सोमवार एकै दिन नेपाली आकाशमा दुईवटा सम्भावित हवाई दुर्घटना टरे । नेपालमा तुलनात्मक रूपमा ‘भरपर्दो’ भनिने बुद्ध एयरका दुईवटा जहाज सम्भावित दुर्घटनाबाट बचेका हुन् ।

काठमाडौंबाट पोखराका लागि उडेको विमानमा समस्या देखिएलगत्तै विराटनगरका लागि उठेको अर्को जहाजमा गम्भीर प्राविधिक समस्या देखियो । एउटा जहाजमा सामान्य प्राविधिक समस्या देखिएपनि अर्को जहाज चालकको कुशलताका कारण दुर्घटना हुनबाट बच्यो । 

७३ यात्रु र चालक दलका सदस्यसहित विराटनगरका लागि उडेको जहाजलाई काठमाडौंमा सुरक्षित अवतरण गराइयो । चालक एजी शेर्पाको कुशलताका कारण भवितव्य हुनबाट जोगियो । तर, नेपाली हवाई सुरक्षामाथि फेरि एउटा प्रश्न उठ्यो । अप्रिय स्थिति आउन सक्ने भन्दै विमानस्थलमा दमकल र एम्बुलेन्ससहित उद्धारकर्ताको टीम हतार–हतार विमानस्थल पुग्यो ।

सडक यातायात भरपर्दो नहुँदा नेपालमा पछिल्ला वर्षहरूमा हवाई यात्रा गर्ने यात्रुको संख्या बढिरहेको छ । हवाई यात्रुको संख्या बढेसँगै नेपालमा दुई दशक यता निजी क्षेत्रका हवाई सेवा प्रदायक कम्पनी फस्टाएका छन् । उनीहरूले आफ्नो व्यवसायलाई विस्तार गरेका छन्, तर सुरक्षा सावधानीमा भने उनीहरूले पर्याप्त ध्यान दिएका छैनन् । 

पर्याप्त सुरक्षा मापदण्ड नअपनाएको भन्दै नेपाली हवाई सेवालाई युरोपेली युनियनले बेलाबखत कालो सूचीमा राख्ने गरेको छ । नियमनकारीको फितलो अनुगमन र हवाई सेवा प्रदायकको नाफा कमाउने होडका कारण यात्रुहरू सुरक्षित हुन सकेका छैनन् । 

थोरै जहाजले धेरै उडान गर्नुपर्ने भएकाले नेपालमा सञ्चालिन निजी क्षेत्रका जहाजको पर्याप्त मर्मतसम्भार हुने गरेको छैन । कुनै गन्तव्यबाट आउनासाथ अर्को गन्तव्यमा उडान भर्नुपर्ने चटारोका कारण निजी क्षेत्रका जहाजको प्राविधिक परीक्षणका लागि समय समेत नहुने जानकारहरू बताउँछन् । 

पुराना जहाज चलाउने तर पर्याप्त मर्मतमा ध्यान नदिएको गुनासो सेवाप्रदायक कम्पनीमाथि लाग्दै आएको छ । राजनीतिक अस्थिरता र सरकारी बेथितिका कारण नेपालका कुनैपनि नियमनकारी संयन्त्रले प्रभावकारी काम गर्न सकेका छैनन् । जहाज मर्मर र परीक्षणमा सरकारले उनीहरूलाई कडाइ गरोस् ।

सोमवारको घटनाबाट पाठ सिकेर काठमाडौं बाहिरका विमानस्थलमा पनि आकस्मिक अवतरण गर्न सक्ने खालका सुरक्षा प्रबन्ध गर्न जरुरी छ । नेपालको एकमात्र अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा तीन वर्षअघि भएको युएस बंगला एयरको विमान दुर्घटनाले नकारात्मक सन्देश गएको थियो । 

नेपाली हवाई सेवाको सुरक्षाको विषय नेपालमा घुम्न आउने विदेशी पर्यटकको समेत चासो र चिन्ताको विषय हो । नेपालको हवाई सेवालाई सुरक्षित र भरपर्दो बनाउन सरकारसँगै निजी क्षेत्रका हवाई सेवा प्रदायक समेत उत्तिकै जिम्मेवार हुन जरुरी छ ।