उच्च व्यापार घाटा र विदेशी मुद्राको सञ्चिति घट्न थालेपछि सरकारले विलासिताका सामान आयातमा कडाइ गरेको छ । उद्योग वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयले नेपाल राजपत्र प्रकाशित गरेर १० विलासीका वस्तु आयातमा रोक लगाएको हो ।

आयातमा कडाइ गर्ने अभियानमा जुटेको सरकारले मोबाइल, मोटरसाइकल विदेशी खाद्यान्नलगायत १० प्रकारका सामान नेपाल भिœयाउन नपाउनेगरी प्रतिबन्ध लगाएको हो ।

राजपत्रमा प्रकाशित विवरणअनुसार आगामी असार मसान्तसम्मका लागि भन्दै आयातमा प्रतिबन्ध लगाइएका सामानहरूमा कुरकुरे, कुरमुरे, लेज, चिजबलजस्ता प्याकेजिङ जंक फुड (पत्रु खाना) रहेका छन् । यसैगरी स्वास्थ्यलाई हानि पु¥याउने सबै प्रकारका तयारी मदिरा, चुरोट तथा सुर्तीको आयातमा पनि प्रतिबन्ध लगाइएको छ । यद्यपि, सुर्तीजन्य वस्तुका कच्चा पदार्थ ल्याउन भने छुट दिइएको छ । यसमा १२ प्रतिशतभन्दा कम अल्कोहोल भएको वियरको आयातलाई भने छुट दिइएको छ । राजपत्रअनुसार विदेशी रक्सी र वाइनमाथि पूर्ण रूपमा आयात गर्न पाउने हुन्छ । सबैखाले सुर्तीजन्य पदार्थमा प्रतिबन्ध भने तापनि राजपत्रमा सिगार, चेरुट, सिगारिलोसजस्ता सुर्तीजन्य पदार्थको एचएस कोड उल्लेख नगरिएकाले यी पदार्थको आयात खुला रहेको देखिन्छ । यसैगरी, बिडी, पाइप टोबाको, जर्दा, खैनी, गुट्खा आयातमा पनि प्रतिबन्ध लगाइएको छैन ।

हिरा र मोबाइल सेट ल्याउन पनि प्रतिबन्ध लगाइएको छ । हिराको औद्योगिक कच्चा पदार्थ भने ल्याउन प्रतिबन्ध लगाइएको छैन ।

सरकारले आगामी असार मसान्तसम्मका लागि ६० हजारभन्दा बढी मूल्यका मोबाइल, २ सय ५० सीसीमाथिका मोटरसाइकल, गाडी, खेलौनामा रोक लगाएको छ ।

आयात बढेर विदेशी मुद्रा सञ्चितिमा दबाब परेपछि राष्ट्र बैंक, अर्थ मन्त्रालयलगायतको सल्लाह सुझावमा यी वस्तुहरूमाथि प्रतिबन्ध लगाइएको हो ।

भन्सार विभागका अनुसार चैतसम्म १४ खर्ब ६६ अर्ब रुपैयाँको आयात भएको छ । चैतमा १ महिनामै १ खर्ब ५७ अर्ब रुपैयाँको आयात भएको विभागको तथ्यांक छ । यो गत वर्षको सोही अवधिको तुलनामा ३१.९७ प्रतिशत बढी हो ।

सरकारले ३२ इन्चभन्दा माथिका रंगीन टेलिभिजन, जिप, कार र भ्यान (एम्बुलेन्स र शववाहनबाहेक) र खेल्ने तास आयातमाथि पनि प्रतिबन्ध लगाएको छ । नौ महिनामै ९८ लाख ८ हजार तास आयात भएपछि झस्केको सरकारले तासको आयात रोकेको छ । गत साउनदेखि चैतसम्म मात्रै नेपालमा १९ करोड ५५ लाख १० हजार रुपैयाँको तास आयात भएको छ । नौ महिनाको अवधिमा तासबाट मात्रै सरकारले १० करोड २६ लाख रुपैयाँ भन्सार राजस्व उठाएको थियो ।

मासिक रूपमा १५ अर्बसम्मको सवारीसाधनको आयात भइरहेको परिस्थितिलाई नियन्त्रण गर्न बढी तेल खाने र महँगा गाडी आयातमा प्रतिबन्ध लगाइएको भनाइ सरकारको छ । यसले पछि पेट्रोलको माग घटाउने दाबी गरिएको छ ।

विदेशी मुद्राको आम्दानी र खर्चबीच सन्तुलन कायम गर्न सरकारले केही कालका लागि यो कदम चालेको बताइएको छ ।

आयातमा कडाइ गरेका केही वस्तु नेपालमै उत्पादन हुने भएकाले बजारमा खासै समस्या उत्पन्न नहुने अनुमान गर्दै सरकारले यो कदम चालेको बताइएको छ । कुरकुरे, कुरमुरे, चुरोट, मदिरा नेपालमा नै उत्पादन हुने भएकाले आयात प्रतिबन्धबाट खासै प्रभाव पर्दैन ।

सरकारले उच्च व्यापार घाटा र विदेशी मुद्राको सञ्चिति घट्न थालेपछि आयातमा कडाइ गरेको छ । उद्योग वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालयले नेपाल राजपत्रमा प्रकाशित गरेर विभिन्न १० विलासीका वस्तु आयातमा रोक लगाएको हो । राजधानी दैनिकमा पूर्णभक्त दुवालले खबर लेखेका छन् ।