फागुन २१, २०७९
कर्मचारीलाई तलब खुवाउन समेत हम्मेहम्मे पर्नेगरी देशको अर्थतन्त्र जर्जर अवस्थामा चलिरहेको छ । कोरोना महामारी र युक्रेन युद्धबाट सिर्जित समस्याका कारण अर्थतन्त्र लामो समयदेखि शिथिल छ । बजार चलायमान बन्न सकेको छ...
बानेश्वरमा बुधवार देखिएको तनाउ र शान्तिपूर्ण विरोध प्रदर्शन गर्ने सर्वसाधारण नागरिकहरूमाथि भएको प्रहरी कारवाहीलाई आलोच्य मानिनुपर्छ । सडक विस्तार र सडक निर्माणका कामहरू गर्दा सरकारी निकायहरूको सांस्कृतिक सम्पदाको संरक्षण गर्ने पक्षलाई बेवास्ता गर्ने प्रचलन ठीक होइन । त्यसैगरी, स्थानीय सडक, लोकमार्ग, द्रुतमार्गजस्ता भौतिक पूर्वाधार निर्माण गर्दा सरोकारवाला घरधनी र जग्गाधनीहरूलाई न्यायोचित मुआब्जा नदिइकन बलफ्जती काम अघि बढाउने शैलीलाई किमार्थ उचित भन्न सकिँदैन । त्यसकारण सडक फराकिलो पार्ने परियोजनामा बेथिति भएकोमा विरोध गर्ने जनसाधारणमाथि अश्रुग्यास र पानीको फोहोरा प्रयोग गरिएको घटना निन्दनीय हुन पुगेको हो । सम्पत्तिसम्बन्धी नागरिकको अधिकार संविधानको धारा २५ ले सुरक्षित गरेको छ र संविधानसित बाझिने गरेर ऐन कानून बनाउन पाइँदैन ।
राजधानी र देशका अन्य शहरीक्षेत्रमा सडक विस्तार र निर्माणको सिलसिलामा शुरु भएको ६/७ वर्ष भयो र यसबीचमा उठेका थिचोमिचोसम्बन्धी नागरिक आवाजको सुनुवाइ हुन सकेको थिएन । अस्ति बुधवारको विरोध प्रदर्शन त्यही उपेक्षाभावलाई चिर्ने ध्येयले आयोजना गरिएको देखिन्छ । त्यसदिन सरकारका सम्बन्धित विभाग, मन्त्रालयले जन-असन्तोषका कारण सुनेर, बुझेर सम्बोधन गर्नेतर्फ पहल गर्नुपर्ने थियो, तर प्रहरीबल उपयोग गर्नेतिर प्रशासन सक्रीय हुनपुग्यो र त्यो दु:खद् घटना हुन गयो ।
हजारौं पीडित र प्रभावित नागरिकहरूमा ललितपुरका खोकना गाउँका बासिन्दाहरू पनि सामेल थिए । नेपाली सेनाले निर्माण गर्ने भनिएको द्रुतमार्ग (फास्ट ट्र्याक)को बाटोमा देशको सांस्कृतिक वैभव तथा स्थानीय बासिन्दाको घरखेत (अचल सम्पत्ति) पर्ने विषय संवेदनशील छन् । केही साताअघि द्रुतमार्गको रेखा नापजाँचको काममा खटिएका सैनिक अधिकृत र स्थानीय बासिन्दाबीच भनाभन भएको र त्यसक्रममा एक सैनिक अधिकृतले गोली हान्ने स्थितिसम्मको चर्चा गर्नाले अवस्था तनाउयुक्त भएको खबर प्रेसमा आएको थियो । द्रुतमार्ग कार्य अघि बढ्दै जाँदा यस्ता तनाउ र झडपको जोखिम पनि बढ्ने अड्कल सहजै गर्न सकिन्छ । अर्को शब्दमा, सैनिक र गैरसैनिकबीचको सम्बन्ध बिग्रेर जाने परिस्थितिको सिर्जना हुनेछ । तसर्थ यस्तो हुन नदिन नेपाली सेनाले यो द्रुतमार्ग निर्माणको ठेक्काबाट हात झिक्नु उचित हुनेछ । त्यति मात्र होइन, सेनाले नाफा कमाउने अन्य प्रकारका बन्द व्यापारका गतिविधिमा पनि नलाग्नु श्रेयस्कर हुनेछ । द्रुतमार्गको सन्दर्भमा प्रधान सेनापतिले हालैको एक प्रेस अन्तर्वार्तामा यो काम सेनाले मागेको होइन, सरकारले नै बोलाएर जिम्मा लगाएको हो भन्ने उत्तर दिएको सुनिएको हो । कदाचित् यथार्थ त्यही हो भने सेनाको नेतृत्वले रक्षा मन्त्रालयमार्फत् स्पष्ट शब्दमा ठेक्कापट्टा जस्ता काम सेनाको कार्यक्षेत्रमा पर्दैन भनी जवाफ दिन विलम्ब गर्नुहुँदैन ।
सेनाका प्रमुख र प्राथमिक काम भनेको देशलाई बाहिरी आक्रमणबाट जोगाएर सुरक्षित गर्नु हो । संविधानको धारा २६७ ले नेपाली सेनाको सम्बन्धमा यस्तै व्यवस्था गरेको छ । सेनालाई तालिम, प्रशिक्षणबाट चुस्त एवम् कार्यकुशल गराउने र सैनिकलाई आधुनिक उपकरण, हात-हतियारबाट सुसज्जित तुल्याउने मामिलामा सेनाको नीति र साधन-स्रोत परिचालन हुनुपर्दछ । संयुक्त राष्ट्रसंघको आह्वानमा संसारका विभिन्न अशान्त स्थलमा शान्तिसेना भएर कमाएको यश र प्रशंसालाई कायम राख्न निरन्तर क्रियाशील रहनु आवश्यक छ । त्यसैगरी, मानव अधिकार सम्बन्धमा बेला-बेलामा निस्किरहने विवादबाट सेनालाई मुक्त राख्न सैनिक नेतृत्वले आफूलाई चनाखो राख्नु समयोचित प्रयास ठहरिएला ।
कर्मचारीलाई तलब खुवाउन समेत हम्मेहम्मे पर्नेगरी देशको अर्थतन्त्र जर्जर अवस्थामा चलिरहेको छ । कोरोना महामारी र युक्रेन युद्धबाट सिर्जित समस्याका कारण अर्थतन्त्र लामो समयदेखि शिथिल छ । बजार चलायमान बन्न सकेको छ...
कार्यभार सम्हालेको एक वर्ष पुगेको अवसरमा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले मंगलबार राष्ट्रका नाममा सम्बोधन गर्दै कार्यशैली परिवर्तनको घोषणा गरेका छन् । ४५ मिनेट लामो सम्बोधनमा प्रचण्डले एक वर्षमा...
संयुक्त राष्ट्रसंघका महासचिव एन्टिनियो गोटरेसको भ्रमणका बेला नेपालको शान्ति प्रक्रिया फेरि एकपटक अन्तर्राष्ट्रिय समुदायमाझ चर्चाको विषय बनेको छ । नेपालको शान्ति प्रक्रियाको शुरूआती चरणमा राष्ट्र संघले सहजीक...
काठमाडौं जिल्ला अदालतको एक आदेशका कारण बाँसबारी छालाजुत्ता कारखानाको सरकारी जग्गा घोटाला प्रकरणको अनुसन्धान यत्तिकै रोकिने हो कि भन्ने चिन्ता बढेको छ । जग्गा हिनामिनाबारे नेपाल प्रहरीको केन्द्रीय अनुसन्धान ब्...
लोकान्तर सञ्चार प्रालिद्वारा सञ्चालित लोकान्तर डट्कम (Lokantar.com) स्थापनाको सात वर्ष पूरा गरेर आजदेखि आठौं वर्षमा प्रवेश गरेको छ । यस अवसरमा सबैभन्दा पहिला हामी हाम्रा समस्त पाठक, विज्ञापनदाता र शुभेच्छुकहरूप्...
काकाकुल काठमाडौंको सपना र विकासको विद्रूप नमूना बनेको मेलम्ची खानेपानी आयोजना फेरि एकपटक उद्घाटन गरिएको छ । सिंहदरबारस्थित प्रधानमन्त्री कार्यालयमा बनाइएको धारो खोलेर प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रच...
मानव स्वभाव प्रायः म र मेरो भन्ने हुन्छ । जस्तोसुकै आदर्शको कुरा गरे पनि, जतिसुकै महान देखिन खोजे पनि यी म र मेरोमा अलिकति धक्का लाग्नेबित्तिकै, ढेस पुग्नेबित्तिकै त्यस्ता आदर्श र महानता कुन सड्को ‘फू&rsquo...
२०६२ सालपछिको कुरा हो, अख्तियार दुरूपयोग अनुसन्धान आयोगका एकजना उपसचिव र एकजना शाखा अधिकृत कम्पनी रजिष्ट्रारको कार्यालयमा सरुवा भएर गए । यति मात्र होइन, राष्ट्रिय सतर्कता केन्द्रका एक उपसचिव पनि सोही कार्यालयमा...
धेरै पहिलेको कुरा हो एक जना सज्जनका दुई भाइ छोरा थिए । उनीहरूबीच निकै मिल्ती थियो । एकपटक भगवान्ले आएर वरदान माग भनेकाले उनीहरूले अमरताको वर मागेका थिए । उनीहरूको कुरा सुनेर भगवान्ले भने– ‘...