बिहीवार बिहान १० बजे मनमोहन कार्डियोथोरासिक भास्कुलर तथा ट्रान्सप्लान्ट सेन्टरका कार्यकारी निर्देशक प्रा.डा. उत्तम कृष्ण श्रेष्ठले एक विज्ञप्ति जारी गर्दै प्रधानमन्त्रीको स्वास्थ्य क्रमशः सुधार आएको जानकारी गराए ।

प्रधानमन्त्रीको स्वास्थ्य स्थितिका बारेमा अस्पतालले प्रत्येक दिन बिहान र साँझ विज्ञप्तिमार्फत जानकारी दिने गरेको छ । बुधवार साँझ जारी गरिएको विज्ञप्तिमा प्रधानमन्त्री ओलीको स्वास्थ्य सुधारोन्मुख रहेको बताइएको थियो ।

सोमवार रातिदेखि पेट दुख्न शुरू गरेपछि मंगलवार प्रधानमन्त्री ओलीलाई मनमोहन कार्डियोथोरासिक भास्कुलर तथा ट्रान्सप्लान्ट सेन्टर ल्याइएको थियो । मंगलवार उनको एपेन्डिसाइटिसको आकस्मिक शल्यक्रिया गरियो । उनको शल्यक्रियामा संलग्न डाक्टरहरूका अनुसार एपेन्डिसाइटिस संक्रमित भएर फुटेका कारण पेटको अन्य भागमा पनि संक्रमण फैलिएको थियो ।

शल्यक्रियापछि प्रधानमन्त्री ओलीलाई सघन उपचार कक्षमा राखेर उपचार गरिएको छ । शल्यक्रियापछि केही घण्टामा उनलाई होश आएपनि मंगलवार बिहानसम्म भेन्टिलेटरमा राखेर उपचार गरियो । बुधवार बिहान उनले चिकित्सक र पारिवारिक सदस्यहरूसँग इशारामा कुरा गरे । 

उनको स्वास्थ्यस्थिति क्रमश सुधारोन्मुख देखिएपछि बुधवार अपराह्न भेन्टिलेटर हटाइयो । कालो चिया र जुस पिए । बिहीवार मध्याह्न उनलाई जाउलो खुवाइएको छ । 

एक महिनाअघि कात्तिक १३ गते प्रधानमन्त्रीलाई आकस्मिकरूपमा राजधानीस्थित ग्र्याण्डी अस्पताल पुर्‍याइएको थियो । त्यतिबेला प्रधानमन्त्रीको सचिवालय टीमलाई सूचना लुकाएको आरोप लगाइयो । 

नियमित चेकअप गर्न अस्पताल लगेको भनिएतापनि त्यसदिन आईसीयूमा राखेर स्वास्थ्य परीक्षण गरियो । मिर्गौलाको डायलासिस गरियो, त्यसपछि भर्ना नै गरेर एक दिन अस्पतालमा राखियो । 

औपचारिक रूपमा भोलिपल्टसम्म त्यसलाई नियमित स्वास्थ्य परीक्षण भनेर टार्न खोजिएको थियो । कात्तिक १४ गते नेकपाका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल 'प्रचण्ड'ले उनलाई भेटेर आएपछि मात्र उनको डायलासिस गरिएको औपचारिक जानकारी बाहिर आयो । 

त्यस दिन उनको अर्को डायलासिस गरियो र साँझ डिस्चार्ज गरियो । 

यसपालि त्यस्तो अवस्था छैन । प्रधानमन्त्रीको स्वास्थ्य अवस्थाका बारेमा अस्पतालले दिनको दुईपटक 'प्रेस नोट' सार्वजनिक गर्ने गरेको छ । प्रधानमन्त्रीको स्वास्थ्य उपचारमा संलग्न चिकित्सक मात्र नभएर सचिवालयका सल्लाहकारहरूसमेत अहिले सञ्चारमाध्यमबाट टाढा रहेका छैनन् । 

मिर्गौला, निमोनिया, मेनेन्जाइटिस र एपेन्डिसाइटिसको पालैपालो आक्रमण 

१२ वर्ष अघि प्रधानमन्त्रीको दुवै मिर्गौलाले काम गर्न छोडेपछि एउटा प्रत्यारोपण गरिएको थियो । प्रत्यारोपण गरिएको मिर्गौलाले बितेको १२ वर्षमा राम्रोसँग काम गरिरह्यो । यस बीचमा मिर्गौलाले राम्रोसँग काम गरिरहेको भएपनि अन्य रोगहरूले उनलाई आक्रमण गर्ने सिलसिला जारी राखे । 

२०६४ को साउनमा भारतको राजधानी एपोलो अस्पतालमा मिर्गौला प्रत्यारोपण गरेपछि प्रत्येक ६/६ महिनामा त्यसको फलोअपका लागि ओली दिल्ली जाने गर्दथे । २०६९ सालको कात्तिक १९ गते दुवै फोक्सोमा निमोनिया भएर सिकिस्त भएपछि त्यतिबेलाका ६१ वर्षका ओलीलाई एयर एम्बुलेन्समार्फत दिल्लीको मेदान्त अस्पतालमा लगियो । 

मिर्गौला प्रत्यारोपणपछि ओलीलाई पहिलोपटक निमोनियाले फोक्सोमा आक्रमण गर्‍यो । दिल्ली लैजानुभन्दा २ दिनअघि उनलाई राजधानीस्थित नर्भिक अस्पतालमा भर्ना गरिएको थियो । दिल्लीमा उनलाई डेढ महिनासम्म राखेर उपचार गरिएको थियो ।

२०७० सालको मंसिरमा दोस्रो संविधानसभाको निर्वाचनमा उनको दौडधूप तीव्र भएपछि उनको हातखुट्टामा संक्रमण देखियो । हातखुट्टा सुनिन थाले । युरिक एसिड भएको पत्ता लागेपछि २ महिनासम्म औषधि सेवन गरे तर त्यसले स्वास्थ्यमा सुधार ल्याएन । त्यसपछि उनलाई दिल्लीस्थित म्याक्स अस्पतालमा लगियो । 

त्यसको डेढ महिनामै उनलाई फेरि रोगले च्याप्यो । उनलाई आएको ज्वरो र बान्ता नियन्त्रणमा आएन । उनलाई शिक्षण अस्पताल लगियो । शिक्षण अस्पतालले थाइल्याण्ड लैजान सुझाव दिएपछि २०७१ सालको वैशाखमा दोस्रोपटक उनलाई एयर एम्बुलेन्सबाट थाइल्याण्डको बैंकक लागिएको थियो । थाइल्याण्डमा उनलाई मेनेन्जाइटिस भएको पत्ता लाग्यो । 

त्यसले उनको हातमा संक्रमण फैलाएको थियो, त्यतिबेला उनको स्वास्थ्य निकै गम्भीर भएको र पुनः काममा फर्किन नसक्ने अड्कलबाजी भइरहेको थियो । त्यसलाई चिर्दै ओली सक्रिय राजनीतिमा 'रिटर्न' भए र पहिलाभन्दा धेरै सक्रिय देखिए । त्यसपछि उनी तत्कालीन एमालेको अध्यक्ष निर्वाचित भए र केही महिनामा प्रधानमन्त्री बने । त्यसले उनको व्यस्तता र सक्रियता दोब्बर बनाइदियो । 

पटक-पटक गम्भीर बिरामी पर्ने गरेका ओलीले रोगलाई 'सामान्य' ठान्दथे । २०७५ सालको कात्तिकमा पनि उनको फोक्सोमा संक्रमण देखिएपछि शिक्षण अस्पताल गएर केहीदिन उपचार गर्नुपरेको थियो । 

मिर्गौला प्रत्यारोपण गरेका प्रधानमन्त्री ओलीलाई विभिन्न रोगहरूले आक्रमण गर्ने क्रम जारी राखे । मिर्गौला प्रत्यारोपणको १२ वर्षसम्म अन्य रोग लाग्नुका बावजुद पनि ठीकठाक रहनु प्रधानमन्त्रीको हकमा सुखद संयोग नै रहेको कतिपय डाक्टरहरूले बताउँदै आइरहेका छन् । 

साउनमा मिर्गौला कमजोर बन्यो । मिर्गौलाले काम नगरेपछि शरीरमा क्रीटनाइनको मात्रा अत्याधिक देखियो । त्यसपछि उनी सिंगापुर गए । सिंगापुरको नेसनल युनिभर्सिटी हस्पिटलमा प्लाज्मा फेरोसिसको तयारी गरेर फर्के । भदौमा दोस्रोपटक सोही अस्पताल पुगेर प्रधानमन्त्रीले प्लाज्मा फेरोसिस गराए । 

प्लाज्मा फेरोसिस गरेको दुई महिनासम्म मिर्गौलाले सामान्य काम गरिरह्यो । तर गत कात्तिक १३ गते अचानक शरीर सुन्निन थाल्यो । त्यसपछि उनलाई ग्राण्डी लगियो ।

त्यहाँ उनको दुईपटक डायलासिस गरियो र भोलिपल्ट डिस्चार्ज गरियो । त्यसयता प्रधानमन्त्री ओली नियमित डायलासिसको प्रक्रियामा छन् । 

गत मंगलवार उनको शरीरमाथि एपेन्डिसाइटिसले आक्रमण गर्‍यो । त्यसको आकस्मिक शल्यक्रिया पनि गरियो । त्यसयता उनको स्वास्थ्यमा क्रमिक सुधार आइरहेको छ । एपेन्डिसाइटिसको आकस्मिक शल्यक्रियापछि रगतको नियमित डायलासिसको प्रक्रिया चलिरहेको छ । 

मिर्गौला रोग विशेषज्ञ डाक्टर ऋषिकुमार काफ्लेले प्रधानमन्त्रीसँग मिर्गौला प्रत्यारोपणको विकल्प नरहेको बताएका छन् तर एपेन्डिसाइटिसको शल्यक्रियापछि मिर्गौला पुनः प्रत्यारोपणमा केही जोखिम बढेको हुनसक्ने देखिन्छ ।

काफ्लेले प्रधानमन्त्रीको आत्मविश्वास उच्च भएकै कारणले यो उमेरमा पनि रोगहरूसँग लड्न सक्ने क्षमता उत्तिकै रहेको टिप्पणी गरेका छन् ।

अर्का मिर्गौला रोग विशेषज्ञ डाक्टर वर्षा श्रेष्ठले एपेन्डिसाइटिसको सर्जरीले मिर्गौला पुनः प्रत्यारोपण गर्न कुनै बाधा नपुग्ने बताए । 

लोकान्तरसँग कुरा गर्दै उनले केही हप्ताको रेस्टपछि मिर्गौला प्रत्यारोपण गर्न सकिने बताए ।