाबी

नेकपा एमालेका तर्फबाटका उम्मेदवार बनेका दमन भण्डारी आफ्नो जीत निश्चित रहेको दाबी गर्छन् । ‘मतदाताको प्रतिक्रिया राम्रो छ । माहोल ठीक छ । कांग्रेस, माओवादीसहितका सबै दल एक हुँदा पनि हामी थोरै मतले मात्र पराजित भएका थियौं । अहिले आ–आफ्नै पार्टीबाट चुनाव लड्दा एमालेको जीत निश्चित हो,’ भण्डारीले भने ।

२०७४ को निर्वाचनमा बझाङका दुवै प्रदेशसभा क्षेत्रमा एमाले विजयी भएको थियो । अहिले उपनिर्वाचन भइरहेको क्षेत्रबाट अर्जुन थापा निर्वाचित भएका थिए । सभामुख बनेर उनले ५ वर्ष प्रदेश सभा सञ्चालन गरेका थिए । 

०७९ को निर्वाचनमा भने नेपाली कांग्रेस, नेकपा माओवादी केन्द्र र एकीकृत समाजवादी लगायतका दल गठबन्धनमा थिए । गठबन्धनको साझा उम्मेदवारका रूपमा कांग्रेसका पृथ्वीबहादुर सिंह निर्वाचित भएका थिए । 

उनलाई नेकपा एमालेका अफिलाल उखेडाले कडा टक्कर दिएका थिए । सिंहले प्रदेशको आन्तरिक मामिला तथा कानून मन्त्री रहेको समयमा सवारी दुर्घटनामा परी ज्यान गुमाएका थिए ।

सिंहसँग पराजित एमालेका अफिलाल उखेडा उपनिर्वाचनमा एमालेको जीत निश्चित भएको दाबी गर्छन् । ‘सबै दल एक हुँदा पनि निकै कम मतले पराजय भोगेको हो । अहिले सबै उम्मेदवार आ–आफ्नै पार्टीबाट लड्दा हाम्रो जीत निश्चित छ । उम्मेदवार दमनजीसँगै म घरदैलो अभियानमा छु,’ उखेडाले भने ।

हाल उप–निर्वाचन भइरहेको प्रदेश सभा १ मा ६२ हजार मतदाता छन् । जहाँ जयपृथ्वी नगरपालिकासहित ६ वटा गाउँपालिका र थलारा गाउँपालिकाको ९ नम्बर वडा पर्दछ । ०७९ को निर्वाचनमा प्रदेश सभा २ मा नेकपा माओवादी केन्द्रबाट निर्वाचित भीम भण्डारी अहिले प्रदेश सभाको सभामुख छन् ।

नेकपा माओवादी केन्द्रको तर्फबाट उम्मेदवारी दिएका जनक बुढा पनि जीत सुनिश्चित रहेको दाबी गर्छन् । ‘पार्टीको बैठक सकेर अहिले घरदैलो अभियानमा छौं । मतदाताहरूले आग्रह गरेरै म चुनाव लड्न तयार भएको हुँ । माहोल एकदम राम्रो छ,’ बुढाले भने ।

मुख्य प्रतिस्पर्धा भने एमाले र कांग्रेसबीच नै हुने देखिन्छ । कांग्रेसका तर्फबाट उम्मेदवार बनेका अभिषेक सिंहलाई बुवाको विरासत जोगाउने मुख्य चुनौती छ ।

पृथ्वी सिंहको मृत्युपछि पाटीले उनकै छोरालाई टिकट दिएको छ । ‘एनपी साउद लगायतका नेताहरू आउनु भएको छ । उहाँहरू फर्किएपछि घरदैलो अभियान शुरू हुन्छ । निर्वाचनमा पनि हामीले जितेको क्षेत्र हो । बुवाको विरासत जोगाउन कुनै चुनौती छैन,’ उनले भने ।

११ जना चुनावी मैदानमा

प्रदेशसभा उपनिर्वाचनका लागि उम्मेदवारी दिएका १२ जनामध्ये एक जनाले उम्मेदवारी फिर्ता लिएका छन् । नेपाली जनता दलका अशोक सुनारले उम्मेदवारी फिर्ता लिएका हुन् । अब ११ जनाको उम्मेदवारी बाँकी छ ।

कांग्रेसका तर्फबाट अभिषेकबहादुर सिंहले उम्मेदवारी दिएका छन् भने सत्तारुढ गठबन्धन आबद्ध दलहरूले पनि प्रदेशसभा उपनिर्वाचनका लागि छुट्टाछुट्टै उम्मेदवारी दर्ता गराएका छन् । गठबन्धनको ठूलो दल एमालेका तर्फबाट दमन भण्डारी र माओवादी केन्द्रबाट जनक बुढाले उम्मेदवारी दिएका छन् । सत्ता गठबन्धनकै अर्को घटक एकीकृत समाजवादीका तर्फबाट दिलबहादुर सिंह पनि प्रतिस्पर्धामा छन् ।

उम्मेदवारको संख्या ११ भए पनि मुख्यरूपमा एमाले र कांग्रेसबीच नै प्रतिस्पर्धा हुने स्थानीय बताउँछन् । एमाले अझै पनि माओवादीले सघाउने आसमा देखिन्छ । बाँकी सबै उम्मेदवार कायम रहँदा पनि प्रतिस्पर्धा एमाले र कांग्रेसबीच नै हुने स्थानीय सागर भट्टले बताए ।

‘२०७९ मा गठबन्धनबाट कांग्रेसले जितेको थियो । अहिले सबै एक्लाएक्लै प्रतिस्पर्धामा छन् । त्यसैले एमाले वा कांग्रेसबीच नै प्रतिस्पर्धा हुने देखिन्छ । यी दुईमध्ये कसले बाजी मार्छ, त्यो हेर्न रोचक हुनेछ,’ भट्टले भने ।