कात्तिक २४, २०८०
सवारीसाधन सुविधा प्राप्त गर्ने कर्मचारीलाई इन्धनबापत नगद उपलब्ध गराउन सरकारले निर्देशिका जारी गरेको छ । सुशासन (व्यवस्थापन तथा सञ्चालन) ऐन, २०६४ को दफा ४५ ले दिएको अधिकार प्रयोग ...
६ वर्ष मलेसिया बसेर फर्केका दक्षिण ललितपुर मानिखेलका राजेश घिमिरे पाँच वर्षदेखि पशुपालनमा रमाइरहेका छन् ।
१८ वटा भैँसी र एउटा गाई पालिरहेका घिमिरे दैनिक एक सय लिटरभन्दा बढी दूध बिक्री गर्छन् ।
घरपरिवारसँगै बसेर मलेसियाभन्दा राम्रो कमाइ भएपछि आगामी दिनमा यसै व्यवसायलाई नै विस्तार गर्ने योजना घिमिरेले सुनाए ।
बाउबाजेकै पालादेखि पशुपालनलाई मुख्य पेसाका रूपमा अँगाल्दै त्यसैमा रमाइरहेका सङ्खुका दीपक हुमागाईंलाई जीविकोपार्जनकै लागि विदेशिने या वैकल्पिक पेसाको खोजीमा लाग्ने कुराप्रति कुनै मोह छैन । उनी पनि पशुपालनमै रमाएका छन् ।
भिसा लगाएर पनि मलेसिया जान नसक्नुभएका बुखेलका सन्तोष तिमिल्सिनाले पनि ११ वर्षदेखि १३ वटा भैँसी र तीनवटा गाई पालेका छन् । दैनिक ८० लिटरभन्दा बढी दूध उत्पादन गर्ने तिमिल्सिनाले दैनिक तीन धार्ने खुवा पनि बनाउँछन् भने अरू दूध बिक्री गर्दै आएका छन् ।
दक्षिण ललितपुरका किसान पशुपालन र कृषिप्रति आकर्षित भएका छन् । ललितपुरको दक्षिणी क्षेत्र विशेषगरी बुखेल, सङ्खु दूध उत्पादनका लागि अगाडि छन् । देवीचौर, धुसेल, भट्टेडाँडा, मानिखेल, गोटीखेललगायतका क्षेत्रमा पनि पशुपालनका लागि राम्रो मानिन्छन् ।
चितवन र काभ्रेपछि सबैभन्दा बढी दूध उत्पादन गर्ने जिल्लाका रूपमा रहेको ललितपुर पशुपालन अभियानकै रूपमा अगाडि बढिरहेको छ । दूधबाट मात्रै गाउँमा वार्षिक करोडौँ रुपियाँ भित्रिने गरेको छ । ललितपुर दूध उत्पादनका हिसाबले तेस्रो जिल्लाका रूपमा पर्छ । जिल्लाभर ६० वटा प्रारम्भिक सहकारी संस्थाले दूध सङ्कलन गर्छन् ।
विशेषगरी दक्षिण ललितपुर भैँसीको दूध उत्पादनका हिसाबले चिनिन्छ । दैनिक ७० देखि ८० हजार लिटर दूध उत्पादन हुने र यो क्षेत्रमा खुवाको बजार पनि राम्रो भएको कृषि सहकारी सङ्घ, ललितपुरका व्यवस्थापक उद्धवप्रसाद घिमिरेले बताए ।
उनको अनुभवमा पछिल्लो समय दूध उत्पादन बढेकै छ तर यसमा लाग्ने किसानको सङ्ख्या भने घटेको छ । खासगरी दूध सङ्कलन गर्न गाह्रो हुने क्षेत्रमा खुवा बनाउने गरिएको छ । ठूला दुर्लुङ, गिम्दी, आप्रा, प्युटारतिर खुवा बनाएर बिक्री गर्ने चलन छ ।
बाटोको पहुँच राम्रो पुगेको, सङ्कलन गर्न ढुवानीको अवस्था सहज भएका क्षेत्रमा दूध सङ्कलन गरिन्छ । बजार नजिक हुने स्थानमा दूध नै बिक्री हुन्छ, अलिक विकट ठाउँमा खुवा बनाएर बिक्री गरिएको उनी बताउँछन् । सङ्घले पकेट क्षेत्रको उत्पादन क्षेत्रमै चिस्यान केन्द्र स्थापना गरेको छ । किसानलाई गुणस्तर सुधारसम्बन्धी, पशुपालनको सीप र क्षमता अभिवृद्धिसम्बन्धी तालिम सञ्चालन गर्दै आएको छ ।
किसानको आफ्नै ब्रान्ड
दूध उत्पादनमा क्रियाशील ललितपुरका किसानले यसै वर्षदेखि ‘पोसिलो’ ब्रान्डमा दुग्धजन्य वस्तुको उत्पादन शुरू गरेका छन्, जुन सञ्चालनमा आएको छोटो समयमै लोकप्रिय बनेको छ । चापागाउँमा किसानकै सहभागितामा सञ्चालनमा ल्याइएको दूध प्रशोधन कारखानामा दही, दूध, पनिर, खुवा र मिठाई उत्पादन गरेर बजारमा पठाउने गरिएको सङ्घका व्यवस्थापक घिमिरेले जानकारी दिए ।
दुग्ध क्षेत्रमा जति पनि भाँडाबर्तन प्रयोग हुन्छ, त्यसलाई प्लास्टिकरहित भाँडा प्रयोग गर्ने अभियान पनि सङ्घले चलाएको छ । आल्मुनियम मात्रै प्रयोग हुँदा दूधको गुणस्तरमा तलमाथि हुन पाएको छैन ।
पुस्ता हस्तान्तरणमा समस्या
यो क्षेत्रमा दूध उत्पादनदेखि बजारीकरणसम्म ढुक्क हुँदाहुँदै पनि पछिल्लो पुस्ता यसप्रति आकर्षित हुन सकेको छैन । पशुपालनमा युवालाई आकर्षित गर्न नसकेसम्म यो व्यवसायले गति लिन नसक्ने किसान बताउँछन् ।
दुग्ध उत्पादनको लागत घटाउने कार्यक्रम सञ्चालन गरे दूधमा आत्मनिर्भर बन्न सकिने र यो व्यवसायमा नयाँ पुस्तालाई पनि आकर्षण गर्न सकिने सम्भावना रहेको उनको भनाइ छ । गोरखापत्र दैनिकमा भेषराज बेल्बासेले खबर लेखेका छन् ।
सवारीसाधन सुविधा प्राप्त गर्ने कर्मचारीलाई इन्धनबापत नगद उपलब्ध गराउन सरकारले निर्देशिका जारी गरेको छ । सुशासन (व्यवस्थापन तथा सञ्चालन) ऐन, २०६४ को दफा ४५ ले दिएको अधिकार प्रयोग ...
विशेष आर्थिक क्षेत्र (सेज)भित्र मदिरा, सुर्तीजन्य र विस्फोटक पदार्थ उत्पादन गर्ने उद्योग स्थापना गर्न नपाइने भएको छ। विश...
चालुु आर्थिक वर्ष २०८०/८१ मा नेपाली श्रमिकका लागि मलेसियाको रोजगारी घटेको छ । गत आव २०७९/८० मा पहिलो श्रम गन्तव्य देश बनेको मलेसिया चालुु आवमा क्रमशः घटेर तेस्रो र चौथो ...
सहरी विकास मन्त्रालयले निर्माणाधीन धरहराको बेसमेन्टमा सवारीसाधन पार्किङ मानवीय स्वास्थ्यका दृष्टिले जोखिमपूर्ण हुन सक्ने भन्दै सचेत गराएको छ । मन्त्रालयले त्यहाँ आवश्यक प्राविधिक तयारी ...
नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र) सँग एकता गर्न नेपाल समाजवादी पार्टीका अध्यक्ष डा. बाबुराम भट्टराईलाई पार्टीभित्रबाट नेताहरूले दबाब दिन थालेका छन् । पार्टीका अर्का अध्य...
कास्की प्रहरीले राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) सभापति रवि लामिछानेसहित थप १८ जनाविरुद्ध अनुसन्धान सुरु गरेको छ । पोखराको सूर्यदर्शन बचत तथा ऋण सहकारी ठगी प्रकरणमा ...
मानव स्वभाव प्रायः म र मेरो भन्ने हुन्छ । जस्तोसुकै आदर्शको कुरा गरे पनि, जतिसुकै महान देखिन खोजे पनि यी म र मेरोमा अलिकति धक्का लाग्नेबित्तिकै, ढेस पुग्नेबित्तिकै त्यस्ता आदर्श र महानता कुन सड्को ‘फू&rsquo...
२०६२ सालपछिको कुरा हो, अख्तियार दुरूपयोग अनुसन्धान आयोगका एकजना उपसचिव र एकजना शाखा अधिकृत कम्पनी रजिष्ट्रारको कार्यालयमा सरुवा भएर गए । यति मात्र होइन, राष्ट्रिय सतर्कता केन्द्रका एक उपसचिव पनि सोही कार्यालयमा...
धेरै पहिलेको कुरा हो एक जना सज्जनका दुई भाइ छोरा थिए । उनीहरूबीच निकै मिल्ती थियो । एकपटक भगवान्ले आएर वरदान माग भनेकाले उनीहरूले अमरताको वर मागेका थिए । उनीहरूको कुरा सुनेर भगवान्ले भने– ‘...